Không muốn nhượng bộ Mỹ, siêu cường châu Á từ chối cam kết giống Nhật Bản: Thỏa thuận thuế quan đối diện rủi ro?
Mỹ và Hàn Quốc đang rơi vào thế bế tắc trong việc thống nhất các chi tiết liên quan đến quỹ đầu tư trị giá 350 tỷ USD – một phần trong thỏa thuận thương mại song phương. Một quan chức cấp cao tại Seoul cảnh báo, ngay cả hợp tác trong lĩnh vực đóng tàu cũng có nguy cơ đổ vỡ nếu hai bên không thu hẹp được bất đồng.
Phát biểu tại một diễn đàn hôm thứ Ba (9/9), ông Kim Yong-beom, Chánh văn phòng phụ trách chính sách cho biết Seoul đã nhấn mạnh với phía Mỹ rằng nước này không thể chấp nhận những điều khoản giống như gói cam kết đầu tư 550 tỷ USD mà Nhật Bản vừa hoàn tất tuần trước. Lý do là sự chênh lệch quy mô kinh tế cũng như nguy cơ tác động lớn tới thị trường ngoại hối.
“Nếu không đạt được thỏa thuận, dự án MASGA thậm chí khó có thể khởi động”, ông Kim nói, đề cập tới chương trình “Make American Shipbuilding Great Again” – một sáng kiến Hàn Quốc đặt tên nhằm khôi phục ngành đóng tàu Mỹ. Ông cho biết Washington đã đưa ra dự thảo tương tự như thỏa thuận với Tokyo, song Seoul kiên quyết cho rằng điều kiện đó không phù hợp.
“Hoàn cảnh mà Hàn Quốc và Nhật Bản đang phải đối mặt về cơ bản là khác nhau”, ông Kim nhấn mạnh, đồng thời chỉ ra các thỏa thuận hoán đổi tiền tệ của Nhật Bản và vai trò của đồng Yên như một đồng tiền dự trữ.
Theo ông, việc xác định ai sẽ ra quyết định đầu tư và cơ chế chia lợi nhuận tuy quan trọng, song vấn đề cấp bách hơn đối với Hàn Quốc là cách thức huy động và quản lý khoản 350 tỷ USD từ thị trường ngoại hối.
Quỹ 350 tỷ USD này được coi là trụ cột trong thỏa thuận thương mại giúp duy trì mức thuế nhập khẩu 15% đối với hàng hóa từ Hàn Quốc. Tuy nhiên, hai bên vẫn chia rẽ về cách thức vận hành. Hồi tháng trước, ông Kim từng khẳng định gói cam kết chủ yếu sẽ dưới dạng bảo lãnh cho vay thay vì rót vốn trực tiếp.
Thế bế tắc diễn ra trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Hàn nảy sinh thêm nhiều căng thẳng. Vụ bắt giữ hàng trăm lao động Hàn Quốc trong một cuộc truy quét nhập cư tại nhà máy pin do Hyundai Motor và LG Energy Solution liên doanh ở bang Georgia khiến giới doanh nghiệp Hàn Quốc thêm lo ngại về việc mở rộng đầu tư vào Mỹ, dù được khuyến khích trong khuôn khổ thỏa thuận thương mại.
Tuần trước, Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh thực thi thỏa thuận thương mại với Nhật Bản, áp mức thuế tối đa 15% đối với phần lớn hàng hóa từ nước này. Thỏa thuận, bao gồm cả gói đầu tư, được công bố từ tháng 7 nhưng mất nhiều tuần để hoàn tất do hai bên phải thương lượng chi tiết. Bản ghi nhớ cho thấy Nhật Bản có thể đối mặt thuế cao hơn nếu không rót vốn vào các dự án do chính quyền ông Donald Trump lựa chọn.
Trong khi đó, Tổng thống Trump vẫn chưa ký sắc lệnh hạ thuế ô tô cho Hàn Quốc theo cam kết. Hai bên hiện duy trì các cuộc đàm phán cấp làm việc nhằm cụ thể hóa thỏa thuận đạt được từ tháng 7.
“Ngành ô tô rất quan trọng, và việc thu hẹp chênh lệch thuế quan cũng quan trọng. Nhưng một con số 350 tỷ USD có thể gây cú sốc quá lớn cho toàn bộ nền kinh tế của chúng tôi. Vì vậy, chúng tôi không thể vội vàng chỉ để đổi lấy việc giảm thuế trong lĩnh vực ô tô”, ông Kim nhấn mạnh.
