Đâu là lựa chọn của Việt Nam khi đối mặt với chính sách ‘America First’ nhiệm kỳ thứ hai của ông Donald Trump?
Chính sách "America First" của ông Donald Trump trong nhiệm kỳ thứ hai không chỉ đơn thuần là bảo hộ thương mại.
Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2025 (Vietnam Investment Forum 2025) với chủ đề “Khai thông & Bứt phá” đã diễn ra vào ngày 8/11 tại TP.HCM. Sự kiện quy tụ nhiều chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực kinh tế và đầu tư, thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ giới đầu tư trước thềm năm 2025.
 |
| Toàn cảnh Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2025. Ảnh: Đỗ Doãn, Thời báo Tài chính Việt Nam. |
Chính sách ‘America First’ nhiệm kỳ thứ hai: Thách thức nào cho Việt Nam?
Trong bối cảnh ông Donald Trump vừa tái đắc cử Tổng thống Hoa Kỳ, tương lai chính sách kinh tế, thương mại của Mỹ trở thành chủ đề được thảo luận.
Chính sách "America First" của ông Donald Trump trong nhiệm kỳ thứ hai không chỉ đơn thuần là bảo hộ thương mại, mà còn mở rộng quy mô với những biện pháp mạnh tay, tập trung vào việc hỗ trợ ngành công nghiệp trong nước và giảm nhập khẩu từ các đối tác thương mại lớn như Trung Quốc và các nước ASEAN.
Theo ông Nguyễn Tú Anh, Giám đốc Trung tâm Thông tin, Phân tích và Dự báo Kinh tế của Ban Kinh tế Trung ương, “chính sách này tạo ra nhiều thách thức cho các quốc gia phụ thuộc vào xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ, và Việt Nam cũng không phải ngoại lệ”.
Việc áp dụng các biện pháp thuế quan cao, cùng với hàng rào kỹ thuật nghiêm ngặt và ưu đãi cho các doanh nghiệp Hoa Kỳ, đang tạo ra áp lực lớn lên những quốc gia xuất khẩu vào Mỹ. Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, nhấn mạnh: “Với việc Mỹ gia tăng bảo hộ, Việt Nam cần điều chỉnh chiến lược xuất khẩu và tập trung gia tăng nội lực để giảm thiểu sự phụ thuộc vào thị trường này”.
Chiến lược đối phó của Việt Nam: Đa dạng hóa thị trường và nâng cao giá trị gia tăng
Một trong những chiến lược quan trọng được đề xuất tại diễn đàn là đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, mở rộng sang các khu vực tiềm năng như châu Âu, Đông Bắc Á và Trung Đông. Các chuyên gia đều thống nhất rằng, trong bối cảnh hiện nay, việc giảm sự phụ thuộc vào một thị trường là rất cần thiết để bảo đảm sự ổn định. Bà Trịnh Quỳnh Giao, Tổng Giám đốc PVI AM, chia sẻ: “Tăng cường xuất khẩu sản phẩm giá trị gia tăng cao sẽ là hướng đi bền vững, giúp Việt Nam giảm thiểu tác động từ các chính sách thương mại bất lợi từ Mỹ”.
Ông Nguyễn Bá Hùng, chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB), khuyến nghị rằng Việt Nam cần thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ và công nghệ để tạo ra sản phẩm có giá trị cao hơn, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh. “Chuyển đổi sang các ngành công nghiệp giá trị cao và tăng cường nội địa hóa sản phẩm không chỉ giúp Việt Nam nâng cao lợi thế cạnh tranh mà còn giảm thiểu rủi ro khi thị trường Hoa Kỳ áp dụng các biện pháp bảo hộ”.
 |
| Các diễn giả là chuyên gia kinh tế, tài chính chia sẻ những yếu tố tác động đến dòng tiền đầu tư vào Việt Nam. Ảnh: Đỗ Doãn, Thời báo Tài chính Việt Nam. |
Đầu tư vào hạ tầng và cải cách thể chế: Nền tảng thu hút dòng vốn mới
Diễn đàn cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của cải cách hành chính và đầu tư vào cơ sở hạ tầng để thu hút và giữ chân nhà đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh dòng vốn toàn cầu đang dịch chuyển do căng thẳng địa chính trị. Việt Nam hiện đang được xem là một điểm đến tiềm năng. Ông Trần Hoài Nam, Phó Tổng Giám đốc HDBank, cho biết: “Việt Nam đang có lợi thế từ dòng vốn đầu tư chuyển hướng từ Trung Quốc sang các quốc gia ASEAN. Để tận dụng cơ hội này, cần có những cải cách mạnh mẽ về hạ tầng và thủ tục hành chính, giúp nhà đầu tư giảm chi phí và rút ngắn thời gian triển khai”.
Cải cách thể chế sẽ giúp Việt Nam trở thành một điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư quốc tế, đặc biệt khi họ tìm kiếm môi trường kinh doanh ổn định với chi phí hợp lý. “Chính phủ cần nắm bắt cơ hội từ sự chuyển dịch của dòng vốn quốc tế, đặc biệt trong các ngành công nghệ và sản xuất”, ông Hiếu nhận định thêm.
Tiềm năng và thách thức trong các ngành trọng điểm
Các chuyên gia dự báo rằng, các ngành bán lẻ, ngân hàng và công nghiệp phụ trợ sẽ có tiềm năng tăng trưởng cao trong năm 2025, nhờ vào sự giảm lạm phát toàn cầu và sức mua tăng cao. Tuy nhiên, ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc Đầu tư của Dragon Capital, cảnh báo rằng: "Những ngành phụ thuộc vào xuất khẩu sang Hoa Kỳ sẽ cần tìm kiếm thêm thị trường khác để bù đắp, đồng thời xây dựng các chính sách dự phòng trước biến động thương mại".
Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2025 cho thấy rằng, chính sách ‘America First’ trong nhiệm kỳ thứ hai của ông Donald Trump đã đặt ra nhiều thách thức cho nền kinh tế Việt Nam, vốn đang phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu.
Để ứng phó, Việt Nam cần nhanh chóng đa dạng hóa thị trường, tập trung vào các ngành có giá trị gia tăng cao, và cải cách mạnh mẽ hệ thống hạ tầng cùng thể chế nhằm thu hút dòng vốn quốc tế. Đây sẽ là những yếu tố thiết yếu giúp Việt Nam không chỉ đối phó hiệu quả với các chính sách bảo hộ thương mại của Hoa Kỳ mà còn phát triển bền vững trong tương lai.
