Doanh nghiệp nhựa 65 tuổi của gia đình cựu Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa lâm nguy, đại hội vô chủ đẩy hơn 1.700 cổ đông vào thế tuyệt vọng
Vào một thời điểm tưởng như không thể tồi tệ hơn, CTCP Rạng Đông Holding (mã RDP) – một thương hiệu có lịch sử 65 năm phát triển trong ngành nhựa Việt – tiếp tục để lại hình ảnh nhạt nhòa và bất lực trong mắt cổ đông.
Sau cú sốc thua lỗ gần 147 tỷ đồng năm 2023, cùng hàng loạt biến cố dồn dập, Rạng Đông Holding giờ đây lại đối diện với tương lai bất định, trong tình trạng bị đình chỉ giao dịch, vắng bóng ban lãnh đạo và bị tòa án mở thủ tục phá sản.
 |
Từ những hô hào thiện chí của Chủ tịch...
Trong báo cáo thường niên 2024, ông Hồ Đức Lam – Chủ tịch HĐQT – vẫn gửi đi thông điệp đầy thiện chí: "Hy vọng quý cổ đông, nhà đầu tư, quý đối tác và khách hàng tiếp tục đồng hành cùng Tập đoàn Rạng Đông Holding trong hành trình hướng đến giá trị bền vững…". Nhưng chỉ một thời gian sau đó, ngày 24/2/2025, ông Lam cùng toàn bộ HĐQT – gồm các thành viên Hồ Đức Dũng, Bùi Đắc Thiện, Nguyễn Trần Vinh và Hồ Văn Tuyên – đã đồng loạt nộp đơn từ nhiệm, với lý do “bận việc cá nhân”.
Trong lúc nhà đầu tư đang trông chờ giải trình sau hàng loạt rủi ro pháp lý và tài chính, việc cả ban lãnh đạo rút lui khiến công ty rơi vào tình trạng “vô chủ”. Có thể, một phần việc "tháo chạy" này được châm ngòi bởi động thái CTCP Rạng Đông Films – công ty con của RDP – đệ đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản đối với công ty mẹ đến Tòa án Nhân dân TP. HCM. Ngày 24/1/2025, tòa án chính thức thụ lý.
Từng là một biểu tượng doanh nghiệp tư nhân phát triển từ thời hậu đổi mới, từng lãi đỉnh cao 70 tỷ đồng năm 2019 (quy mô hơn 660 nhân sự khi đó), tới giữa 2024, doanh nghiệp gần như đã dừng hoạt động. RDP cho biết phần lớn nhân sự đã nghỉ việc, các công ty thành viên tạm ngừng vận hành và việc công bố báo cáo tài chính – quản trị năm 2024 bị đình trệ do thiếu người thực hiện.
Tình trạng tài chính bi đát: Báo cáo quý II/2024 cho thấy tài sản RDP chỉ còn hơn 2.000 tỷ đồng, nhưng nợ phải trả chiếm đến 1.730 tỷ với 1.230 tỷ đồng là nợ vay. Trong khi đó, vốn chủ sở hữu còn chưa tới 280 tỷ đồng.
Về sở hữu, ông Hồ Đức Lam – người từng nắm hơn 64% cổ phần năm 2019 – đã bán quá nửa vốn công ty chỉ trong vòng 5 năm. Cổ phiếu RDP giờ đây nằm rải rác trong tay hơn 1.700 cổ đông nhỏ lẻ, không còn sự kiểm soát tập trung. Cổ phiếu rơi xuống chỉ còn 1.310 đồng/cp, vốn hóa teo tóp còn hơn 64 tỷ đồng như là phần vốn liếng còn sót lại từ những niềm tin, hy vọng mà nhà đầu tư dành cho doanh nghiệp. Không còn giá 10.000–17.000 đồng/cp, nhiều cổ đông RDP đã mất đến 85% giá trị đầu tư chỉ trong năm 2024 đằng sau những hô hào thiện chí của ông Hồ Đức Lam.
