Mặt hàng thủy sản nào của Việt Nam đang bị tác động lớn nhất?

Tôm là mặt hàng chủ lực xuất sang Mỹ

Năm 2024, thủy sản Việt Nam đã được xuất khẩu đến hơn 170 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, trong đó Mỹ là một trong những thị trường tiêu thụ hàng thủy sản lớn nhất của Việt Nam, chiếm thị phần lên tới 15,1% trong kim ngạch xuất khẩu trên 10 tỷ USD.

Ông Trần Đình Luân - Cục trưởng Cục Thủy sản và Kiểm Ngư, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) - cho biết: "Khi Mỹ áp thuế 46% với hàng hóa Việt Nam thì đáng lo nhất ngành thủy sản là tôm - sản phẩm chủ lực có kim ngạch xuất khẩu nhiều nhất sang Mỹ; tiếp theo là cá ngừ, cá tra, cá biển...".

Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), Mỹ luôn là thị trường xuất khẩu tôm lớn nhất và truyền thống của Việt Nam, với tỷ trọng chiếm khoảng 20% tổng kim ngạch xuất khẩu tôm của Việt Nam. Kim ngạch xuất khẩu tôm sang Mỹ dao động từ 800 triệu USD đến 1 tỷ USD. Hiện tại, có khoảng 230 doanh nghiệp Việt Nam đang xuất khẩu tôm sang thị trường này.

Tôm là mặt hàng bị ảnh hưởng lớn nhất bởi chính sách thuế của Mỹ. Ảnh minh họa: IT.

Khi Mỹ áp thuế 46% lên thủy sản, theo VASEP tính toán, một lô hàng tôm trị giá 5 triệu USD có thể bị mất thêm 2 triệu USD tiền thuế, điều này đẩy doanh nghiệp vào thế khó chồng chất.

Không chỉ đối mặt với thuế nhập khẩu mới, xuất khẩu tôm Việt Nam còn đang chịu sức ép từ 2 vụ kiện chống bán phá giá (AD) và chống trợ cấp (CVD) tại Mỹ. Nếu Mỹ tiếp tục áp thêm thuế từ các vụ kiện này, tôm Việt có thể phải gánh tới 3 loại thuế.

Trước đó, ngay khi Mỹ công bố dự kiến mức thuế đối ứng với hàng hoá nhập khẩu từ Việt Nam (ngày 3/4), giá tôm nguyên liệu tại Cà Mau ngay lập tức giảm mạnh. Tôm thẻ chân trắng giá giảm 4.000 - 15.000 đồng/kg (tuỳ loại).

Cần thích ứng với tình hình mới

Mặc dù mức thuế đối ứng áp vào Việt Nam đã có hiệu lực từ ngày hôm nay (9/4) nhưng Mỹ vẫn để ngỏ cánh cửa đàm phán với nước ta. Để chủ động, Cục Thuỷ sản và Kiểm ngư khuyến cáo, trong thời gian Chính phủ hai nước đàm phán, người dân và doanh nghiệp cần tránh thu hoạch ồ ạt thuỷ sản nuôi hoặc hạn chế sản xuất, xuống giống... làm ảnh hưởng đến kế hoạch sản xuất và mục tiêu tăng trưởng của ngành.

Xuất khẩu cá ngừ bị ảnh hưởng mạnh bởi chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Ảnh minh họa: IT.

Các tỉnh, thành phố ven biển và các địa phương được đề nghị chỉ đạo đơn vị chức năng liên quan bám sát địa bàn sản xuất. Doanh nghiệp, đơn vị nỗ lực chuyển hướng xuất khẩu sang Trung Quốc, Hàn Quốc, EU, Nhật Bản...; tìm kiếm thị trường mới.

Các doanh nghiệp cần ứng dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến, tối ưu hóa chuỗi sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, áp dụng triệt để biện pháp giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, xây dựng thương hiệu, đảm bảo kiểm soát và truy xuất nguồn gốc xuất xứ để tránh bị Mỹ kết luận gian lận nguồn gốc hàng hóa.

Bà Kim Thu - chuyên gia về thị trường tôm thuộc VASEP - cho hay: "Chúng tôi kỳ vọng cuộc đàm phán giữa Chính phủ hai 2 nước sẽ đạt kết quả tích cực. Doanh nghiệp xuất khẩu tôm nên cân nhắc kỹ thời gian và kế hoạch xuất hàng để tránh bị áp mức thuế không mong muốn. Doanh nghiệp nên chờ hướng dẫn của Chính phủ và các bộ, ngành (nếu có) để quyết định các phương án và kế hoạch xuất khẩu tiếp theo...".

>>Ứng phó với thuế đối ứng của Mỹ: Loạt doanh nghiệp ngành hàng tỷ USD nêu kiến nghị 'nóng'