Nhà đầu tư nước ngoài rút vốn với tốc độ 'không tưởng', chuyện gì đang xảy ra ở nền kinh tế số 5 thế giới?

Đúng thời điểm thị trường chứng khoán Ấn Độ vừa le lói tín hiệu phục hồi, Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ tung ra hai đòn chính sách mới, giáng mạnh vào tâm lý giới đầu tư.

Chỉ số MSCI India đã giảm liên tiếp 5 phiên kể từ khi ông Trump ký sắc lệnh cải tổ chương trình thị thực H-1B, bước đi đe dọa ngành dịch vụ phần mềm trị giá 280 tỷ USD của Ấn Độ. Kế hoạch áp thuế 100% đối với các loại dược phẩm thương hiệu hoặc có bằng sáng chế cũng khiến cổ phiếu dược Ấn Độ lao dốc, hòa chung làn sóng bán tháo khắp châu Á trong phiên thứ Sáu (26/9).

Trước đó, MSCI India từng tăng ba tuần liên tiếp, thêm hơn 4% – chuỗi đi lên dài nhất kể từ tháng 5.

Những động thái mới nhất của ông Trump cũng khiến nhà đầu tư nước ngoài chao đảo, ngay sau khi họ bắt đầu làm quen với mức thuế 50% mà Mỹ áp lên hàng hóa Ấn Độ. Sau hai tuần mua ròng, các quỹ toàn cầu lại quay sang bán cổ phiếu Ấn Độ.

“Căng thẳng giữa Mỹ và Ấn Độ ngày càng tăng đang gây thêm sức ép, khiến nhiều nhà đầu tư nghĩ đến việc rút vốn khỏi Ấn Độ để chuyển sang các thị trường đang tăng trưởng tốt hơn như Trung Quốc hoặc Hàn Quốc”, bà Jian Shi Cortesi, Giám đốc quỹ của GAM Investment Management ở Zurich cho biết.

Đà tăng chững lại

Sau sáu năm tăng giá liên tiếp, thị trường chứng khoán Ấn Độ đang chật vật duy trì đà đi lên trong năm 2025, khi tăng trưởng kinh tế chậm lại và lợi nhuận doanh nghiệp hầu như không tiến triển. Từ đầu năm, MSCI India chỉ tăng khoảng 2%, kém hơn chỉ số chung châu Á hơn 19 điểm phần trăm, trong khi giai đoạn 2021-2024 từng vượt trội.

Giới đầu tư từng kỳ vọng một đợt tăng điểm cuối năm, nhờ việc Thủ tướng Narendra Modi hạ thuế tiêu dùng toàn quốc (có hiệu lực 22/9), Ngân hàng Trung ương Ấn Độ duy trì chính sách hỗ trợ tăng trưởng và hy vọng đàm phán thương mại Mỹ-Ấn nối lại. Nhưng sau những cú sốc mới từ Washington, kỳ vọng này đang được xem xét lại.

Chỉ số MSCI India đã giảm gần 3% trong tuần – mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 2. Chỉ số ngành công nghệ thông tin mất 7,9% trong 5 phiên, mạnh nhất từ tháng 4. Nhóm công nghệ chiếm gần 10% trọng số trong rổ MSCI India.

Rủi ro từ H-1B và đồng rupee

Người Ấn Độ chiếm hơn 70% số visa H-1B trước đây. Các nhà kinh tế cảnh báo việc siết visa có thể làm giảm kiều hối và gây áp lực lên đồng rupee, vốn đã thuộc nhóm yếu nhất châu Á. Hôm thứ Ba (23/9), rupee rơi xuống mức thấp kỷ lục, trong bối cảnh lo ngại xuất khẩu dịch vụ và hàng hóa – vốn đã chịu gánh nặng từ thuế 50% của Mỹ – sẽ bị ảnh hưởng nặng nề.

Chỉ số ngành dược giảm hơn 2% trong phiên thứ Sáu (26/9), mức giảm trong ngày tồi tệ nhất kể từ đầu tháng 8, sau khi ông Trump tung “đòn thuế” mới.

“Giá trị các tài sản ở Ấn Độ có thể tiếp tục giảm trong thời gian tới và nếu Mỹ giữ mức thuế 50% càng lâu thì nguy cơ kinh tế Ấn Độ tăng trưởng thấp hơn kỳ vọng càng cao”, các chuyên gia Udith Sikand và Tom Miller của Gavekal Research nhận định trong báo cáo.

Năm 2025, các quỹ ngoại đã bán ròng khoảng 16 tỷ USD cổ phiếu Ấn Độ, trên đà trở thành làn sóng rút vốn lớn thứ hai lịch sử, chỉ sau kỷ lục 17 tỷ USD năm 2022. Thị trường có lẽ còn tệ hơn nếu không nhờ dòng mua mạnh từ các định chế tài chính trong nước.

Góc nhìn tích cực

Dù vậy, một số chuyên gia vẫn lạc quan. Đội ngũ chiến lược của HSBC Holdings Plc do Herald van der Linde dẫn đầu vừa nâng khuyến nghị đối với chứng khoán Ấn Độ từ “trung lập” lên “tăng tỷ trọng”.

“Trái ngược với các thị trường đông đúc như Hàn Quốc và Đài Loan, Ấn Độ hiện là ‘góc yên tĩnh’ của châu Á. Dù dự báo tăng trưởng lợi nhuận có thể giảm thêm, nhưng định giá đã bớt căng thẳng, chính sách của Chính phủ đang trở thành yếu tố hỗ trợ và đa số quỹ ngoại vẫn còn nắm giữ ít”, nhóm nghiên cứu nhận định.

Hiện tại, chỉ số MSCI India giao dịch ở mức P/E dự phóng 12 tháng là 21,8 lần, giảm so với 24,5 lần của một năm trước.

Địa chính trị quyết định dòng vốn

Giới đầu tư nhất trí rằng trong ngắn hạn, triển vọng chứng khoán Ấn Độ – đặc biệt là dòng vốn ngoại – sẽ phụ thuộc lớn vào yếu tố địa chính trị. Allspring Global Investments cho biết họ đang tăng tỷ trọng các ngành phục vụ nhu cầu nội địa như tiêu dùng và tài chính, ít chịu ảnh hưởng từ chính sách “Nước Mỹ trên hết” của ông Trump.

Chi phí phòng hộ rủi ro cho cổ phiếu Ấn Độ cũng đã tăng lần đầu tiên trong một tháng. Cụ thể, chỉ số đo biến động trong 30 ngày trên Sở Giao dịch Chứng khoán Quốc gia Ấn Độ đã vượt mức trung bình 50 ngày trong phiên thứ Sáu, cho thấy nhà đầu tư đang chuẩn bị cho giai đoạn thị trường biến động mạnh hơn.

Ông Gary Dugan, Giám đốc điều hành Global CIO Office cho biết sẽ chuyển danh mục sang Trung Quốc và có thể cả Mỹ Latinh nếu căng thẳng Mỹ-Ấn tiếp tục leo thang.