Đất nước đông dân nhất thế giới 'trở tay không kịp' khi Mỹ siết thuế mặt hàng tỷ đô

Ngành công nghiệp giá 7 tỷ USD của Ấn Độ đang đối mặt với khủng hoảng khi Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến áp mức thuế 26% đối với tôm nhập khẩu từ nước này vào tháng 7 tới. Động thái này đe dọa nghiêm trọng đến hoạt động xuất khẩu thủy sản của Ấn Độ, đặc biệt là tôm – mặt hàng chiếm 92% trong tổng giá trị 2,5 tỷ USD xuất khẩu thủy sản sang Mỹ năm 2024. Theo thống kê từ Bộ Thương mại Ấn Độ, riêng trong năm 2024, nước này đã xuất khẩu khoảng 200.000 tấn tôm đông lạnh sang Mỹ, đưa Ấn Độ trở thành nhà cung cấp lớn nhất cho thị trường này.

Tại bang Andhra Pradesh, nơi có khoảng 300.000 nông dân nuôi tôm, nhiều người đang rơi vào tình trạng khó khăn do giá bán giảm và chi phí sản xuất tăng cao. Ông S.V.L. Pathi Raju, 63 tuổi, chia sẻ: "Chúng tôi đang chịu tổn thất rất lớn". Một nông dân khác, ông Uppalapati Nagaraju, 60 tuổi, cho biết ông hối hận vì đã bắt đầu nuôi tôm chỉ 15 ngày trước khi có tin về thuế quan. Nhiều hộ dân cho biết giá thức ăn chăn nuôi và tiền thuê đất ao đã tăng 15–20% so với năm ngoái, trong khi đầu ra bấp bênh khiến họ đứng trước nguy cơ thua lỗ kéo dài.

Các doanh nghiệp xuất khẩu cũng đang gặp khó khăn khi phải đàm phán lại giá với các khách hàng Mỹ như Walmart và Kroger. Ông G. Pawan Kumar, Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu hải sản Ấn Độ, cho biết: "Biên lợi nhuận hiện tại chỉ khoảng 3-4%, trong khi thuế quan dự kiến lên tới 26% sẽ khiến ngành công nghiệp tôm Ấn Độ gặp nguy hiểm". Hiệp hội hiện đã gửi đề xuất miễn trừ thuế cho ngành lên Chính phủ Ấn Độ và kỳ vọng được đưa vào nội dung đàm phán thương mại song phương với Mỹ.

Ngành tôm Ấn Độ phụ thuộc nhiều vào thị trường Mỹ. Ảnh minh hoạ

>> Loại quả tỷ đô bất ngờ lật đổ sầu riêng, soán ngôi 'vua trái cây Việt'

Trước tình hình này, các nhà xuất khẩu Ấn Độ đang nỗ lực mở rộng thị trường sang các quốc gia khác như Trung Quốc, Nga và Canada để giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ. Công ty Coastal Corporation cho biết phần lớn khách hàng Mỹ của họ sẵn sàng chịu chi phí tăng thêm do thuế quan, nhưng công ty vẫn đang tích cực tìm kiếm thị trường mới để đa dạng hóa hoạt động kinh doanh.

Mới đây, Bộ Thủy sản Ấn Độ cũng đã khởi động chiến lược "Diversify Markets 2025" với mục tiêu giảm tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ từ 38% xuống còn dưới 30% vào năm 2026, đồng thời tăng cường hiện diện tại thị trường EU, Trung Đông và Nhật Bản.

Ecuador, nhà cung cấp tôm lớn thứ hai cho Mỹ, đang được hưởng mức thuế thấp hơn là 10%. Tuy nhiên, ông José Antonio Camposano, Chủ tịch Phòng Thương mại Thủy sản Quốc gia Ecuador, cho biết nước này chưa đủ năng lực để thay thế hoàn toàn sản lượng tôm của Ấn Độ. Dù vậy, các công ty xuất khẩu Ecuador đang tăng tốc đầu tư để tận dụng khoảng trống thị trường. Chẳng hạn, công ty Omarsa đã công bố kế hoạch mở rộng công suất chế biến lên thêm 30% trong vòng 6 tháng tới.

Chính phủ Ấn Độ đang tích cực đàm phán với Mỹ để đạt được thỏa thuận thương mại nhằm tránh áp dụng mức thuế 26%. Theo kế hoạch, hai nước dự kiến hoàn tất giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận vào mùa thu năm 2025, với mục tiêu nâng kim ngạch thương mại song phương lên 500 tỷ USD vào năm 2030. Một quan chức thuộc Bộ Công Thương Ấn Độ tiết lộ, trong các phiên đàm phán gần đây, phía Mỹ đã ghi nhận những lo ngại của New Delhi và đang xem xét áp dụng miễn trừ thuế tạm thời đối với một số mặt hàng thủy sản chiến lược.

>> Trung Quốc ký thêm 4 nghị định thư cấp 'vé thông hành' cho 4 mặt hàng của Việt Nam