Châu Âu du ký - Bài 2: Brno, thành phố âm nhạc thế giới
TP - Brno, thành phố tọa lạc ở ngã ba hai con sông Svitava và Svratka, gần biên giới với các nước Áo và Ba Lan. Brno là thủ phủ vùng Nam Moravian và là thành phố lớn thứ hai của Cộng hòa Séc, với số dân 600.000 người.
Brno là trung tâm Chính trị, văn hóa của vùng Moravia, đồng thời cũng là trung tâm của tỉnh cùng tên, một trong những vùng đất lịch sử của các vị vua Bohemia. Brno, nằm ở vị trí giao nhau của những tuyến đường thương mại thời Cổ đại giữa nền văn minh Bắc Âu và Nam Âu trong hàng thế kỷ.
Có nhiều giả thuyết về tên gọi Brno, nhưng đa số các học giả cho rằng có khả năng nhất: Brno bắt nguồn từ tiếng Séc cổ “brnen”, “brno” (bùn lầy, lầy lội). Ngoài ra còn có giả thuyết khác xuất phát từ tiếng Slav: động từ “brniti” (yêu đương, củng cố), hoặc bắt nguồn từ tiếng Celtic là “bryn” (ngọn đồi).
 |
| Tháp truyền hình Brno |
Brno, từng là thủ đô và là trung tâm chính trị, văn hóa của Moravia từ những năm 1100 cho đến thời kỳ nhà nước XHCN. Vì vậy, các cơ quan quan trọng của Cộng hòa Séc như Tòa án Hiến Pháp tọa lạc tại đường Jostova, Tòa án Tối cao nằm trên đường Buresova, Tòa án Hành chính Tối cao nằm ở Quảng trường Moravia. Tại đây còn có Văn phòng Công tố Tối cao, Thanh tra, Văn phòng Bảo vệ Cạnh tranh, và một số cơ quan quan trọng khác của nhà nước.
Lâu đài Spilberk cũng là một nơi quyến rũ du khách, một trong những công trình lịch sử quan trọng giống như nhà thờ Thánh Peter và Thánh Paul. Những ngôi nhà thờ này được xây dựng vào thế kỷ XIV, XV.
Năm 1243, thành phố Brno, được nhà vua Václav I công nhận là một thị trấn của vùng Bohemia. Nhưng thực ra vùng đất này đã có từ thế kỷ thứ V. Đến thế kỷ XI, những người cầm quyền của Vương triều Premyslid đã cho xây dựng ở đây nhiều lâu đài tráng lệ. Trong suốt 14 thế kỷ Brno trở thành trung tâm của Moravia. Trong cuộc chiến tranh Hussite, Brno vẫn giữ được sự trung thành với vua Zikmund. Hussite đã hai lần cho quân bao vây thành phố vào năm 1420 và năm 1428. Nhưng cả hai lần đều thất bại nặng nề.
Trong cuộc chiến tranh Ba mươi năm, 1643 và 1673, Brno là thành phố duy nhất phòng thủ thành công trước sự bao vây của người Thụy Điển, bằng cách cho phép đế chế Áo cải cách lại quân đội của mình để chống lại lực lượng Thụy Điển. Sau chiến tranh Ba mươi năm, Brno trở thành pháo đài Baroque, nên không thể nào xâm chiếm được.
 |
| Một góc thành phố Brno |
Năm 1742, nước Phổ tìm mọi cách xâm chiếm thành phố, nhưng thất bại.
Trong thế kỷ XVIII, nền công nghiệp, thương mại của Brno phát triển mạnh cho đến những thế kỷ kế tiếp. Sau cuộc cách mạng công nghiệp, thành phố Brno bắt đầu trở thành một trong những trung tâm công nghiệp của vùng Morava. Vì vậy, Brno được gọi bằng cái tên “Manchester” của Morava. Năm 1839, đầu tiên Brno đã có tàu hỏa của ngành vận tải đường sắt.
Trong những năm 1859 - 1864, pháo đài thành phố bị phá bỏ hoàn toàn. Năm 1847, đèn khí gas được sử dụng thắp sáng đường phố. Đồng thời nhà hát Mahen của Brno là tòa nhà đầu tiên trên thế giới sử dụng bóng đèn điện của Thomas Edison. Năm 1869, một hệ thống tàu điện thành phố đầu tiên bắt đầu hoạt động. Năm 1919, Trường Đại học Masaryk được xây dựng gồm 33 khoa thuộc 13 viện với khoảng 89.000 sinh viên trong nước và nước ngoài theo học. Cùng năm đó, xây dựng xong nhà máy xe bọc thép. Năm 1928, Hội chợ Brno được mở cửa với những cuộc triển lãm văn hóa. Do đó, Brno không chỉ là trung tâm chính trị, thương mại, công nghiệp mà nó còn là trung tâm giáo dục và văn hóa.
