Một quốc gia sở hữu robot công nghiệp mạnh nhất thế giới, có thể nâng 60 tấn với độ sai số chỉ 0,01 mm

Một hệ thống robot khổng lồ do Trung Quốc phát triển đã lập kỷ lục nâng tới 60 tấn, tương đương trọng lượng của 10 con voi châu Phi, với độ chính xác đến từng milimet. Tuy nhiên, cỗ máy này không được tạo ra để phô diễn sức mạnh mà nhằm phục vụ một mục tiêu lớn hơn: xây dựng lò phản ứng tổng hợp hạt nhân, hay còn gọi là "mặt trời nhân tạo".

Trung Quốc phát triển robot khổng lồ có thể nâng 60 tấn với độ chính xác cực cao để phục vụ tham vọng tạo ra "mặt trời nhân tạo". Ủy ban Kinh tế và Thông tin thành phố Trùng Khánh

Trung Quốc vừa thử nghiệm thành công một hệ thống xử lý từ xa quy mô lớn, được thiết kế để hỗ trợ bảo trì các lò phản ứng tổng hợp hạt nhân trong điều kiện khắc nghiệt. Hệ thống này có thể hoạt động trong môi trường nhiệt độ cao, từ trường mạnh và phơi nhiễm bức xạ, nơi con người không thể tiếp cận.

Cỗ máy bao gồm ba cánh tay robot, trong đó có một cánh tay chính đủ sức nâng vật nặng tới 60 tấn với sai số chỉ từ 3 đến 4 milimet. Hai cánh tay phụ còn lại có thể quay về đúng vị trí cũ với độ chính xác ±0,01 milimet, theo Tân Hoa Xã.

Theo CGTN, đây là hệ thống xử lý từ xa tiên tiến nhất hiện nay trong lĩnh vực năng lượng nhiệt hạch. Nền tảng này nằm trong dự án CRAFT, viết tắt của Cơ sở nghiên cứu toàn diện về công nghệ tổng hợp, do Viện Vật lý Plasma thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc tại Hợp Phì phụ trách.

CRAFT còn được gọi là "Kuafu", theo tên một nhân vật thần thoại từng đuổi theo mặt trời. Đây là nền tảng công nghệ hỗ trợ kỹ thuật quan trọng cho lò phản ứng tổng hợp hạt nhân EAST, hay còn gọi là "mặt trời nhân tạo" của Trung Quốc.

Trong quá trình vận hành lò phản ứng tổng hợp hạt nhân, các bộ phận lõi như lớp vỏ bảo vệ thường xuyên chịu tác động dữ dội từ plasma nhiệt độ cao và bức xạ mạnh, dễ bị hư hỏng. Do đó, công tác bảo trì buộc phải được thực hiện bằng các robot điều khiển từ xa.

Tuy nhiên, hầu hết các robot công nghiệp hiện nay tuy có thể mang tải trọng lớn nhưng không thể hoạt động ổn định trong môi trường khắc nghiệt, đồng thời vẫn duy trì được độ chính xác cao. Đây chính là điểm nổi bật của hệ thống mà Trung Quốc đang phát triển.

So sánh với robot của Tập đoàn Mitsubishi Heavy Industries tại Nhật Bản, thiết bị của Trung Quốc vượt trội hoàn toàn. Robot của Mitsubishi chỉ nâng được tối đa 2 tấn, trong khi hệ thống mới thử nghiệm đã nâng tới 60 tấn.

Pan Hongtao, nhà nghiên cứu tại Viện Vật lý Plasma, cho biết nhóm kỹ sư đã vượt qua hàng loạt rào cản kỹ thuật về vật liệu, cảm biến và hệ thống điều khiển để hoàn thiện nền tảng này. Ông khẳng định các công nghệ được ứng dụng sẽ hỗ trợ vận hành lò phản ứng thế hệ tiếp theo không chỉ ở Trung Quốc mà cả ở các quốc gia khác.

Hiện có hơn 300 nhà khoa học và kỹ sư tham gia phát triển CRAFT. Dự án dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2025. Kết quả đạt được từ đây sẽ đóng góp cho nhiều dự án khác, bao gồm lò Tokamak tại Hợp Phì, dự kiến hoàn tất năm 2027, và lò phản ứng nhiệt hạch quốc tế ITER tại Pháp, nơi có sự tham gia của 35 quốc gia.

Bên cạnh mục tiêu phục vụ ngành năng lượng nhiệt hạch, nền tảng robot khổng lồ này còn có thể ứng dụng vào nhiều lĩnh vực khác như kiểm tra nhà máy điện hạt nhân, phát triển hàng không vũ trụ, vận hành thiết bị hạng nặng và cứu hộ khẩn cấp trong điều kiện đặc biệt.

Cùng với CRAFT, lò phản ứng tổng hợp EAST cũng đã đạt được nhiều cột mốc đáng chú ý kể từ khi đi vào hoạt động năm 2006. EAST từng lập kỷ lục thế giới khi duy trì nhiệt độ plasma hơn 158 triệu độ C trong hơn 1.000 giây, đánh dấu một bước tiến quan trọng trên hành trình khai thác năng lượng nhiệt hạch sạch và bền vững.

Dưới sự quản lý của Viện Vật lý Plasma, EAST tiếp tục là tâm điểm trong tham vọng tạo ra nguồn năng lượng gần như vô hạn, thay thế cho nhiên liệu hóa thạch trong tương lai không xa.