Không phải Ai Cập, quốc gia châu Phi này mới là đất nước có nhiều kim tự tháp nhất trên thế giới mà không phải ai cũng biết

Nhắc đến kim tự tháp, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến Ai Cập bởi đây là một trong những quốc gia có số lượng lớn các kim tự tháp cổ đại với quy mô hoành tráng. Theo số liệu từ trang Wikipedia, tính đến thời điểm hiện tại đã có tất cả 138 kim tự tháp được khám phá ở Ai Cập. Kim tự tháp trở thành một trong những biểu tượng của nền văn hóa cổ đại với các công trình có niên đại từ khoảng năm 2630 đến 2611 trước Công nguyên.

Nổi tiếng với kim tự tháp là vậy song trên thực tế, Ai Cập vẫn chưa phải quốc gia có nhiều kim tự tháp nhất trên thế giới như nhiều người vẫn lầm tưởng. Đất nước sở hữu nhiều kim tự tháp nhất hiện tại lại là Sudan, hàng xóm của Ai Cập.

Nằm rải rác dọc theo bờ sông Nile, ẩn mình giữa những cồn cát vàng ươm, những kim tự tháp Sudan mang trong mình những nét độc đáo riêng, góp phần tô điểm cho bức tranh lịch sử và văn hóa của khu vực Đông Bắc Phi. Tổng số lượng kim tự tháp ở Sudan hiện nay là 255, tức là gần gấp đôi con số 138 của Ai Cập. Và cũng giống ở Ai Cập, chúng là nơi chôn cất của những vị vua và hoàng hậu hay các công dân giàu có.

Trong tài liệu ghi lại có đề cập về các nguồn gốc của các kim tự tháp tại Sudan khi các pharaoh Ai Cập đã đưa quân đội về phía Nam, dọc theo bờ sông Nile để tìm kiếm tài nguyên, nên họ đã tiến hành xây dựng những pháo đài, kim tự tháp kiên cố như để đánh dấu lãnh thổ và thể hiện quyền sức mạnh của mình. Khu vực này lại là nơi sinh sống của người Nubia, vì vậy, chúng cũng được đặt tên là kim tự tháp Nubia. Theo thông tin trên Wikipedia, kim tự tháp đầu tiên ở nơi này có thể được xây dựng vào những năm 2500 - 1500 trước Công nguyên.

Khi Vương triều Ai Cập mới tan rã vào thế kỷ 18, người Kushites đã nổi dậy và thành lập một triều đại giàu có của riêng mình, nắm giữ lãnh thổ rộng lớn ở Sudan. Họ tiếp tục xây dựng các kim tự tháp để chôn cất những người đứng đầu vương quốc hay những công dân giàu có. Các kim tự tháp tập trung nhiều bãi cát sa mạc gần thành phố cổ Meroe, thủ đô vương quốc Kushites và chúng được gọi chung là Meroe.

Kim tự tháp ở Sudan có nhiều điểm khác biệt so với kim tự tháp ở Ai Cập. Kim tự tháp Sudan thường nhỏ bé hơn nhiều so với kim tự tháp Ai Cập. Chiều cao trung bình của kim tự tháp Nubia chỉ từ 6 đến 30 mét, trong khi kim tự tháp Ai Cập có thể cao tới 138 mét (ví dụ như Kim tự tháp Giza). Điều này có thể giải thích bởi sự khác biệt về nguồn lực và kỹ thuật xây dựng giữa hai nền văn minh. Kim tự tháp Ai Cập được xây dựng bằng đá vôi, một loại đá dễ khai thác và gia công hơn, trong khi kim tự tháp Sudan chủ yếu sử dụng gạch bùn và đá sa thạch, đòi hỏi nhiều công sức và thời gian thi công hơn.

Bên cạnh đó, kim tự tháp Sudan có độ dốc hơn và phần đế hẹp hơn so với kim tự tháp Ai Cập. Điều này tạo nên hình dáng thon gọn và thanh mảnh hơn cho các kim tự tháp Nubia. Các nhà khảo cổ học tin rằng độ dốc cao hơn giúp giảm bớt áp lực lên cấu trúc kim tự tháp, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển vật liệu xây dựng lên đỉnh.

Nếu kim tự tháp Ai Cập thường được xây dựng độc lập, tách biệt khỏi các công trình khác thì kim tự tháp Sudan lại thường được xây dựng liền kề với đền thờ, tạo thành một khu phức hợp tôn giáo. Bên trong kim tự tháp Nubia thường có thêm phòng nguyện, phòng chôn cất và được trang trí bằng chữ tượng hình và phù điêu miêu tả cuộc sống của người dân thời bấy giờ. Điều này cho thấy sự kết nối chặt chẽ giữa tín ngưỡng và nghi lễ tang lễ trong văn hóa Sudan cổ đại.

Do được xây dựng từ đá kim sa, đá granite và có hàm lượng sắt cao, kim tự tháp Sudan thường có màu sắc sẫm hơn, tạo nên vẻ ngoài độc đáo và khác biệt so với màu vàng nâu của kim tự tháp Ai Cập. Gam màu trầm này gợi lên cảm giác bí ẩn và cổ kính, thu hút sự tò mò của du khách khi khám phá những di tích lịch sử này.

Sau khi vương quốc Kush sụp đổ vào thế kỷ thứ 4 sau Công nguyên, các kim tự tháp ở Sudan dần bị lãng quên và rơi vào tình trạng hư hỏng. Mãi đến đầu thế kỷ 20, chúng mới được các nhà khảo cổ học phát hiện và khai quật, góp phần hé mở bức màn bí mật về lịch sử và văn hóa của vương quốc Kush cổ đại. Năm 2011, quần thể kim tự tháp Meroe đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới.

Mặc dù không nổi tiếng như kim tự tháp Ai Cập, kim tự tháp Sudan vẫn là di sản văn hóa vô giá, ẩn chứa nhiều giá trị lịch sử và khảo cổ quan trọng. Chúng là minh chứng cho sự phát triển rực rỡ của vương quốc Kush, một nền văn minh độc đáo từng tồn tại ở khu vực Đông Bắc Phi. Kim tự tháp Sudan cũng góp phần đa dạng hóa bức tranh di sản văn hóa thế giới, thu hút du khách đến khám phá và tìm hiểu về những nền văn minh cổ đại khác nhau.

Thời điểm thích hợp nhất để đến đây là mùa đông, từ tháng 11 đến tháng 2 hàng năm, thời tiết bớt nắng nóng và đem lại cảm giác dễ chịu hơn. Không có nhiều chuyến bay trực tiếp đến Sudan. Du khách có thể tham khảo hình thức bay đến các quốc gia lân cận như Ai Cập rồi di chuyển bằng đường bộ để tới đất nước này.

>> Kiến trúc quân sự độc đáo của tòa thành đá ong duy nhất của Việt Nam cách Hà Nội chỉ 45km