Lộ diện chiến thắng đầu tiên của ông Trump trong chiến dịch 'Made in the USA'

Tại trung tâm sản xuất của Foxconn ở Houston, Texas, hàng trăm kỹ sư và công nhân xây dựng đang miệt mài làm việc để mở rộng năng lực sản xuất máy chủ trí tuệ nhân tạo (AI) của tập đoàn Đài Loan này ngay trên đất Mỹ.

Foxconn – nhà cung cấp chiến lược của Nvidia – đang triển khai kế hoạch mở rộng quy mô lớn nhằm sản xuất một phần đáng kể, ở mức hai chữ số phần trăm, các module xử lý đồ họa (GPU) và bảng mạch GPU tại Mỹ, theo thông tin từ Nikkei Asia. Hiện tại, hơn 90% các linh kiện quan trọng này vẫn đang được sản xuất tại Đài Loan (Trung Quốc).

“Houston là ưu tiên số một, vì hiện nay phần lớn GPU đều sản xuất ở Đài Loan”, một lãnh đạo cấp cao của Foxconn tiết lộ với Nikkei Asia.

Từ chính sách đến hành động: “Cú hích” cho sản xuất nội địa

Cả Foxconn và Wistron – hai đối tác chiến lược của Nvidia – đang lên kế hoạch mở rộng năng lực sản xuất máy chủ AI tại Texas trong vòng 15 tháng tới hoặc sớm hơn. Trong khi đó, TSMC dự kiến sẽ bắt đầu sản xuất chip AI, bao gồm cả dòng Blackwell mới nhất của Nvidia, tại nhà máy ở Arizona ngay trong năm nay.

Không chỉ các nhà sản xuất chính, mà hàng loạt nhà cung cấp linh kiện và lắp ráp khác cũng đang tăng tốc hiện diện tại Mỹ. SK Hynix (Hàn Quốc), chuyên sản xuất chip nhớ băng thông cao (HBM) – một linh kiện quan trọng cho AI – sẽ triển khai sản xuất tại Indiana. Các nhà cung cấp linh kiện như Delta Electronics, Lite-On Technology, Chenbro và Foxlink, cùng các đơn vị lắp ráp như Quanta Computer, Wywinn và Inventec, cũng đang xây dựng hoặc mở rộng nhà máy tại Mỹ.

Sự bùng nổ đầu tư này có thể giúp Mỹ lần đầu tiên xây dựng một chuỗi cung ứng hoàn chỉnh cho máy chủ AI – một trong những thiết bị công nghệ phức tạp nhất thế giới – và cũng có thể trở thành thành công đầu tiên của ông Donald Trump trong việc đưa sản xuất công nghệ cao về nước.

Chủ tịch Wistron, ông Simon Lin, cho biết dù máy chủ hiện tại chưa bị đánh thuế theo các biện pháp mới, nhưng sự bất định trong chính sách thuế quan của chính quyền ông Trump khiến việc sản xuất nội địa trở nên “bắt buộc”.

Ngoài ra, Pegatron – nhà cung cấp mới của Nvidia trong lĩnh vực máy chủ – cũng cho biết đang hoàn tất kế hoạch xây dựng nhà máy tại Mỹ, nhiều khả năng là ở Texas, ngay trong tháng này hoặc tháng tiếp theo.

Hệ sinh thái máy chủ AI nội địa Mỹ

Việc hình thành một hệ sinh thái máy chủ AI nội địa tại Mỹ đã thực sự tăng tốc sau khi Nvidia công bố kế hoạch đầu tư 500 tỷ USD để xây dựng các siêu máy tính trong nước, với sự hậu thuẫn từ nhiều nhà cung ứng. Thông báo này được đưa ra chỉ vài tuần sau khi Tổng thống Donald Trump phát động cuộc chiến thuế quan toàn cầu vào đầu tháng 4.

Từ thời điểm đó, theo dữ liệu từ Nikkei Asia, đã có ít nhất 8 nhà cung cấp của Nvidia công bố kế hoạch đầu tư mới tại Mỹ, trong đó sáu doanh nghiệp chọn Texas làm điểm đến để mở rộng công suất.

Từ cuối năm 2022, trung tâm dữ liệu AI đã trở thành động lực tăng trưởng chính của ngành công nghệ, khi ChatGPT của OpenAI và hàng loạt công cụ AI tạo sinh khác ra mắt, hứa hẹn làm thay đổi cách con người làm việc. Việc xây dựng các trung tâm dữ liệu cũng trở thành mục tiêu chiến lược của nhiều chính phủ trong cuộc đua xây dựng năng lực AI có chủ quyền.

