Danh tính phú thương giàu bậc nhất nhà Minh sở hữu khối tài sản khoảng 2 tỷ lượng bạc, gấp đôi 40,9 tỷ USD của 'đệ nhất tham quan' Hòa Thân

Hòa Thân - đại tham quan số một nhà Thanh

Hòa Thân được biết đến là tham quan số một trong lịch sử Trung Quốc. Nhờ sự khôn khéo và hiểu biết của mình, Hòa Thân được Càn Long trọng dụng, từ đó ông lợi dụng chức quan của mình để đầu cơ trục lợi, dùng cách giảm thuế cho phú thương cùng quan viên ở vùng đất khác để gom về khối tài sản khổng lồ.

Mặt khác, trong quá trình xây dựng những công trình lớn cho Hoàng thất và cùng Hoàng đế tuần du đến vùng Giang Nam, Hòa Thân đã kiếm chác được không ít lợi lộc. Ông còn tổ chức mua quan bán tước, gian lận thi cử, chiếm đoạt tài vật các nơi dâng lên cho Càn Long, bớt xén các khoản chi tiêu trong cung. Những khoản thu này là không thể đếm xuể. Về sau, quan tham này bắt đầu tự kinh doanh nhà cửa, trà lâu, thu mua đất đai, vừa cho thuê vừa bán lại kiếm lời, thế là từ đó tích lũy tài phú không thể tưởng tượng nổi.

Theo sử sách chép lại, khi nhà Hòa Thân bị lục soát, người ta đã phát hiện khoảng 800 triệu lượng bạc cùng nhiều cửa hàng, ruộng đất với tổng tài sản khoảng 1,1 tỷ lượng bạc. Nhiều lời đồn cho rằng con số này tương đương số tiền mà quốc khố Thanh triều phải mất 15 năm mới thu được.

Của cải của Hòa Thân còn nhiều đến mức, trong nhân gian có câu “Cái Càn Long có, Hòa Thân có; cái Càn Long không có, chưa chắc Hòa Thân không có". Sở Văn lục đời sau viết: "Đời Thanh Cao Tông Càn Long, Hòa Thân làm quan, quyền thế khuynh đảo thiên hạ, kết bè kết đảng, đi lệch chính đạo mà kẻ sĩ trong triều chẳng dám ngăn trở"

Theo một số nhà sử học, nếu quy đổi ra nhân dân tệ, số tiền Hòa Thân nắm giữ rơi vào khoảng 253 tỷ nhân dân tệ (40,9 tỷ USD).

Hòa Thân tuy rằng giàu có là vậy, nhưng trong lịch sử Trung Quốc từng có một vị phú hào giàu gấp đôi đại tham quan nhà Thanh. Vậy người đó là ai?

Thẩm Vạn Tam - phú thương giàu nhất nhà Minh

Thẩm Vạn Tam là một đại phú hào cuối triều Nguyên và đầu triều Minh ở Trung Quốc. Ông đã dùng cách thu mua ruộng đất và triển khai thông thương với nước ngoài, nên tích lũy được khối tài sản khổng lồ không kể xiết.

Trong lúc Trung Quốc xưa đang trong thời đại nông nghiệp hưng thịnh, Thẩm Vạn Tam lại sở hữu 2/3 ruộng đất ở vùng Tô Châu. Theo cuốn "Trương Tam Phong toàn tập", Thẩm Vạn Tam từng có một thời gian là học trò của Trương Tam Phong, một người tu luyện trong núi sâu rừng già. Trước khi bái sư, Thẩm Vạn Tam từng nói: “Tôi sẵn sàng học Đạo để giúp dân, không dám mong mình được giàu sang phú quý”. Thấy ông thật thà, Trương Tam Phong đã mách với ông về “Luyện Kim Thuật”. Và rồi ông thành công trong việc tích lũy một khối tài sản khổng lồ.

Một lần, lò luyện kim của ông bốc cháy, khiến tất cả lò luyện đan và ngôi nhà đều bị thiêu rụi. Thẩm Vạn Tam không nản lòng và tiếp tục nỗ lực. Ông đã bán thuyền đánh cá và lưới đánh cá để luyện kim. Cuối cùng, nỗ lực của ông đã được đền đáp, trong vòng chưa đầy một năm, ông đã tích lũy được rất nhiều vàng và của cải.

