Chuyên gia Yuanta: Cuộc chiến thuế quan Mỹ - Trung có thể kích hoạt nhịp điều chỉnh mạnh ngay đầu tuần

Thị trường chứng khoán Mỹ khép lại phiên giao dịch cuối tuần đầy biến động khi cả ba chỉ số chính đồng loạt giảm sâu. Chỉ số Dow Jones lao dốc 878,82 điểm (tương đương 1,9%) xuống 45.479 điểm. S&P 500 mất 2,71% còn 6.552 điểm, trong khi Nasdaq Composite rơi 3,56% xuống 22.204 điểm - đánh dấu phiên giảm mạnh nhất kể từ ngày 10/4. Với đà giảm này, toàn bộ mức tăng của S&P 500 trong tuần đã bị xóa sạch, kết thúc tuần với mức giảm 2,4%. Nasdaq Composite và Dow Jones cũng lần lượt mất 2,5% và 2,7%.

Không chỉ chứng khoán, thị trường tiền số cũng chịu áp lực bán mạnh. Giá Bitcoin (BTC) lao dốc hơn 8% trong vòng 24 giờ, xuống dưới mốc 112.000 USD. Ethereum (ETH) giảm 16% còn dưới 3.700 USD, trong khi các đồng altcoin lớn như XRP, Solana (SOL) và Dogecoin (DOGE) đồng loạt sụt 20 - 30%.

Làn sóng bán tháo này được kích hoạt sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố Hoa Kỳ sẽ áp thuế bổ sung 100% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, có hiệu lực từ ngày 1/11 tới. Động thái được xem là “mồi lửa” thổi bùng căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Động thái cứng rắn được đưa ra nhằm đáp trả việc Trung Quốc mở rộng kiểm soát xuất khẩu đất hiếm - nhóm nguyên liệu chiến lược cho ngành công nghệ cao và quốc phòng. Hiện Trung Quốc chiếm tới 90% thị phần đất hiếm toàn cầu, cung cấp vật liệu cho điện thoại thông minh, xe điện, động cơ máy bay và radar quân sự. Ông Trump gọi đây là hành động “cực kỳ gây hấn”, đồng thời cho biết Mỹ sẽ áp dụng kiểm soát xuất khẩu đối với “mọi phần mềm quan trọng” sản xuất trong nước, nhằm hạn chế Trung Quốc tiếp cận công nghệ chủ chốt.

Đánh giá về vấn đề này,ông Nguyễn Thế Minh - Giám đốc Phân tích Khối khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam nhận định: “Sự mong manh của cả hai nền kinh tế có thể khiến Mỹ và Trung Quốc buộc phải nhanh chóng đàm phán”. Việc Mỹ chọn thời điểm áp thuế từ 1/11/2025 được xem là dấu hiệu cho thấy khả năng các bên vẫn để ngỏ dư địa thương lượng.

Về số liệu kinh tế, GDP quý II/2025 của Trung Quốc chỉ tăng 4,2%, thấp hơn mục tiêu 5%, trong khi lĩnh vực bất động sản và tình trạng thất nghiệp ở thanh niên vẫn là điểm nghẽn. Ở chiều ngược lại, Mỹ cũng đối mặt với tăng trưởng chậm lại (GDP chỉ đạt 1,5%), nguy cơ đóng cửa chính phủ, cùng căng thẳng với các đồng minh khiến đồng USD suy yếu – chỉ số DXY đã giảm 9,5% từ đầu năm.

“Nhìn chung, tôi cho rằng suy yếu kinh tế chắc chắn khiến hai bên phải “xuống thang tạm thời” để bảo vệ tăng trưởng, đặc biệt trong năm bầu cử Mỹ 2026. Tuy nhiên, căng thẳng sẽ không kết thúc nhanh chóng, vì mục tiêu thực sự là vị thế công nghệ và quyền lực địa kinh tế, chứ không chỉ là cán cân thương mại”, ông Minh cho hay.

Thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ phản ứng ra sao?

Theo chuyên gia Yuanta, Việt Nam có thể hưởng lợi gián tiếp từ căng thẳng thương mại Mỹ - Trung. Khi chuỗi cung ứng toàn cầu dịch chuyển, các doanh nghiệp Mỹ sẽ tiếp tục tìm kiếm nguồn cung ổn định tại Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam - nơi có lợi thế hơn Ấn Độ do không bị áp thuế cao. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng cần duy trì thương mại ổn định với khu vực để bảo vệ thị phần xuất khẩu. Do đó, tác động đến Việt Nam được dự báo theo hướng cân bằng và có thể mang lại lợi ích ở một số ngành nhất định.

Đối với thị trường chứng khoán Việt Nam, việc có 2 ngày nghỉ cuối tuần giúp hạn chế phản ứng dây chuyền từ cú giảm mạnh của Phố Wall. Dự kiến, phiên giao dịch đầu tuần có thể ghi nhận phản ứng tiêu cực ban đầu, đặc biệt ở nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn, song đà giảm nhiều khả năng sẽ thu hẹp vào cuối phiên.

Chuyên gia cũng cho rằng tác động đến thị trường chứng khoán đến ngắn hạn nhưng có thể nhanh chóng kết thúc nhịp điều chỉnh.

“Thực tế, qua các lần xung đột địa chính trị trước đây, thị trường Việt Nam thường chỉ phản ứng mạnh trong giai đoạn đầu rồi nhanh chóng ổn định trở lại. Ngay cả khi Mỹ áp thuế trong những lần gần đây, thị trường cũng không biến động quá mạnh”, chuyên gia cho biết.

Nhận định thêm, ông Minh cho rằng tâm lý nhà đầu tư hiện vẫn lạc quan nhờ kỳ vọng vào kết quả kinh doanh quý III/2025 tích cực, chính sách tiền tệ nới lỏng của Fed, cùng với yếu tố nâng hạng thị trường vừa được FTSE Russell công bố - tất cả đều là nền tảng hỗ trợ quan trọng giúp thị trường Việt Nam giữ vững đà tăng trưởng trung hạn.