Loài hoa 'truyền thuyết' 7 năm mới nở một lần, mọc ở độ cao tới 4.000m, giới nhà giàu thi nhau săn lùng, phải chi tiền triệu mà vẫn ‘cháy hàng’
Loài hoa này từng được cho là chỉ tồn tại trong truyền thuyết, nhưng hóa ra lại có thật ngoài tự nhiên, chỉ với tần suất 7 năm mới nở một lần.
Loài hoa này có tên là Thiên Sơn tuyết liên, hay còn gọi là hoa sen tuyết của núi Thiên Sơn. Người ta biết đến loài hoa này qua các tác phẩm kiếm hiệp của Trung Quốc, với truyền thuyết rằng nó có công dụng cải lão hoàn đồng, tăng cường công lực và chữa lành vết thương.
Năm 2018, người ta đã ghi nhận loài hoa này nở ở đỉnh Thiên Sơn, Trung Quốc. Đến năm 2020, Thiên Sơn tuyết liên tiếp tục được phát hiện ở Dzungarian Gobi, núi Baitag Bogd, Mông Cổ, cách Thiên Sơn khoảng 250km.
Vì loài hoa này chỉ nở một lần sau 7 năm nên nó càng trở nên quý hiếm. Mỗi lần hoa nở chỉ kéo dài trong vài ngày, vì vậy việc tìm kiếm và thu hoạch sen tuyết Thiên Sơn rất khó khăn và mất nhiều công sức.
Hoa sen tuyết Thiên Sơn có vẻ ngoài độc đáo với cánh hoa trắng vàng, nhụy hoa đỏ tím, nổi bật trên nền tuyết trắng. Bông hoa có kích thước tương tự như những bông hoa sen thông thường. Loài hoa này phát triển và ra hoa trong tuyết của núi cao, nên được gọi là sen tuyết. Nơi sinh sống của chúng là những dãy núi đá phủ tuyết quanh năm, với độ cao từ 2.500m đến 4.000m, tập trung chủ yếu ở Tân Cương và Tây Tạng (Trung Quốc).
Sen tuyết là bông hoa mọc ra từ khe núi, mỏm đá. Loài hoa này sinh trưởng rất chậm, mất từ 5 đến 7 năm mới có thể ra hoa, và chỉ 5% số hạt có thể nảy mầm. Hạt sen tuyết nảy mầm ở nhiệt độ 0 độ C, phát triển ở 3-5 độ C, và có thể chịu được thời tiết lạnh đến -21 độ C.
Vì sống trong những điều kiện khắc nghiệt này, hoa sen tuyết trở nên quý hiếm. Loài hoa này được coi là thực phẩm quý và có dược tính kỳ diệu.
Trong dân gian, có nhiều truyền thuyết về công dụng kỳ diệu của sen tuyết. Người ta tin rằng, sau khi ăn hoa này, bạn có thể cởi trần đi trong giá rét mà không bị cảm lạnh. Có truyền thuyết còn cho rằng, ăn những bông sen tuyết liên sẽ giúp con người cải lão hoàn đồng. Loài hoa này được cho là có khả năng chịu lạnh phi thường, sống ở núi cao và hấp thụ tinh hoa của núi tuyết, từ đó được cho là có sức mạnh kỳ diệu và đặc biệt.
Trên thực tế, sen tuyết cũng là một thảo mộc quý, được cho là có công dụng trị các vấn đề như thận hư, đau lưng, trừ phong thấp, giúp thông kinh và kích thích tuần hoàn máu. Tuy nhiên, nó không phải là "thần dược" như truyền thuyết và dân gian đồn thổi. Hoa sen tuyết Thiên Sơn thường được thu hoạch khi nở vào mùa tháng 7 đến tháng 8 hàng năm. Sau khi hái, hoa được phơi khô dưới ánh nắng để giữ dược tính.
Vì chúng là loại hoa hiếm, số lượng ít và thu hoạch khó khăn trong môi trường sinh trưởng ở núi cao, nên giá của sen tuyết liên trên thị trường rất cao. Hiện nay, sen tuyết liên đã có thể trồng nhân tạo, giá bán của loại này trên thị trường dao động từ vài chục tệ một bông ở Trung Quốc. Còn sen tuyết liên thu hái tự nhiên sẽ có giá cao hơn, dao động từ hàng trăm đến hàng nghìn tệ.
Loại hoa sen tuyết tự nhiên này thường chỉ có giới nhà giàu mới săn lùng để sử dụng. Một số đại gia người Việt cũng săn lùng mua sen tuyết liên với giá từ 4 đến 5 triệu đồng, còn nếu mua theo cân, thường dao động từ 100 đến 120 triệu đồng/kg.
Do sen tuyết liên có giá cao, chúng đang đối mặt với vấn nạn khai thác tận diệt. Chính vì vậy, năm 2020, Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) đã cảnh báo sen tuyết có thể đối diện nguy cơ tuyệt chủng do bị khai thác quá mức để làm thuốc cổ truyền. Chính quyền Trung Quốc cũng đã liệt kê sen tuyết vào nhóm thực vật hoang dã cần được bảo vệ. Ngày nay, những người du lịch Tây Tạng vẫn không ngừng săn tìm sen tuyết liên để được ngắm nhìn chúng, và điều này cũng thu hút khách du lịch tới với Tây Tạng.