Ngôi đền lâu đời mang nhiều dấu ấn lịch sử hào hùng về Hai Bà Trưng, được công nhận là điểm du lịch Di tích quốc gia đặc biệt
Không chỉ là điểm đến tâm linh, nơi đây còn là điểm du lịch văn hóa, lịch sử đặc sắc, thu hút đến hàng nghìn du khách đến tham quan mỗi năm.
Đền Hát Môn, nằm tại xã Hát Môn, huyện Phúc Thọ, Hà Nội, là một trong những ngôi đền lớn và lâu đời nhất mang nhiều dấu ấn lịch sử hào hùng về Hai Bà Trưng - hai nữ anh hùng kiệt xuất, biểu tượng của tinh thần bất khuất và truyền thống anh hùng của phụ nữ Việt Nam.
Di tích Đền Hát Môn là một quần thể kiến trúc nghệ thuật độc đáo, được xây dựng trên khu đất có thế "long chầu hổ phục", phía trước là gò con rùa và dòng sông Hát chảy từ bên hữu sang bên tả. Tương truyền, ngôi đền này được nhân dân địa phương xây dựng sau khi Hai Bà Trưng hóa sinh vào cõi bất diệt nhằm tưởng nhớ hai vị Vua Bà.
Quần thể Đền Hát Môn bao gồm nhiều hạng mục kiến trúc có tuổi đời lên đến hàng trăm năm. Trong đó, các công trình kiến trúc chính của đền có thể kể đến như quán Tiên, miếu Tạm ngự, nghi môn, nhà phương đình, đàn Thề, tam quan, tiền tế, trung đường, hậu cung, tả hữu mạc, gò Giấu ấn... Mỗi công trình đều mang đậm dấu ấn lịch sử cũng như văn hóa dân tộc.
Đặc biệt, bên cạnh kiến trúc độc đáo, nơi đây cũng lưu giữ rất nhiều di vật quý giá và có giá trị lịch sử như đôi kiệu song loan, đồ thờ cúng, hoành phi, câu đối,... Ngoài ra, trong Hậu cung còn có tượng Hai Bà theo nguyên bản ngày xưa các cụ để lại và bài vị của Hai Bà từ ngày bắt đầu thành lập đền. Trong đền cũng lưu giữ 6 bia đá, 22 đạo sắc phong của các triều đại phong kiến.
Hàng năm, theo truyền thống địa phương, để tỏ lòng tri ân và tôn kính đối với Hai Bà Trưng, nhân dân Hát Môn tổ chức ba lễ hội vào các ngày mùng 6 tháng 3 (ngày hóa của Hai Bà), ngày mùng 4 tháng 9 (ngày tế cờ khao quân khởi nghĩa), ngày 24 tháng Chạp (ngày Hai Bà mộc dục - tắm gội, xưng Vương, sau đó về đóng đô ở Mê Linh).
Từ trung tâm TP. Hà Nội, du khách chỉ cần di chuyển khoảng 35km theo trục đường Quốc lộ 32, qua thị trấn Phùng, rẽ phải lên đường đê sông Đáy là sẽ đến ngôi đền này. Không chỉ là điểm đến tâm linh, nơi đây còn là điểm du lịch văn hóa, lịch sử đặc sắc, thu hút đến hàng nghìn du khách đến tham quan mỗi năm.
Đền Hát Môn được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là Di tích lịch sử cấp quốc gia năm 1964 và được vinh danh, xếp hạng thành Di tích quốc gia đặc biệt năm 2013. Vào năm 2016, lễ hội truyền thống Đền Hát Môn đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Vào tháng 9/2024, UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 4613/QĐ-UBND về việc công nhận điểm du lịch Di tích quốc gia đặc biệt đền Hát Môn, xã Hát Môn, huyện Phúc Thọ.
