Nhật Bản khởi động lại nhà máy điện hạt nhân để đảm bảo nguồn cung năng lượng

Theo tính toán của các chuyên gia, trong mùa đông tới, Nhật Bản có thể đối mặt với nguy cơ thiếu nguồn cung năng lượng trầm trọng. Do đó, chính phủ đã quyết định tái khởi động một số nhà máy điện hạt nhân để đảm bảo nguồn cung năng lượng.

Chính phủ Nhật Bản kêu gọi người dân tiết kiệm điện

Cũng giống như nhiều quốc gia phát triển khác, nguồn điện ở Nhật Bản cũng khá đa dạng nhằm đáp ứng yêu cầu cho phát triển kinh tế.

Theo thống kê, trong cơ cấu nguồn điện của Nhật Bản thì điện khí đứng đầu, sau đó là đến nhiệt điện than và các nguồn điện khác. Trong đó điện hạt nhân chiếm khoảng 6%, giảm đáng kể sau sự cố tại nhà máy điện Fukushima Daiichi.

Thảm họa sóng thần ngày 11/3/2011 đã làm tê liệt nhà máy điện Fukushima Daiichi, buộc hơn 160.000 cư dân phải sơ tán theo lệnh hoặc tự nguyện vì rò rỉ phóng xạ trong không khí.

Những khó khăn về nguồn nhiên liệu và các yếu tố môi trường đã mở ra cơ hội cho Nhật Bản phát triển năng lượng tái tạo.

Trong 10 năm qua, tỷ trọng của nguồn năng lượng tái tạo đã tăng gần gấp đôi, từ 9,5% vào năm 2010 lên 18% vào năm 2020.

Nhưng cũng chính vì điều này, tỷ lệ sử dụng của nhiệt điện bị giảm và khả năng sinh lời kém đi dẫn đến các nhà máy nhiệt điện lần lượt bị xóa bỏ, hoặc tạm dừng hoạt động.

Năm 2021, 13 nhà máy điện lớn các loại đã ngừng lại, với tổng công suất dự kiến khoảng 10 triệu kW.

Trong 5 năm qua, công suất cung cấp của các nhà máy nhiệt điện đã giảm khoảng 16 triệu kW (tương ứng cho 5,4 triệu hộ gia đình).

Nhu cầu điện vẫn tăng cả trong mùa hè và mùa đông, trong khi nguồn cung giảm. Thêm vào đó đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến chuỗi cung ứng toàn cầu, điều này kéo theo nguồn cung nhiên liệu cho sản xuất điện tại Nhật Bản cũng gặp nhiều khó khăn.

Gần đây cuộc xung đột Nga - Ukraine đã làm sâu sắc thêm mối quan ngại về một nguy cơ thiếu hụt nguồn năng lượng ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Nhật Bản.

Đây chính là nguyên nhân khiến Nhật Bản đang có nguy cơ thiếu điện trên toàn quốc vì khả năng dự trữ thấp. 

Chính phủ Nhật Bản đã nhiều lần kêu gọi tiết kiệm điện. Đơn cử như sau sự cố động đất bờ biển Đông Bắc Nhật Bản vào giữa tháng 3/2022, nhiều nhà máy nhiệt điện dừng hoạt động, chính phủ đã kêu gọi khẩn cấp đối với người dân, doanh nghiệp và chính quyền địa phương về việc tiết kiệm điện.

Nhật Bản quyết định tái khởi động nhà máy điện hạt nhân nhằm đảm bảo cung cấp điện vào mùa đông

Chính phủ Nhật Bản đã quyết định sẽ tái khởi động 7 nhà máy điện hạt nhân trên toàn quốc. Đây là động thái nhằm giải quyết nguy cơ thiếu hụt năng lượng do gián đoạn nguồn cung trên toàn cầu.

Thủ tướng Kishida cũng cho biết sẽ xem xét kéo dài tuổi thọ của các lò phản ứng hiện có. Lý do là vì chiến sự Ukraine và chi phí năng lượng tăng cao đã buộc Nhật Bản phải thay đổi quan điểm về chính sách đối với năng lượng hạt nhân.

Hầu hết các nhà máy điện hạt nhân của Nhật đã ngưng hoạt động trong thập kỷ qua, kể từ sau trận động đất và sóng thần lớn vào năm 2011 gây ra sự cố tại Nhà máy điện Fukushima Daiichi. 

Bên cạnh việc khôi phục các nhà máy điện hạt nhân cũ, Nhật Bản đang cũng đang có kế hoạch xây dựng các nhà máy điện hạt nhân thế hệ mới, cải tiến các lò phản ứng nước nhẹ, an toàn hơn so với công nghệ đang sử dụng.

Dự kiến các nhà máy điện hạt nhân sẽ đưa vào hoạt động thương mại từ năm 2030, hướng tới đảm bảo ổn định nguồn cung năng lượng trong trung và dài hạn cũng như mục tiêu trung hòa khí thải gây hiệu ứng nhà kính.

Theo Cơ quan Tài nguyên và Năng lượng, tính đến cuối tháng 7/2022, Nhật Bản có 7 lò phản ứng hạt nhân đang hoạt động, 3 lò khác đang hoạt động ngoại tuyến do đang được bảo trì.

Các lò phản ứng khác vẫn đang trong quá trình nâng cấp theo các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt hơn được áp dụng sau vụ Fukushima.

Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio đã yêu cầu Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp xây dựng kế hoạch ứng phó khẩn cấp để đẩy nhanh hơn nữa việc khởi động lại các nhà máy điện hạt nhân.

Trung Quốc tăng tiêu thụ than đá do tình trạng thiếu điện