Giá phân bón lập đỉnh mới, nông dân thế giới "oằn mình"

Theo nền tảng theo dõi thị trường phân bón DTN, giá bán lẻ trung bình của hầu hết các loại phân bón vẫn tiếp tục tăng vào tuần đầu tiên của tháng 12/2021. Đến nay, phân đạm vẫn duy trì vị trí dẫn đầu, trong khi năm trong số tám loại phân bón chính đã ghi nhận mức tăng khá lớn so với tháng trước.

Tiếp tục xu hướng tăng giá như đã từng diễn ra trong vài tuần qua, giá phân khan vẫn tăng 18% so với cách nay một tháng. Riêng giá trung bình của phân đạm đã leo lên ngưỡng 1.313 USD/tấn, ghi nhận mức tăng cao nhất mọi thời đại trong bộ dữ liệu của DTN.

Giá bán lẻ trung bình của hầu hết các loại phân bón đều tăng trong tuần kết thúc vào ngày 10/12. Năm trong số tám loại phân bón chính đều tăng so với tháng trước với mức đi lên ít nhất 5%.

UAN28 dẫn đầu danh sách với mức tăng 20% và giao dịch là 577 USD/tấn, cao nhất kể từ trước tới nay.

Phân khan (anhydrous) là 1.372 USD/tấn, cao hơn 18% so với tháng trước. UAN32 nhích lên 8% và có giá 661 USD/tấn.

Ure được bán với 887 USD/tấn, cao hơn 7% so với tháng trước. Cả UAN32, phân khan và ure cũng đều ghi nhận giá cao kỷ lục.

Loại phân lót 10-34-0 là 756 USD/tấn , tăng 5% so với tháng trước.
Ba loại khác là DAP, MAP và potash chỉ nhích nhẹ và có giá lần lượt là 884 USD/tấn, 919 USD/tấn và 778 USD/tấn.

Vào cuối tuần vừa qua, các cây viết chuyên theo dõi mảng thị trường phân bón của hãng tin Reuters gồm, Emily Chow, Roberto Samora và Bernadette Christina Munthe đã cho biết: “Với giá lương thực toàn cầu tăng ở mức cao nhất trong hơn một thập kỷ, thì chi phí phân bón tăng sẽ chỉ gây thêm áp lực lên khả năng chi trả lương thực, đặc biệt là ở các nền kinh tế phụ thuộc vào nhập khẩu”.

Ông Frederic Neumann, đồng trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế châu Á của ngân hàng Hồng Kông- Thượng Hải (HSBC) cho biết, trong khi nguồn ngân sách bị căng thẳng khiến dư địa dành cho các khoản trợ cấp của chính phủ rất eo hẹp.

Dự kiến các nhà sản xuất phân bón đều sẽ khởi đầu năm mới một cách khá rón rén trước lượng hàng tồn kho và chờ cho tới khi nhu cầu thế giới tăng trở lại trong quý 1 khi cả Mỹ, Canada, Brazil, châu Âu và châu Á đều tiến đến mua hàng.

Bài báo của Bloomberg cho biết: “Giá phân bón tổng hợp, phụ thuộc rất nhiều vào khí đốt tự nhiên và than làm nguyên liệu thô, đã tăng vọt trong bối cảnh thiếu hụt năng lượng và các hạn chế xuất khẩu của Nga và Trung Quốc. Điều đó làm tăng thêm thách thức cho chuỗi cung ứng nông sản vào thời điểm chi phí lương thực toàn cầu gần ở mức cao kỷ lục và nông dân đang tranh giành phân bón để tránh thiệt hại cho năng suất cây trồng toàn cầu đối với các loại cây trồng chủ lực

Hiện chỉ số giá phân bón của Green Markets, khu vực Bắc Mỹ đang dao động quanh mức cao nhất mọi thời đại ở mức 1.072.87 USD/tấn ngắn (tương đương 907.20 kg hoặc 2.000 pound), trong khi tại Trung Quốc, giá phân urê giao ngay cũng đã tăng hơn 200%, lên mức kỷ lục.

Nhu cầu về phân bón đang diễn ra ở khắp mọi nơi trên toàn cầu. Trong một chuyên mục ý kiến độc giả vào tuần trước tại trang vơ đét của tờ The Wall Street Journal, Blake Hurst, nông dân ở bang Missouri (Mỹ) cho biết: “Tôi và gia đình vừa bón xong lượt đầu tiên gồm ba loại phân bón cho trang trại, với chi phí tăng thêm là khoảng 50.000 USD, và dự đoán sẽ là 40.000 USD nữa cho hai đợt còn lại”.

Một nông dân trồng ngô, đậu tương, và bông ở bang Arkansas cho hay, ông đã phải tốn thêm chi phí đầu vào phân bón 400 USD mỗi tấn cho mùa trồng trọt năm 2021. Và với giá phân bón hiện tại trung bình là 1.100 USD/tấn, ông Miles đang phải đối mặt với mức đội chi phí là 175% cho mùa trồng trọt năm 2022. Chỉ riêng việc trồng ngô vào năm tới dự kiến sẽ tiêu tốn thêm 180 USD cho một mẫu Anh (0,4 ha) so với năm 2021.

Theo Reuters, vào tuần trước đại diện mạng lưới Family Farm Action Alliance gồm 6.000 nông dân đã yêu cầu Bộ Tư pháp Mỹ mở điều tra xem liệu giá phân bón tăng đột biến gần đây có phải do các công ty phân bón thao túng thị trường hay không.

Phản ứng với thị trường phân bón điên rồ, hiện nông dân trên toàn thế giới đều đang trì hoãn việc rút hầu bao ra mua hoặc giảm sử dụng phân bón để tiết kiệm tiền và nghe ngóng. Trong khi đó, các chuyên gia theo dõi mảng này của hãng tin thị trường Bloomberg tuần trước đã báo cáo rằng: “Thị trường phân bón - từ phân lợn, ngựa, gia súc và thậm chí cả phân người - chưa bao giờ nóng đến thế, nhờ sự thiếu hụt phân bón hóa học trên toàn cầu”