Ngược lại, ngành điện tử tiêu dùng đang gặp khó vì nhu cầu sụt giảm, khiến nhiều nhà cung ứng chuyển hướng sang lĩnh vực trung tâm dữ liệu để tìm cơ hội tăng trưởng.

Cả chính quyền hiện tại và trước đây của Mỹ đều đã ký các sắc lệnh hành pháp nhằm thúc đẩy phát triển và ứng dụng AI. Ví dụ, cựu Tổng thống Joe Biden đã ký sắc lệnh xác định 16 địa điểm thuộc sở hữu liên bang để cho thuê đất phục vụ việc xây dựng trung tâm dữ liệu.

Ông John McWilliams, Giám đốc bộ phận phân tích trung tâm dữ liệu tại Cushman & Wakefield, dự báo rằng nhu cầu với trung tâm dữ liệu AI sẽ vượt qua trung tâm dữ liệu truyền thống ngay từ năm 2026.

“Chúng ta cần nhớ rằng AI vẫn còn khá non trẻ. ChatGPT chỉ mới xuất hiện vào năm 2022 – tức là chưa lâu,” McWilliams nói với Nikkei Asia. “Chúng tôi đã chứng kiến tốc độ tăng trưởng thần tốc trong ba năm qua và xu hướng này chắc chắn sẽ còn tiếp tục…Đây là một đường cong tăng trưởng theo cấp số nhân đối với AI tạo sinh”.

Hạ tầng AI toàn cầu bùng nổ

Theo Baron Fung, chuyên gia phân tích trung tâm dữ liệu tại Dell’Oro Group, cuộc đua đầu tư vào hạ tầng AI đang tăng tốc mạnh mẽ trên toàn cầu. Dell’Oro dự báo chi tiêu toàn cầu cho hạ tầng AI sẽ tăng từ 457 tỷ USD trong năm 2024 lên gần 600 tỷ USD vào 2025, và có thể đạt 1.000 tỷ USD mỗi năm vào năm 2028. Riêng Bắc Mỹ hiện chiếm hơn một nửa tổng mức chi tiêu này, và dự kiến sẽ tiếp tục duy trì tỷ trọng đó trong những năm tới.

Trung tâm của xu hướng này là hệ thống máy chủ AI GB200 NVL72 của Nvidia – hiện được coi là mạnh nhất thế giới và cũng là một trong những sản phẩm công nghệ phức tạp nhất từng được chế tạo. Mỗi hệ thống chứa hơn 1,2 triệu linh kiện, 130 nghìn tỷ bóng bán dẫn và tới 3 km dây đồng. Một rack nặng 1.800 kg và tiêu thụ tới 1.000 kWh điện trong 8 giờ – gấp ba lần mức tiêu thụ điện trung bình của một hộ gia đình ở Đài Loan trong cả tháng. Giá mỗi rack lên tới 3 triệu USD.

Với quy mô, trọng lượng và giá trị cao như vậy, việc sản xuất máy chủ AI ngay tại Mỹ là hợp lý hơn nhiều so với những sản phẩm như iPhone, vốn đòi hỏi nhiều lao động giá rẻ và lợi nhuận biên thấp trên từng linh kiện. Thêm vào đó, khách hàng lớn nhất của ngành AI đều đặt trụ sở tại Mỹ – bao gồm Microsoft, Meta, Google và AWS – những hãng đang xây dựng trung tâm dữ liệu AI với tốc độ chóng mặt.

Trong khi đó, giấc mơ “Made in the USA” đối với iPhone vẫn còn xa vời. Việc sản xuất smartphone đòi hỏi nhiều công đoạn thủ công, và linh kiện thường có biên lợi nhuận dưới 1 USD – khiến mô hình sản xuất nội địa khó khả thi, bất chấp việc Tổng thống Donald Trump nhiều lần gây áp lực lên CEO Apple Tim Cook.

Ở chiều ngược lại, ngành máy chủ AI đang nhận được hậu thuẫn mạnh mẽ về cả chính sách và đầu tư. TSMC – đối tác chiến lược sản xuất chip cho Nvidia – hiện đang mở rộng nhà máy tại Arizona với tổng vốn đầu tư lên tới 165 tỷ USD. Chủ tịch kiêm CEO C.C. Wei cho biết, trong các cuộc trao đổi gần đây với CEO Nvidia Jensen Huang, ưu tiên hàng đầu của cả hai bên là tăng nhanh năng lực sản xuất để đáp ứng nhu cầu bùng nổ với chip AI.

