Trong thời đại công nghệ, sự phụ thuộc của con người vào các thiết bị kỹ thuật số ngày càng gia tăng, thậm chí chiếm dụng cả những khoảng thời gian rảnh rỗi thiết yếu nhất.
Công nghệ được cho đang giúp cuộc sống của con người dễ dàng hơn. Điện thoại thông minh trở thành công cụ giúp con người dễ dàng tiếp cận thế giới, những ngôi nhà thông minh tự động hóa và các cuộc họp trực tuyến khiến thời gian đối với nhiều người trở nên dư thừa.
Về lý thuyết, chúng ta sẽ có nhiều thời gian rảnh hơn. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy mặc dù công nghệ kỹ thuật số có thể giúp tiết kiệm thời gian, nhưng cuối cùng chúng ta lại sử dụng thời gian đó để làm ngày càng nhiều việc hơn.
Các nghiên cứu mới đây đã cho thấy rất nhiều người luôn muốn thoát khỏi những lúc nhàn rỗi, vì vậy, họ lấp đầy những khoảng thời gian bằng các nhiệm vụ kỹ thuật số.
Các ứng dụng xã hội kỹ thuật số (thể thao, năng khiếu, game online...) tràn ngập đang tạo ra danh sách những việc con người nên trải nghiệm dựa trên nguồn cấp dữ liệu mạng xã hội của mình.
Sự phát triển ồ ạt của các nhiệm vụ kỹ thuật số là do công nghệ dường như đang thay đổi nhận thức của chúng ta về việc sử dụng thời gian rảnh rỗi.
Đối với nhiều người, việc chỉ ăn tối, xem tivi hoặc tập thể dục là không đủ. Thay vào đó, những hoạt động này được thực hiện đồng thời với việc duyệt web để tìm kiếm những mảnh ghép cho một cuộc sống hoàn hảo hơn.
Ngày càng có nhiều người thường cảm thấy tội lỗi, xấu hổ hay hối tiếc sau khi dành thời gian rảnh rỗi cho các hoạt động trực tuyến. Điều này là do họ nhận thấy các hoạt động trực tuyến kém chân thực và ít giá trị hơn các hoạt động trong thế giới thực.
Tại sao công nghệ đang tạo ra thêm công việc cho con người?
Việc thay đổi mô hình làm việc được cho là làm gia tăng công việc. Làm việc tại nhà, được hỗ trợ bởi công nghệ truyền hình, đã xóa mờ ranh giới giữa thời gian làm việc và thời gian cá nhân. Thật quá dễ dàng để nghĩ: “Tôi sẽ làm việc và hoàn thành nhiệm vụ sau khi cho lũ trẻ đi ngủ”.
Công nghệ kỹ thuật số đang đẩy nhanh nhịp sống của con người. Trước khi email và các cuộc họp trực tuyến ra đời, chúng ta phải đợi phản hồi điện thoại và thư từ, dành nhiều thời gian để trò chuyện với nhau. Giờ đây các cuộc họp trực tuyến được tổ chức liên tục, đôi khi khiến con người không có đủ thời gian để duy trì các nhu cầu cá nhân thiết yếu nhất.
Email tạo ra sự tăng trưởng theo cấp số nhân trong giao tiếp, đồng nghĩa sẽ có nhiều vấn đề phải đọc và phản hồi hơn. Công nghệ lạc hậu cũng có thể buộc chúng ta phải làm nhiều việc hơn vì sự kém hiệu quả mà chúng tạo ra.
Mặc dù làm nhiều hơn, cuối cùng chúng ta có thể lại đạt được ít thành quả hơn và cảm thấy ngày càng tồi tệ. Khi thời hạn hoàn thành nhiệm vụ trở thành áp lực, căng thẳng và kiệt sức đều tăng lên, khiến tình trạng nghỉ việc của con người diễn ra ngày càng nhiều hơn.
Làm thế nào để sống chậm lại và lấy lại thời gian của mình?
Việc giành lại thời gian được “tiết kiệm” bằng công nghệ đòi hỏi sự thay đổi về nhận thức trong cách chúng ta cân đối thời gian. Để thoát khỏi thói quen lấp đầy thời gian với ngày càng nhiều nhiệm vụ, trước tiên chúng ta phải chấp nhận rằng đôi khi làm ít hoặc không làm gì sẽ tốt hơn.
Chính công nghệ cũng có thể là chìa khóa để giúp chúng ta lấy lại thời gian. Thay vì yêu cầu bạn bắt đầu thực hiện các nhiệm vụ kỹ thuật số, đồng hồ thông minh của bạn có thể được cài đặt để nhắc bạn ngừng hoạt động hay làm việc vì bạn đã hoàn thành số giờ lao động tiêu chuẩn.
Trong quá trình làm việc, người sử dụng lao động và nhân viên cần tạo ra một môi trường mà sự mất kết nối là tiêu chuẩn chứ không phải là ngoại lệ. Điều này có nghĩa là phải đặt ra những kỳ vọng thực tế về những gì có thể và nên đạt được trong một ngày làm việc bình thường.
Việc xây dựng luật quy định quyền ngắt kết nối cũng có thể là cách duy nhất để đảm bảo rằng công nghệ không còn ảnh hưởng đến thời gian của chúng ta.
Một số nước châu Âu như Pháp và Italia đã áp dụng các quy định như vậy. Pháp luật quy định rằng nhân viên không có nghĩa vụ phải liên lạc ngoài giờ làm việc và có quyền từ chối mang công việc kỹ thuật số về nhà.
(theo TX)