Lầu Năm Góc sẽ thử nghiệm hệ thống chắn tên lửa “Vòm Vàng” ngay trước thềm bầu cử 2028
Đây là một thời hạn quyết liệt mà giới chức quân sự đặt ra nhằm hiện thực hóa tầm nhìn của Tổng thống Donald Trump về một “lá chắn không gian” có khả năng bảo vệ toàn bộ nước Mỹ.
Mốc thời gian này trùng khớp với cam kết hồi tháng 5 của ông Trump rằng “sẽ hoàn thành trong vòng ba năm”.
“Khi hoàn thiện, Vòm Vàng (Golden Dome) sẽ có khả năng đánh chặn tên lửa, kể cả khi được phóng từ phía bên kia địa cầu”, ông Trump tuyên bố thời điểm đó.
Một trong hai nguồn tin – một quan chức quốc phòng – cho biết việc lên lịch thử tên lửa thường được thực hiện từ rất sớm. Tuy nhiên, thời điểm thử nghiệm hiện được lên kế hoạch vào quý IV năm 2028, cho thấy “họ muốn có một thành tích để nêu bật vào tháng 11 [năm 2028]”, quan chức này nói. “Và Bộ Quốc phòng muốn tránh bất kỳ điều gì có thể làm chậm tiến độ”.
Cơ quan Phòng thủ Tên lửa (Missile Defense Agency – MDA) dự kiến sẽ gọi cuộc thử nghiệm này là FTI-X, trong đó FTI là viết tắt của Flight Test Integrated – tức là cuộc thử nghiệm sẽ tích hợp nhiều cảm biến và hệ thống vũ khí khác nhau trong Vòm Vàng để đánh chặn nhiều mục tiêu cùng lúc.
Thời gian hoàn thành trong 3 năm được đánh giá là đặc biệt tham vọng, xét đến việc Mỹ đã nghiên cứu khả năng đánh chặn tên lửa từ không gian suốt hàng thập kỷ. “Đây vẫn là một bài toán kỹ thuật phức tạp, và có rủi ro rất cao về mặt công nghệ", vị quan chức quốc phòng nói thêm. “Số lượng vệ tinh cần thiết để đảm bảo tỷ lệ đánh chặn thành công là cực lớn, do phải bao phủ không gian và thời gian rộng khắp toàn lục địa Mỹ".
Tướng Michael Guetlein - người được ông Trump chỉ định dẫn dắt chương trình phát triển Vòm Vàng vào tháng 5 - cũng đề cập đến thách thức này tại một hội nghị ngành công nghiệp không gian tuần trước.
“Tôi cho rằng thách thức thực sự sẽ nằm ở việc chế tạo bộ đánh chặn đặt trên không gian”, ông Guetlein phát biểu. “Công nghệ đó hiện đã tồn tại, tôi tin vậy. Chúng ta đã chứng minh được mọi yếu tố vật lý của nó. Nhưng điều chúng ta chưa chứng minh được là: Thứ nhất, liệu chúng ta có thể làm điều đó một cách kinh tế hay không? Thứ hai, liệu có thể làm điều đó ở quy mô lớn không? Chúng ta có thể chế tạo đủ số lượng vệ tinh để đối phó với mối đe dọa không? Liệu có thể mở rộng năng lực công nghiệp đủ nhanh để sản xuất số vệ tinh đó không?”
Cuối cùng, các cuộc thử nghiệm vào năm 2028 có thể chỉ là “giai đoạn một” của toàn bộ chương trình, theo nguồn tin thứ hai. Người này lưu ý rằng hiện tại, trọng tâm dự án là triển khai nhanh chóng và tận dụng các hệ thống có sẵn để chứng minh tính khả thi, qua đó kêu gọi thêm ngân sách.
Chi phí dự kiến lên tới hàng trăm tỷ USD
Ông Trump hồi tháng 5 tuyên bố rằng 25 tỷ USD sẽ được phân bổ cho chương trình Vòm Vàng từ gói luật cắt giảm thuế và chi tiêu quy mô lớn mà Quốc hội vừa thông qua đầu tháng này. Tuy nhiên, theo CNN, tổng chi phí của dự án được ước tính sẽ lên tới ít nhất hàng trăm tỷ USD.

