Đi chùa đầu năm là tục lệ quen thuộc và là nét đẹp trong văn hóa của người Việt.
Ngày Rằm tháng Giêng tức Tết Nguyên Tiêu là dịp người dân Việt Nam đi chùa cúng bái, lễ Phật để cầu mong một năm bình an, may mắn. Thế nhưng không phải ai cũng nắm được các điều kiêng kỵ khi đi chùa vào ngày này.
Hạn chế thắp hương trong chùa
Lễ chùa đầu xuân là một nét đẹp văn hóa của người Việt
Nên thắp hương tại đỉnh đặt bên ngoài, hạn chế thắp hương bên trong chùa, vì có thể gây ảnh hưởng đến tượng Phật, pháp khí. Khi đứng khấn vái, không nên đứng thẳng ban thờ mà nên đứng chếch sang một bên. Không đứng hoặc quỳ chính giữa Phật đường lễ Phật, nên quỳ lễ chếch sang bên một chút.
Cúng đồ ăn mặn
Thành tâm cúng dường, lễ dù nhỏ nhưng phúc báo lớn lao
Theo quan điểm truyền thống của đạo Phật, đặc biệt là dòng Tu thiền đại thừa ở miền Bắc, đã vào chùa thì chỉ được cúng đồ chay, tuyệt đối không được mang đồ mặn. Đây là điều tối quan trọng, nhưng vẫn có nhiều người không để ý.
Trong suy nghĩ của một số người, càng có mâm cúng rằm tháng Giêng thịnh soạn càng chứng tỏ lòng thành dâng lên Đức Phật nên họ dâng cả gà, lợn,… lên ban thờ trong chùa. Thế nhưng, hành động này đã vô tình phạm vào những điều cấm kỵ.
Chùa là nơi thanh tịnh nên khi sắm sửa lễ vật bạn phải chọn những lễ chay như hương, hoa quả tươi, oản, xôi chè. Dâng lễ mặn cúng rằm tháng Giêng chỉ được áp dụng trong trường hợp đền chùa đó có các vị Thánh, Mẫu, Thành Hoàng,… Các vị này thường an tọa ở các khu ngoài chính điện. Lễ mặn có thể dâng gồm gà, giò, chả, rượu, trầu cau.
Ngoài ra, trong giới cấm của nhà Phật có rượu và thuốc lá. Vì vậy, trong lễ vật dâng lên ban thờ trong chùa không được có những món đồ "cấm kỵ" này.
Không tự ý lấy đồ trong chùa
Không tự ý lấy sử dụng hoặc mang bất kỳ loại đồ đạc gì của nhà chùa về làm của riêng. Theo nhiều kinh sách và quan niệm truyền thống, những hành vi như vậy gọi là “đạo dụng thập phương thường trụ” (trộm dùng đồ lễ của chúng sinh cúng dường). Phạm giới luật này khi chết sẽ bị giam vào địa ngục, chịu khổ vô kể. Phật điển ghi rõ, “nhân nhỏ, quả lớn”, thành tâm cúng dường, lễ dù nhỏ nhưng phúc báo lớn lao. Ngược lại, trộm của chùa, vật tuy sơ sài nhưng quả báo không gánh hết.
Vào chùa nhưng không giữ cho tâm tịnh
Vào chùa nên thành tâm không nên tham, sân, si
Tu Phật không phải hướng ngoại mà cầu, là hướng vào chính bản thân mình, khơi dậy thiện niệm để Phật tính vốn sẵn có trong con người được khởi phát.
Vì vậy, khi lên chùa ngày rằm tháng Giêng, người đi lễ không nên “tham, sân, si”, cầu xin tiền tài. Trong đạo lý nhà Phật có dạy rất rõ, cần tránh xa lòng tham và sự mê đắm vật chất, cần phải buôn bán làm ăn chân chính ngay thẳng. Cho nên, đi lễ chùa ngày rằm tháng Giêng vốn chỉ là để làm khởi phát cái thiện tâm của mỗi người, cầu sức khỏe và sự bình an cho chính bản thân.
Cách hành lễ khi đi chùa ngày rằm tháng Giêng
Hành lễ đi chùa ngày rằm tháng Giêng cũng cần có phép tắc và thứ tự. Trước hết hãy đặt lễ vật lên và thắp hương ở chính điện trước.
Sau khi đặt lễ và thắp hương ở chính điện thì đi đến các ban thờ khác để đặt lễ và dâng hương. Nếu đình chùa có nhà thờ Tổ, nhà Hậu thì cũng cần phải ghé qua. Cuối buổi lễ sau khi lễ tạ để hạ lễ thì nên đến trai giới hay phòng khách để thăm hỏi và trò chuyện với các nhà sư và công đức nếu có.
Ngoài ra, khi đến chỗ linh thiêng, người dân cần chú ý mặc trang phục kín đáo, trang nghiêm.
*Thông tin mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm.
