Chuyên gia tuyên bố con người sẽ rảnh rỗi 80 giờ/tuần, không còn việc để làm vì AI
Trong khi các lãnh đạo công nghệ dự báo tuần làm việc rút ngắn còn bốn hay hai ngày, ông Yampolskiy tin rằng AI sẽ xóa sổ công việc hoàn toàn, mở ra kỷ nguyên con người phải học cách sống không cần lao động.
Mới chỉ 3 năm sau khi ChatGPT ra đời, nhiều công ty đã bắt đầu cắt giảm nhân sự để nhường chỗ cho tự động hóa bằng AI. Trong khi người lao động nỗ lực bám trụ, giáo sư khoa học máy tính Roman Yampolskiy, một trong những tiếng nói hàng đầu về an toàn AI, cảnh báo rằng không ai có thể miễn nhiễm trước làn sóng này.
Theo ông, từ tài xế taxi cho tới giáo viên - thậm chí cả ngành khoa học máy tính mà ông đang giảng dạy - đều sẽ bị AI thay thế.
“Đây không còn là câu hỏi liệu có thể xảy ra hay không. Vấn đề chỉ là bao lâu trước khi bạn bị sa thải”, Yampolskiy chia sẻ trên podcast “The Diary of a CEO”.
Trong khi một số người dự đoán AI có thể cướp đi một nửa việc làm văn phòng trong vòng 5 năm tới và đẩy tỷ lệ thất nghiệp lên 20%, Yampolskiy cho rằng con số có thể chạm tới 99%.

Khác với những quan điểm trước đây rằng lao động bị thay thế có thể tái đào tạo để chuyển sang nghề mới, Yampolskiy nhấn mạnh lần này “không có kế hoạch B”.
Ông nói: “Nếu tất cả công việc đều bị tự động hóa thì không còn chỗ để bạn tái đào tạo”.
Vị giáo sư kỹ thuật này cho rằng ngay cả những nghề nghiệp được xem là cần yếu tố con người – từ giáo viên, lái xe, cho tới các công việc lương cao như kỹ sư phần mềm – cũng không nằm ngoài xu thế. Theo ông, ngành khoa học máy tính từng được coi là lối đi “an toàn”, nhưng nay đều bị AI lấn át.
“Chúng ta từng khuyên mọi người học lập trình, sau đó lại bảo hãy làm kỹ sư prompt cho AI. Nhưng giờ AI còn giỏi tạo prompt cho AI hơn bất kỳ con người nào”, ông bình luận.
Theo ông, điều này sẽ tạo ra hiệu ứng domino thất nghiệp, khi việc làm mới phát sinh từ công nghệ cũng nhanh chóng bị chính AI chiếm chỗ. Trong vòng 5 năm tới, mọi dạng lao động - kể cả lao động tay chân - sẽ bị thay thế bằng robot hình người và tác nhân AI.
“Chúng ta sắp bước vào kỷ nguyên thất nghiệp chưa từng có, không phải 10% mà là 99%”, ông nói.
Dù viễn cảnh này u ám với phần lớn người lao động, Yampolskiy lại nhìn thấy một mặt tích cực: nhân loại có thể được giải phóng khỏi công việc. Ông tin rằng thay vì tuần làm việc 4 ngày như dự báo của CEO Nvidia Jensen Huang, hay 2 ngày như nhận định của cựu CEO Microsoft Bill Gates, con người có thể không cần làm việc nữa và vấn đề chỉ còn là “chúng ta sẽ làm gì với 60 - 80 giờ rảnh rỗi mỗi tuần”.
Bài toán lớn nhất, theo ông, là tài chính. Dù Yampolskiy không đưa ra giải pháp, nhiều lãnh đạo công nghệ như Elon Musk cho rằng kỷ nguyên AI sẽ đòi hỏi một cơ chế “thu nhập cao toàn dân” để mỗi người đều có đủ tiền sinh sống mà không cần việc làm. Musk từng nói: “Đó sẽ là thời đại dư dả hàng hóa và dịch vụ. Không phải thu nhập cơ bản phổ quát, mà là thu nhập cao phổ quát – một công cụ cân bằng xã hội”.
Theo Fortune