Tiếc thay, năm 1939, chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra, Brno bị sáp nhập vào Đức Quốc xã. Năm 1945, phát xít Đức bại trận, quốc gia Tiệp Khắc được thành lập, dân tộc thiểu số Đức phần lớn đều bị trục xuất khỏi thành phố.
Ngày nay Brno trở thành thành phố, nơi thu hút hàng đầu du khách thập phương đến tham quan thưởng lãm. Đến Brno, du khách không thể bỏ qua Trung tâm triển lãm Brno. Đây là một địa điểm hàng năm có tới trên một triệu lượt người đến thăm thú và cũng là nơi để các thương gia ký các hiệp định công nghiệp, thương mại..., đóng góp một phần không nhỏ cho nền kinh tế Brno. Đặc biệt trung tâm triển lãm được trang bị những tiện nghi hiện đại với những cơ sở hạ tầng phù hợp, rất xuất sắc, luôn luôn vượt trội hơn các nơi khác trong vùng .
Du khách rất thích thú mỗi khi được ngắm nhìn ngôi biệt thự Tugenhat, được xây dựng vào những năm 1920 do kiến trúc sư nổi tiếng người Đức Ludwig Mies Van der Rohe, cha đẻ của phong cách nghệ thuật kiến trúc tối thiểu - Minimalism, thiết kế và là một trong những tòa biệt thự lộng lẫy, với lối kiến trúc độc đáo, đặc trưng của người Séc trong thế kỷ XX. Công trình này được coi là một tuyệt phẩm kiến trúc và sớm trở thành hình tượng nghệ thuật kiến trúc hiện đại, nằm cách thành phố khoảng 2 km về phía Đông Bắc. Biệt thự này được UNESCO đưa vào danh sách Di sản Văn hóa thế giới năm 2001 tại khóa họp lần thứ 25 và sau đó, năm 2017, Brno lại được UNESCO công nhận là thành phố âm nhạc thế giới.
 |
| Kênh đào chảy qua thành phố Brno |
Đặc biệt tại Brno tập trung nhiều giáo đường Do Thái, trong đó giáo đường Chức năng luận được xây dựng vào những năm 1934 - 1936, trong khi đó người Do Thái đến sinh cơ lập nghiệp tại Brno từ thế kỷ XIII với khoảng 12.000 người, nhưng đến năm 1938, chỉ còn lại 1.000 người còn sống sót qua sự tàn sát dã man của phát xít Đức suốt thời gian chúng chiếm đóng Brno trong chiến tranh thế giới thứ II.
Brno nổi tiếng với Trường Đại học Masarik, là trường đại học thứ hai của Cộng hòa Séc và là trường đại học lớn nhất vùng Morava. Trường gồm 190 ngành học. Trường Đại học Masarik được công nhận là một trong những trường có ý nghĩa nhất về giáo dục và nghiên cứu của Cộng hòa Séc. Ở đây còn có Trường Đại học kỹ thuật, được thành lập lâu đời nhất vào năm 1899.
Ngoài ra còn có Học viện Âm nhạc và Biểu diễn Nghệ thuật Janacek. Trường đặt theo tên của Leos Janacek, được thành lập năm 1947, gồm hai khoa: Âm nhạc và Sân khấu, đào tạo cử nhân, là một trong hai học viện Âm nhạc - Kịch của Cộng hòa Séc.
Brno có khá nhiều địa điểm tham quan du lịch rất hấp dẫn, trong đó đáng chú ý nhất là Quảng trường Mandel được hình thành như một không gian công cộng lấy người dân là trung tâm. Quảng trường nằm ngay trung tâm thành phố Brno, nhìn ra Thánh đường Assumption có từ thế kỷ XIV, được coi là viên ngọc quý của vùng Moravia về kiến trúc Gothique.
Ban đầu nơi đây là một công viên, nhưng đã bị phá hủy trong chiến tranh thế giới thứ II và đã được xây lại vào năm 1960, nhưng đó chỉ là một nút giao thông của thành phố. Giờ đây, Quảng trường là một trong những không gian công cộng chính của Brno. Các kiến trúc sư đã đưa nó trở về chức năng vốn có trước đây của nó, bằng cách tổ chức lại các khu vực dạo bộ và không gian xanh với một hình tròn rộng lớn, có thể tiếp cận từ mọi phía và có thể ngắm nhìn mọi góc độ.