Chuyên gia Chiu Shih-fang từ Viện Nghiên cứu Kinh tế Đài Loan cho biết, nhu cầu nội địa mạnh mẽ và khả năng sản xuất hàng loạt của TSMC tại Mỹ sẽ là hai yếu tố then chốt giúp dời chuỗi cung ứng trung tâm dữ liệu về Mỹ.

“Việc sản xuất module GPU không chỉ là khâu lắp ráp cuối cùng, mà còn cần phối hợp chặt chẽ với khâu sản xuất chip. Nhà máy Arizona của TSMC đóng vai trò then chốt trong việc hiện thực hóa chuỗi cung ứng máy chủ AI tại Mỹ,” bà Chiu nhận định.

Theo Bernstein Research, khoản đầu tư mới của TSMC tại Arizona có thể giúp đáp ứng tới 50% nhu cầu chip của khách hàng Mỹ ngay tại nội địa vào năm 2032, so với gần như 0% vào năm 2024. Đây được xem là bước ngoặt trong quá trình xây dựng năng lực tự chủ công nghệ của Mỹ trong lĩnh vực AI – lĩnh vực được xem là chiến lược bậc nhất trong kỷ nguyên hậu ChatGPT.

Chuỗi cung ứng AI không thể “Made in USA” hoàn toàn?

Dù Mỹ đang nỗ lực đưa phần lớn quy trình sản xuất máy chủ AI về trong nước, giới chuyên gia cảnh báo rằng không thể di dời toàn bộ chuỗi cung ứng ra khỏi châu Á.

Giám đốc điều hành Nvidia, ông Jensen Huang, thẳng thắn thừa nhận vào tháng 5 rằng việc nội địa hóa một phần sản xuất chip và hoạt động chuỗi cung ứng là cần thiết để tăng khả năng chống chịu, nhưng “đưa tất cả về Mỹ là điều bất khả thi”.

Theo nhiều lãnh đạo ngành công nghiệp, một số linh kiện quan trọng như đế chip (substrate), kết nối nhanh cho hệ thống làm mát, và bảng mạch in (PCB) sẽ tiếp tục được sản xuất ở châu Á. Lý do là chi phí thấp hơn và các yêu cầu nghiêm ngặt về môi trường tại Mỹ khiến việc chuyển dịch trở nên không khả thi trong ngắn hạn.

Ông T.J. Tseng, Chủ tịch của Unimicron – một trong những nhà sản xuất đế chip và PCB lớn nhất – cho biết công ty đang cân nhắc đầu tư vào Mỹ, nhưng chưa có kế hoạch cụ thể do thiếu hệ sinh thái đế chip và nhu cầu khách hàng chưa đủ lớn.

Tương tự, ông Shen Ching-Hang, Chủ tịch của Asia Vital Components – nhà cung cấp giải pháp tản nhiệt cho Nvidia – cho biết công ty đang nghiên cứu thiết lập dây chuyền sản xuất thử nghiệm tại Mỹ, nhưng việc sản xuất hàng loạt thì chưa có kế hoạch.

Dù vậy, với các quy trình và linh kiện quan trọng nhất đang dần được chuyển sang Mỹ, nỗ lực này vẫn được coi là một bước tiến quan trọng – thậm chí có thể trở thành “thành tựu công nghiệp” lớn đầu tiên của chính quyền hiện tại trong lĩnh vực công nghệ cao.

Theo chuyên gia Baron Fung, yếu tố then chốt khiến chuỗi cung ứng máy chủ AI có thể dịch chuyển là nhờ sự hậu thuẫn tài chính mạnh mẽ từ các hyperscaler – những công ty vận hành hệ thống điện toán đám mây khổng lồ. Amazon, Google, Microsoft và Meta hiện là bốn nhà đầu tư lớn nhất thế giới vào hạ tầng AI, và họ có đủ tiềm lực để “chịu đựng” chi phí cao hơn tại Mỹ.

“Ngay cả khi chi phí chuỗi cung ứng tại Mỹ cao hơn, họ vẫn có khả năng hấp thụ được, vì họ có tiềm lực tài chính rất lớn. Điều họ quan tâm nhất là giành thị phần. Chi phí chỉ là yếu tố thứ yếu”, Fung cho biết.

Dù không bình luận về vấn đề này, Foxconn – đối tác then chốt của Nvidia – được cho là đang âm thầm chuẩn bị đáp ứng nhu cầu nội địa hóa chuỗi cung ứng ngày càng tăng của Mỹ.

Tham khảo Nikkei

>> Hàng loạt quốc gia Đông Nam Á khẩn cấp bơm tiền để 'cứu' kinh tế và người dân, chuyện gì xảy ra?