Không đồng ý giảm thuế VAT với ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, bất động sản

Sáng 13/5, tại phiên họp thứ 23 của UBTVQH, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã trình bày Tờ trình về dự án Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT) – VAT.

Theo dự thảo Nghị quyết, năm 2023, Chính phủ đề xuất giảm 2% mức thuế suất thuế GTGT đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng áp dụng thuế suất 10% (còn 8%); giảm 20% mức tỷ lệ % để tính thuế GTGT đối với cơ sở kinh doanh (bao gồm cả hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh) khi thực hiện xuất hóa đơn đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT 10%.

Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, việc giảm thuế GTGT dự kiến số giảm thu NSNN khoảng 5.800 tỷ/tháng, nếu áp dụng trong 06 tháng cuối năm thì tương đương khoảng 35.000 tỷ đồng.

Thẩm tra sơ bộ nội dung này, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Vân Chi cho biết đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban nhất trí sự cần thiết ban hành nghị quyết về giảm thuế VAT. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ báo cáo rõ hơn phương án bù đắp khoản giảm thu 35.000 tỉ đồng khi áp dụng việc giảm thuế.

Bởi khoản giảm thu này chưa được tính toán trong gói chính sách của Nghị quyết số 43 cũng như trong dự toán ngân sách năm 2023 đã được Quốc hội thông qua. Việc giảm thuế VAT sẽ tạo thêm tác động bất lợi cho ngân sách năm 2023, trong điều kiện số thu năm nay được dự kiến là sẽ có nhiều khó khăn.

Với đề xuất mở rộng phạm vi giảm thuế VAT 2%, áp dụng cả với các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và các lĩnh vực khác như ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản…, bà Chi cho biết cơ quan thẩm tra cho rằng hồ sơ trình của Chính phủ không giải trình rõ lý do đề xuất mở rộng phạm vi áp dụng đối với một số ngành, lĩnh vực lớn.

Dẫn báo cáo tổng kết đánh giá tình hình thực hiện giảm thuế VAT năm 2022 chỉ đề cập đến một số lý do vướng mắc về kỹ thuật như cách xác định hàng hóa, thời điểm lập hóa đơn, mô tả hàng hóa…, bà Chi cho hay về cơ bản các vướng mắc này đã được xử lý trong quá trình thực hiện.

Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra cho rằng khi ban hành Nghị quyết 43, Quốc hội đã cân nhắc và loại trừ một số lĩnh vực không thật sự cần thiết ra khỏi diện áp dụng giảm thuế VAT. Đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban thẩm tra không đồng tình với việc mở rộng phạm vi áp dụng và đề nghị chỉ nên tiếp tục giảm thuế VAT với phạm vi như đã thực hiện trong năm 2022 theo Nghị quyết số 43.

Nêu ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng cho rằng chỉ áp dụng phạm vi đối tượng giảm thuế như Nghị quyết 43 do đã được đánh giá kỹ, cũng thuận lợi cho Chính phủ trong thực thi chính sách. Thời gian áp dụng từ 1/7 đến 31/12/2023.

Chủ tịch Quốc hội lưu ý, việc giảm thuế này không được làm giảm thu và tăng bội chi ngân sách năm nay, để đảm bảo an toàn tài chính quốc gia. "Giảm thuế VAT để kích cầu tiêu dùng, có lợi cho người dân, doanh nghiệp nhưng cũng không được giảm ngân sách. Nếu giảm thuế mà ảnh hưởng tới các chỉ tiêu ngân sách thì Quốc hội sẽ không đồng ý", Chủ tịch Quốc hội nói.

Đồng tình, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị cân nhắc kỹ giảm thuế VAT về 8% với tất cả hàng hóa, dịch vụ do lo ngại ngân sách sẽ hụt thu.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nêu rõ sẽ tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện tờ trình. Ông Phớc nêu rõ việc giảm thuế VAT chỉ là một trong các giải pháp giải quyết khó khăn hiện nay.

Kết luận phiên họp, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, lưu ý Chính phủ nghiêm túc rút kinh nghiệm việc trình hồ sơ chậm, ảnh hưởng tới thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội. Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đồng ý bổ sung đề xuất giảm thuế VAT vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh 2023, trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ 5, dự kiến khai mạc vào 22/5.