Anh Quân (Trung Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội) - 1 khách hàng đang có khoản vay mua nhà trả góp cho biết: “Tôi vay mua nhà từ năm 2022. Lúc mới nhận nợ, lãi suất khoản vay chưa đầy 9%/năm, giờ lên đến gần 12%/năm, cao hơn nhiều so với mức lãi suất vay mới.”
Nỗi băn khoăn của anh Quân cũng là nỗi băn khoăn của nhiều khách hàng đang "cõng trên lưng" gánh nặng của khoản vay với lãi suất không còn được ưu đãi, thường cao hơn so với kỳ đầu 2%-4%.
Thời gian gần đây, anh Quân được nhiều ngân hàng mời chuyển dư nợ khoản vay sang với lãi suất chỉ 7%/năm, chênh lệch tới gần 4%/năm, tương đương mỗi năm gia đình anh có thể tiết kiệm được vài chục triệu.
"Có ngày tôi nhận được tới 3 cuộc gọi của nhân viên ngân hàng mời vay lãi suất thấp, rất sốt ruột vì hàng tháng vẫn phải trả lãi cao", anh Quân cho biết.
Lợi ích đã thấy rõ, nhưng anh Quân cũng e ngại không biết việc vay tiền ngân hàng này để trả nợ ngân hàng khác có dễ thực hiện và phát sinh chi phí gì không?
Thông tư 06/2023/TT-NHNN (sửa đổi Thông tư 39/2016/TT-NHNN) của Ngân hàng Nhà nước ra đời đã “cởi trói” rất nhiều cho những người đang bị “mắc kẹt” ở những khoản vay lãi suất cao như anh Quân.
Có thể nói, quy định pháp luật hiện nay cho phép khách hàng vay để trả nợ khoản vay tại tổ chức tín dụng khác với mục đích vay phục vụ nhu cầu đời sống. Điều này đồng nghĩa với việc khách hàng có quyền lựa chọn ngân hàng khác có lãi suất vay thấp hơn để chuyển đi mà không phải lo tiền tất toán khoản vay.
Tuy nhiên, cũng có một số điều khách hàng nên tìm hiểu và cân nhắc trước khi quyết định chuyển khoản vay sang ngân hàng khác.
Thứ nhất, khi trả nợ trước hạn tại ngân hàng đang vay, khách hàng sẽ phải trả một khoản phí phạt
Phí tất toán vay trước hạn hay còn gọi là phạt trả nợ trước hạn được nêu rõ trong hợp đồng cho vay. Mức phí phạt trả nợ trước hạn có thể sẽ khác nhau tùy từng tổ chức tín dụng cho vay. Cách tính cũng dựa vào thỏa thuận của từng ngân hàng với khách hàng vay.
Hiện nay, có thể kể đến phí trả nợ trước hạn của một số ngân hàng như sau:
 |
| Biểu phí trả nợ trước hạn của Vietcombank. Nguồn: Vietcombank |
 |
| Biểu phí trả nợ trước hạn của Agribank. Nguồn: Agribank |
Thứ hai, khách hàng chỉ được hưởng lãi suất cho vay ưu đãi của ngân hàng mới trong một khoảng thời nhất định
Các ngân hàng thương mại đang cho vay lãi suất ưu đãi chỉ trong một khoảng thời gian nhất định, sau đó sẽ thả nổi theo công thức cộng. Cụ thể, lãi suất cho vay mới bằng lãi suất tham chiếu cộng với biên độ, tùy theo chính sách của từng ngân hàng.
Lãi suất tham chiếu sẽ được quy định cụ thể trên giấy nhận nợ (khế ước nhận nợ), thông thường được sử dụng là lãi suất huy động cao nhất của nhà băng tại thời điểm điều chỉnh lãi suất.
Vì vậy, người vay cần tính toán kỹ thời gian ưu đãi lãi suất đầu tiên cũng như biên độ thả nổi sau này, trước khi quyết định chuyển khoản vay sang ngân hàng khác.
Thứ ba, khách hàng cần cân nhắc về các khoản chi phí có thể phát sinh khi vay tại ngân hàng mới
Khi khách hàng vay tại ngân hàng mới, hồ sơ cho vay vẫn phải thẩm định từ đầu về mục đích vay vốn, nguồn tiền trả nợ, tài sản bảo đảm,... như một hồ sơ vay mới thông thường nên ngoài mất thời gian, khách hàng còn mất các khoản chi phí cho những việc này.
Ngoài ra, tài sản thế chấp của các khách hàng sẽ phải định giá lại. Đối với tài sản thế chấp là căn hộ chung cư, đất nền, nhà phố…, giá trị của loại tài sản này phụ thuộc vào từng thời điểm, nên có thể bị giảm giá nếu thị trường bất động sản đang đi xuống. Đối với tài sản thế chấp là phương tiện vận tải, giá trị cũng sẽ bị giảm đi do khấu hao.
Do đó, giá trị khoản vay được giải ngân có thể không bằng khoản vay cũ ở ngân hàng cũ. Lúc này, khách hàng sẽ phải bổ sung tài sản thế chấp khác hoặc cân nhắc việc giảm dư nợ.
