Châu Âu chơi ván cược lớn: Tăng giá xe xăng để người dùng chọn ôtô điện
Giới phân tích cảnh báo chiến lược này có thể phản tác dụng.
Từ năm 2025, Liên minh châu Âu (EU) áp dụng mức trần khí thải mới khắt khe, buộc các hãng ôtô phải đạt tối thiểu 20% doanh số từ xe điện để tránh bị phạt. Tuy nhiên, thị phần xe điện hiện chỉ chiếm 13%, khiến nhiều nhà sản xuất chọn chiến lược tăng giá xe xăng để khuyến khích người tiêu dùng chuyển sang xe điện.
Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô châu Âu (ACEA), ông Luca de Meo, cảnh báo các hãng xe có thể đối mặt án phạt lên đến 15 tỷ euro nếu không tuân thủ quy định mới. Trong bối cảnh doanh số bán xe ở châu Âu giảm mạnh, áp lực này đe dọa lợi nhuận và sự sống còn của ngành công nghiệp ôtô.
Theo ông Marc Mortureux, Tổng giám đốc Hiệp hội ôtô Pháp PFA, "khoảng cách giữa hiện tại và mục tiêu là rất lớn". Trong khi đó, thị trường xe điện tại các khu vực khác như Mỹ và Trung Quốc đang tăng trưởng mạnh, lần lượt đạt mức tăng 16,8% và 50% trong tháng trước.
Để đạt mục tiêu giảm khí thải, các hãng xe lớn như Volkswagen, Stellantis, và Renault đã tăng giá xe xăng thêm vài trăm euro trong hai tháng qua. Đồng thời, giá xe điện được điều chỉnh giảm để thu hẹp khoảng cách chi phí, tạo động lực cho người tiêu dùng.
Peugeot của Stellantis đã tăng giá xe xăng tại Pháp thêm 500 euro nhưng giữ nguyên giá xe điện. Renault cũng áp dụng chiến lược tương tự với các dòng xe phổ biến như Clio SCE 65, tăng 300 euro. Theo chuyên gia Beatrix Keim từ Trung tâm Nghiên cứu ôtô (CAR), "đây là cách các hãng buộc người tiêu dùng chuyển hướng sang xe điện".
 |
| Châu Âu chơi ván cược lớn: Tăng giá xe xăng để người dùng chọn ôtô điện. Ảnh minh họa |
>> Audi sắp đóng cửa nhà máy lớn ở châu Âu vì lý do không ngờ tới
Tuy nhiên, giới phân tích cảnh báo chiến lược này có thể phản tác dụng. Một nguồn tin từ ngành ôtô châu Âu thừa nhận việc tăng giá xe xăng có thể không đủ để kích cầu xe điện, đặc biệt khi thị trường vốn tăng trưởng yếu.
Các hãng xe phải đối mặt với việc giảm biên lợi nhuận khi doanh số xe xăng bị thu hẹp và chi phí sản xuất xe điện cao hơn. Volkswagen, hãng có doanh số lớn tại châu Âu, gần đây đã phải giảm giá mẫu xe điện ID3 tại Đức để thu hút người mua.
Theo ông Denis Schemoul, nhà phân tích ôtô tại S&P Global, việc tăng giá xe xăng thực chất là "khoản trợ cấp gián tiếp" cho xe điện. Tuy nhiên, điều này có thể đẩy toàn bộ chuỗi cung ứng ôtô châu Âu vào tình thế khó khăn, từ nhà sản xuất linh kiện đến các nhà máy lắp ráp.
Áp lực từ các quy định khí thải không chỉ ảnh hưởng đến doanh số, mà còn tạo nên mâu thuẫn nội bộ trong các hãng xe. Tổng giám đốc điều hành Stellantis, Carlos Tavares, gần đây đã từ chức vì bất đồng về cách ứng phó với vấn đề này.
Tại Triển lãm ôtô Paris tháng 10, Chủ tịch PFA Luc Chatel đã lên tiếng chỉ trích chính sách của EU, cho rằng các nhà sản xuất đang bị đẩy vào thế khó. "Tôi không thể bán đủ xe điện và cũng không được phép bán xe xăng. Họ muốn chúng tôi sản xuất gì đây, xe ngựa kéo hay sao?".
Mặc dù đối mặt với nhiều rủi ro, dự báo doanh số xe điện tại châu Âu có thể tăng 41% vào năm 2025, đạt 3,1 triệu chiếc. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, ngành ôtô châu Âu cần một chiến lược bền vững hơn thay vì chỉ dựa vào việc tăng giá xe xăng.
Áp lực từ các quy định khí thải sẽ tiếp tục là động lực thúc đẩy sự chuyển đổi, nhưng cũng đặt ra câu hỏi lớn về tính khả thi và tác động kinh tế đối với toàn ngành công nghiệp.
