Loại quả bình dân nhưng giúp Việt Nam 'bỏ túi' tỷ đô, vươn lên thứ 4 thế giới

Theo thông tin từ Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương, kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm từ dừa và các sản phẩm liên quan, như bánh kẹo, mỹ phẩm và đồ thủ công mỹ nghệ, đã đạt hơn 900 triệu USD trong năm 2023, đưa Việt Nam đứng thứ tư trên toàn cầu trong lĩnh vực này.

Các thị trường nhập khẩu chủ yếu của dừa tươi Việt Nam bao gồm Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc. Đặc biệt, với việc Trung Quốc mở cửa thị trường và đồng ý nhập khẩu chính ngạch trái dừa Việt Nam, cơ hội để trái dừa tỏa sáng trên thị trường quốc tế ngày càng rộng mở.

Trung Quốc tiêu thụ hơn 4 tỷ quả dừa mỗi năm, trong đó 2,6 tỷ quả được sử dụng ngay và 1,5 tỷ quả phục vụ cho chế biến. Tuy nhiên, năng lực sản xuất nội địa vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu khổng lồ này, mở ra một cơ hội vàng cho Việt Nam.

Dự báo rằng kim ngạch xuất khẩu dừa tươi sẽ tăng thêm từ 200 đến 300 triệu USD vào năm 2024, và còn có tiềm năng phát triển mạnh mẽ hơn trong tương lai. Như vậy, trái dừa không chỉ trở thành một sản phẩm nông sản quen thuộc mà sẽ gia nhập danh sách các mặt hàng xuất khẩu tỷ USD của Việt Nam, hứa hẹn mang lại lợi ích kinh tế to lớn cho ngành nông nghiệp nước nhà.

Dừa đang chứng tỏ sức mạnh kinh tế vượt trội tại nhiều tỉnh, thành của Việt Nam, mang lại hiệu quả thiết thực cho hàng trăm nghìn hộ nông dân. Được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đưa vào danh sách cây công nghiệp chủ lực đến năm 2030, dừa khẳng định vị thế quan trọng trong ngành nông nghiệp.

Với tổng diện tích trồng gần 175.000 ha, Việt Nam hiện đứng thứ 5 thế giới về sản xuất và xuất khẩu dừa, cung cấp thu nhập cho khoảng 389.530 hộ nông dân. Theo Hiệp hội Dừa Việt Nam, cả nước có khoảng 800 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và chế biến sản phẩm từ dừa, trong đó có khoảng 90 doanh nghiệp chuyên xuất khẩu.

Trái dừa tươi Việt Nam - Ảnh: Internet

Bến Tre đang là "thủ phủ" dừa của Việt Nam với diện tích trồng dừa vượt 79.000 ha tính đến tháng 6/2024. Tỉnh tự hào khi có 133/134 vùng trồng dừa đã đáp ứng đầy đủ điều kiện sản xuất theo quy hoạch, trong đó hơn 8.000 ha đã được đăng ký cấp mã số vùng trồng dừa tươi xuất khẩu.

Với nền tảng vững mạnh như vậy, Bến Tre đang hướng tới mục tiêu kim ngạch xuất khẩu dừa dự kiến đạt 1 tỷ USD vào năm 2025, với tỷ lệ tăng trưởng bình quân hàng năm là 23,58%. Chủ tịch Hiệp hội Dừa Bến Tre khẳng định, trong giai đoạn 2024-2025, tỉnh sẽ không chỉ duy trì ổn định diện tích dừa mà còn phát triển các vùng sản xuất tập trung.

Đồng thời, Bến Tre sẽ gắn kết chặt chẽ giữa việc phát triển chuỗi giá trị, ứng dụng công nghệ cao và chế biến sâu các sản phẩm từ dừa. Đây chính là bước đi chiến lược giúp Bến Tre không chỉ khẳng định vị thế của mình trên bản đồ xuất khẩu mà còn mở ra một tương lai bền vững và thịnh vượng cho ngành dừa Việt Nam.

Tuy sở hữu nhiều lợi thế, ngành dừa Việt Nam đang đối mặt với không ít thách thức. Một trong những khó khăn lớn nhất của các doanh nghiệp là việc thu mua trái dừa tươi với số lượng lớn và chất lượng đồng đều. Để hiện thực hóa mục tiêu xuất khẩu tỷ USD, ngành dừa cần đảm bảo sự đồng bộ, đáp ứng tiêu chuẩn organic và yêu cầu khắt khe của những thị trường khó tính.

Ông Trần Văn Đức, Chủ tịch Công ty Cổ phần Đầu tư Dừa Bến Tre (BEINCO), cũng cho biết, sức cạnh tranh khi xuất khẩu bị ảnh hưởng do doanh nghiệp trong ngành đang gặp khó khăn về tài chính và chi phí lãi vay. Hơn nữa, giá trị chế biến sâu còn thấp và sự đồng nhất về mẫu mã, độ ngọt, màu sắc cũng là những thách thức cần khắc phục. Đây là nhược điểm của trái dừa khi cạnh tranh cả nội địa và quốc tế.

Bên cạnh đó, dù thị trường mở cửa nhưng những tiêu chuẩn khắt khe về đóng gói, bao bì, mẫu mã,... vẫn là những thách thức lớn để trái dừa Việt Nam khẳng định vị thế của mình trên thị trường quốc tế. Vì vậy, để hướng tới mục tiêu tỷ USD, ngành dừa Việt Nam cần cố gắng, nỗ lực rất nhiều.

>>Loại quả giúp Việt Nam bỏ túi tỷ đô, sẵn sàng soán ngôi vương của Thái Lan