Mặt khác, Thẩm Vạn Tam còn vận chuyển tơ lụa, đồ sứ cùng thủ công mỹ nghệ của Giang Nam ra nước ngoài, kiếm được vô vàn lợi lộc, từ đó gây dựng nên cơ ngơi khổng lồ, nổi tiếng khắp vùng trung nguyên. Ông giàu có đến độ Minh Thái Tổ Chu Nguyên Chương áp dụng chế độ thu thuế khác hẳn đối với gia đình và cơ ngơi kinh doanh của họ Thẩm.

Thế nhưng, Thẩm Vạn Tam luôn ghi nhớ lời hứa của mình, quyên góp vàng luyện được cho người nghèo khổ. Ông đã từ bỏ của cải và gia đình để tu luyện Đạo. Tuy nhiên, vận mệnh của Thẩm Vạn Tam không phải lúc nào cũng thuận lợi. Vào một ngày, Trương Tam Phong đã dự đoán rằng ông Thẩm sẽ gặp đại họa trong tương lai.

Kết cục bi thảm của vị phú hào nhà Minh

Quả thực, Thẩm Vạn Tam đã gặp họa bởi sự hào phóng của mình. Khi Chu Nguyên Chương bắt đầu phát động xây dựng và tu bổ tường thành Nam Kinh, Thẩm Vạn Tam đã hào phóng bỏ ra số tiền đủ xây 1/3 tường thành, hơn nữa đội ngũ xây dựng của họ Thẩm còn hoàn thành nhiệm vụ sớm hơn ba ngày so với đội ngũ xây dựng của Chu Nguyên Chương.

Điều này đã khiến Chu Nguyên Chương âm thầm khó chịu trong lòng. Bởi lẽ góp tiền cho triều đình xây dựng kiến trúc là điều đáng hoan nghênh, nhưng dám hoàn thành nhiệm vụ trước thời hạn so với Hoàng thượng thì quả thật có chút "không biết phân nặng nhẹ, không nể mặt rồng".

Cùng với đó, ngay cả khi việc xây dựng tường thành này còn chưa xong, Thẩm Vạn Tam còn đề nghị với Chu Nguyên Chương rằng muốn dùng con số hơn triệu hoàng kim ban thưởng cho quân binh nhà Minh. Động thái này càng khiến Chu Nguyên Chương nổi giận, "tức anh ách", bèn ra lệnh xử tử Thẩm Vạn Tam, nhưng đã bị Mã Hoàng hậu ngăn cản. Chưa nguôi giận, Chu Nguyên Chương đã đày Thẩm Vạn Tam đến Vân Nam sung quân.

Sau khi Chu Nguyên Chương thống nhất thiên hạ, gia tộc của Thẩm Vạn Tam dần trở thành cái gai trong mắt Hoàng đế. Trải qua nhiều lần gây sức ép từ phía triều đình, gia sản của Thẩm gia giảm xuống chỉ còn một nửa so với trước. Trong khoảng từ năm 1370 đến 1373, Minh Thái Tổ áp dụng nhiều chính sách khắc nghiệt với giới nhà giàu tại Giang Nam. Từ đó về sau, gia tộc họ Thẩm không còn cơ hội để gượng dậy.

Theo cuốn "Mai phố dư đàm," Thẩm Vạn Tam lúc bấy giờ có tài sản khoảng 2 tỷ lượng bạc. Như vậy, gia sản của vị phú hào này nhiều gấp đôi Hòa Thân. Thế nhưng, dù dâng lên cơ nghiệp "nứt đố đổ vách" của mình để Chu Nguyên Chương bòn rút, Thẩm Vạn Tam và gia tộc họ Thẩm vẫn không thoát khỏi kết cục bi thảm dưới tay vị hoàng đế này.

>> Việt Nam thuộc triều đại nào khi ‘Thiên Cổ Nhất Đế’ Tần Thủy Hoàng thống nhất Trung Hoa?