Chính phủ giải trình về việc đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam vòng về Nam Định đạt lợi ích cao hơn đi thẳng

Tại tờ trình về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam trình Quốc hội ngày 10/11, Chính phủ đã tiếp thu, giải trình kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, tiếp thu giải trình báo cáo thẩm tra sơ bộ của Ủy ban Kinh tế về dự án này.

Chính phủ vẫn quyết định duy trì quy mô đầu tư xây dựng mới tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam với các đặc điểm: Đường đôi, khổ 1.435mm, sử dụng hệ thống điện khí, tốc độ thiết kế đạt 350km/h, tải trọng 22,5 tấn/trục.

Tuyến chính có chiều dài khoảng 1.541km, bao gồm 23 ga hành khách và 5 ga hàng hóa, phục vụ cả vận chuyển hành khách lẫn yêu cầu lưỡng dụng trong quốc phòng, an ninh, đồng thời có khả năng vận chuyển hàng hóa khi cần thiết.

Đối với ý kiến cho rằng hiện chưa có tuyến đường sắt nào trên thế giới vừa thiết kế tốc độ 350km/h, vừa khai thác chung với tàu hàng, cần đánh giá kỹ tính khả thi và mức độ rủi ro của phương án này, Chính phủ phản hồi như sau: Trên thực tế, đã có những tuyến đường sắt cho phép tàu khách tốc độ cao khai thác chung với tàu hàng, chẳng hạn như tuyến Barcelona - Perpignan (Tây Ban Nha - Pháp) dài khoảng 175,5km, được đưa vào khai thác từ năm 2013. Tuyến này có tốc độ thiết kế cho tàu khách là 350km/h (khai thác ở tốc độ 310km/h) và cho tàu hàng là 160km/h.

Chính phủ giải trình về việc đường sắt tốc độ cao Bắc Nam vòng về Nam Định đạt lợi ích cao hơn đi thẳng. Nguồn ảnh: Internet

Trung Quốc đã đưa vào khai thác đoàn tàu hàng chạy trên tuyến đường sắt tốc độ thiết kế 350km/h để vận chuyển hàng hóa nhẹ, giá trị cao và hàng thương mại điện tử, khai thác đan xen với tàu khách.

>> Huyện dự kiến là nơi tọa lạc sân bay thứ 2 của Hà Nội thu về hơn 430 tỷ đồng nhờ đấu giá đất thành công

Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam đặt tốc độ thiết kế cho tàu khách là 350km/h (tốc độ khai thác tối đa đạt 320km/h) và cho tàu hàng là 160km/h (tốc độ khai thác 120km/h). Tư vấn đã sử dụng bán kính đường cong 6.500m và tính toán theo tiêu chuẩn châu Âu cho thấy đáp ứng các điều kiện khai thác an toàn.

Về hướng tuyến qua TP. Nam Định thay vì đi thẳng từ Hà Nam đến Ninh Bình, Chính phủ cho biết, trong quá trình nghiên cứu đã xem xét ba phương án để phân tích và lựa chọn: Ga cách trung tâm TP. Nam Định 5km; ga cách trung tâm 12km và phương án tuyến đi thẳng từ Hà Nam đến Ninh Bình, không qua Nam Định.

Tuy nhiên, TP. Nam Định có quy mô dân số dự kiến đạt 600.000 người vào năm 2040, là trung tâm phía Nam vùng Duyên hải Bắc Bộ và là đầu mối giao thông với các tỉnh Thái Bình, Hưng Yên..., phục vụ khoảng 4 triệu dân.

Dự báo đến năm 2050, nhu cầu đi lại đến ga Nam Định đạt gần 3 triệu lượt khách mỗi năm. Nếu tính chi phí đầu tư và vận hành khai thác trong 30 năm đối với đoạn tuyến đi qua Nam Định (ga cách trung tâm thành phố 12km), tổng chi phí khoảng 1,66 tỷ USD, trong khi lợi ích kinh tế dự kiến đạt khoảng 2,06 tỷ USD.

Như vậy, việc khai thác tuyến đường sắt tốc độ cao qua TP. Nam Định có lợi ích ước tính đạt khoảng 400 triệu USD trong vòng 30 năm, so với việc tuyến đi thẳng không qua khu vực này.

Kinh nghiệm tại Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc... cũng có tuyến đường sắt tốc độ cao đi vòng qua các trung tâm lớn để thu hút hành khách thay vì đi thẳng.

Về giá vé đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, Chính phủ cho biết dự kiến bằng khoảng 60-70% giá vé máy bay bình quân của 2 hãng có thị phần lớn nhất là Vietnam Airlines, Vietjet.

Giá vé sẽ chia làm 3 mức. Dự kiến: Vé hạng nhất 0,187 USD/km (khoang VIP); hạng hai là 0,078 USD/km; hạng ba là 0,047 USD/km. Như vậy, với chặng Hà Nội - TP. HCM dự kiến vé hạng nhất 7,34 triệu đồng; vé hạng hai là 3,05 triệu đồng; vé hạng ba là 1,83 triệu đồng.

Hiện tại chặng Hà Nội - TP. HCM, đường sắt có các mức vé 1,5 triệu đồng, 1,4 triệu đồng và 960.000 đồng; vé xe khách 1,1 triệu đồng.

Qua đó, Chính phủ nhận định giá vé đường sắt tốc độ cao nêu trên cơ bản hợp lý, thấp hơn hàng không, cao hơn đường bộ và với chất lượng dịch vụ cao, tiết kiệm thời gian, an toàn, tiện nghi hơn nên tạo tính hấp dẫn người dân.

>> Chuyển động mới của dự án cao tốc Bảo Lộc - Liên Khương dài hơn 73km