 |
| Quang cảnh đại hội vô chủ ở Rạng Đông Holding |
... Đến ĐHCĐ không lãnh đạo, không báo cáo, không định hướng
Tận cùng của thất vọng, hình ảnh tượng trưng cho sự sụp đổ ở Rạng Đông Holding chính là ĐHCĐ thường niên ngày 22/4/2025. Một cổ đông lặn lội 2.000km từ Hà Nội vào TP. HCM với hy vọng được đối thoại cùng ban điều hành về tương lai doanh nghiệp. Tuy nhiên, không một thành viên HĐQT hay Ban Giám đốc nào xuất hiện. Người điều phối là một chuyên viên pháp lý, không đủ thẩm quyền phát ngôn chiến lược.
Không báo cáo tài chính, không báo cáo kiểm toán, không kế hoạch kinh doanh – tài liệu đại hội chỉ là những tờ trình mang tính hình thức, có thể dễ dàng sao chép từ các năm trước như quy chế làm việc, bầu cử nhân sự, hay ủy quyền đại diện vốn.
Trong hội trường, những hàng ghế được xếp lổn nhổn còn cổ đông thì bàng hoàng, lặng lẽ và thấy như bị coi thường. Một số cho biết từng tin vào khả năng RDP phục hồi, như nhiều doanh nghiệp từng vấp ngã rồi bật dậy, từng trung bình giá xuống. Nhưng rồi... kỳ vọng ấy đã bị dập tắt.
Câu hỏi còn lại lúc này là: Ai sẽ chịu trách nhiệm với cổ đông; ai sẽ hồi lại gốc cây cổ thụ đang sắp chết khô; ai sẽ kế thừa những giá trị, chiến tích, danh hiệu mà Nhựa Rạng Đông đã từng có được?
 |
| Nguồn: Báo cáo thường niên 2023 của Rạng Đông Holding |
Không chỉ mất tiền, cổ đông RDP còn mất cả cơ hội rút vốn. Cổ phiếu bị đình chỉ giao dịch từ tháng 11/2024, sau khi bị hủy niêm yết trên HoSE. Trong khi nhà đầu tư mắc kẹt, ban lãnh đạo đã rút lui, nhân sự chủ chốt biến mất khỏi hệ thống quản trị. Rạng Đông Holding lúc này chỉ còn là chiếc thùng rỗng ruột, đang bong tróc những lớp sơn cuối cùng.
Từng được vinh danh, từng sở hữu hệ sinh thái lớn trong ngành nhựa, RDP giờ đây chỉ còn lại một cái tên đang đứng bên bờ vực thủ tục pháp lý và phá sản. Không còn "Rạng Đông" theo đúng nghĩa đen, những ánh đèn nhà máy RDP giờ đã tắt. Phán quyết của Tòa án về việc yêu cầu mở thủ tục phá sản tới đây (nếu xảy ra) có thể sẽ là hồi kết rằng Rạng Đông sẽ chính thúc "tắt đèn".
Mối liên hệ và khoảng trống pháp lý
Rạng Đông Holding được biết đến là doanh nghiệp có mối liên hệ gia đình với cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương Hồ Thị Kim Thoa – hiện đang bị truy nã và sống ở nước ngoài. Chủ tịch HĐQT Hồ Đức Lam là em trai bà Thoa; các thành viên HĐQT từ nhiệm đều có liên hệ thân tộc.
Khi người điều hành rút lui nhưng nhà đầu tư không thể rút vốn, khi doanh nghiệp không công bố báo cáo nhưng vẫn tồn tại trên sổ sách, điều đặt ra không chỉ là bài học quản trị, mà còn là vấn đề pháp lý – chế tài – minh bạch thông tin của doanh nghiệp niêm yết.
Từ một cây đại thụ của ngành nhựa Việt, RDP đang đứng bên ranh giới của tan rã, chỉ còn lại lớp vỏ niềm tin rạn vỡ. Hàng nghìn cổ đông nhỏ lẻ, hàng trăm nhân sự cũ và một thị trường vốn kỳ vọng vẫn đang chờ lời giải – ai chịu trách nhiệm và con đường nào cho những giá trị từng được xây dựng?