Một số công nghệ cốt lõi cho Vòm Vàng hiện đã bắt đầu được thử nghiệm. Ví dụ, Giám đốc điều hành Northrop Grumman – bà Kathy Warden – cho biết trong cuộc họp cổ đông tuần này rằng công ty đã bắt đầu thử nghiệm các thiết bị đánh chặn tên lửa đặt trên không gian, với mục tiêu “đóng vai trò then chốt” trong việc hỗ trợ chính quyền xây dựng Vòm Vàng “với tốc độ cao”.
Tháng trước, Lầu Năm Góc cũng thông báo rằng MDA đã thử nghiệm thành công một hệ thống radar tầm xa tại Alaska – do Lockheed Martin chế tạo – có khả năng theo dõi mục tiêu tên lửa đạn đạo thật từ khoảng cách xa như Nga hoặc Trung Quốc. Radar này, hoặc một hệ thống tương tự, được kỳ vọng sẽ là thành phần chủ chốt của Vòm Vàng.
Tuy nhiên, về tổng thể, các quan chức quốc phòng và các công ty muốn tham gia chương trình vẫn đang chờ Tướng Guetlein trình bày thiết kế tổng thể cho hệ thống phức tạp này. Dự kiến kế hoạch sẽ sớm được công bố – theo một bản ghi nhớ do Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth ký và CNN thu thập được, ông Guetlein được giao 60 ngày để xác định kiến trúc ban đầu của chương trình và 120 ngày để hoàn thiện kế hoạch triển khai.
Phần lớn kế hoạch hiện tại dường như được thiết kế để Lầu Năm Góc có thể tiến hành càng nhanh càng tốt, điều này khiến một số quan chức lo ngại rằng chương trình có thể thiếu giám sát phù hợp. “Cuối cùng, có thể tiêu tốn rất nhiều tiền mà chương trình lại không đáp ứng được các tiêu chuẩn thử nghiệm hoặc không hoạt động như kỳ vọng,” vị quan chức cảnh báo.
Ví dụ, Văn phòng Giám đốc Kiểm tra và Đánh giá Hoạt động (Office of the Director of Operational Test and Evaluation – DOT&E) là đơn vị có nhiệm vụ đánh giá kế hoạch thử nghiệm của MDA nhằm đảm bảo tính đầy đủ và khách quan. Tuy nhiên, theo CNN, Bộ trưởng Hegseth đã cắt giảm mạnh nhân sự của văn phòng này ngay sau khi họ thông báo sẽ giám sát các thử nghiệm liên quan đến Vòm Vàng.
Ngoài ra, ông Guetlein cũng được trao quyền tự chủ đặc biệt trong việc trao các hợp đồng béo bở và mua sắm công nghệ cho chương trình. Ông chỉ phải báo cáo với Thứ trưởng Quốc phòng Stephen Feinberg, theo bản ghi nhớ.
Tài liệu cũng nêu rõ rằng Vòm Vàng sẽ được miễn trừ khỏi các quy trình giám sát truyền thống áp dụng cho những chương trình vũ khí đắt đỏ nhất của quân đội Mỹ, với lý do rằng đây là một “nỗ lực phức tạp, có tính kỹ thuật cao đòi hỏi cách tiếp cận mua sắm phi truyền thống và sự hỗ trợ toàn diện từ các đơn vị của Bộ Quốc phòng ngay từ giai đoạn khởi đầu”.
Hiện có hàng chục công ty đang cạnh tranh để giành vai trò trong việc phát triển Vòm Vàng, theo các nguồn tin của CNN. Trong số đó, những cái tên nổi bật nhất là SpaceX, Anduril và Palantir – cả ba công ty đều đã trực tiếp trình bày đề xuất với ông Hegseth, người được cho là rất quan tâm đến các giải pháp mà họ đưa ra.
Theo CNN