Nợ xấu "cầm chân" cổ phiếu ngân hàng 6 tháng cuối năm 2021

Nếu như nửa đầu năm, nhiều nhà đầu tư “thắng đậm” khi hầu hết các cổ phiếu ngân hàng đều tăng giá mạnh vượt cả VN-Index, thì bước sang nửa cuối năm, nhóm cổ phiếu ngân hàng lại ngậm ngùi nhìn cổ phiếu ngành khác tăng.

Những lo ngại về nợ xấu, chất lượng tài sản sụt giảm do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 được xem là rào cản khiến nhóm cổ phiếu này chỉ đi ngang, thậm chí sụt giảm kể từ mức đỉnh vào tháng 6/2021.

Bức tranh nợ xấu của ngành ngân hàng đang dần hiện ra những mảng tối, chất lượng dư nợ cho vay của đa số nhà băng đi xuống. Nếu xét cả nợ tiềm ẩn, tỷ lệ nợ xấu tại các ngân hàng sẽ lớn hơn nhiều những gì đã thể hiện trên báo cáo tài chính.

Trong báo cáo cập nhật ngành giữa tháng 12/2021, Công ty Chứng khoán VNDirect cho biết, tỷ lệ nợ xấu trung bình của các ngân hàng đã tăng lên 1,64% vào cuối quý III/2021 trong khi tỷ lệ này hồi cuối quý II/2021 là 1,49%.

Tính đến hết quý III/2021, dư nợ xấu của 28 ngân hàng khảo sát đã tăng 18.727 tỷ đồng, tương đương tăng 19,1% so với hồi cuối năm 2020.

Tuy nhiên, con số trong báo cáo tài chính của các ngân hàng còn cao hơn khi tổng dư nợ xấu tính đến 30/9/2021 của 27 ngân hàng niêm yết, đăng ký giao dịch cổ phiếu trên thị trường chứng khoán tập trung là 113.006 tỷ đồng, tăng 26% so với đầu năm. Số ngân hàng có nợ xấu tăng chiếm xấp xỉ 2/3.

Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích Khối Khách hàng cá nhân, Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam cho rằng, việc nhóm cổ phiếu ngân hàng chưa có dấu hiệu hồi phục đến từ báo cáo tài chính quý III/2021 của nhiều nhà băng thể hiện nợ xấu gia tăng.

Tình trạng này có thể tiếp tục diễn ra trong quý IV và lợi nhuận ngân hàng sẽ bị ảnh hưởng trước áp lực phải tăng cường trích lập dự phòng rủi ro.

Bên cạnh đó, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết, việc điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng trong bối cảnh dịch COVID-19 không hẳn là lo lắng ngay hôm nay mà lo lắng cho câu chuyện những năm tới vì độ trễ tác động tới ngành ngân hàng có thể nửa năm, một năm. Đơn cử, việc tái cơ cấu nợ, nhìn sổ sách thì tưởng đẹp, nhưng thực chất có không ít khách hàng doanh nghiệp phải mất 5 - 7 năm mới có thể phục hồi.

“Họ gần như kiệt quệ, 80 - 90% giá trị tài sản, vốn liếng đều ở ngân hàng, tức là hoạt động bằng tiền vay”, ông Tú nói.

Hiện tại, trong tổng số 9,8 triệu tỷ đồng dư nợ của toàn nền kinh tế, có 3,5 - 4 triệu tỷ đồng dư nợ đang gặp khó khăn bởi dịch COVID-19. Hơn nữa, nợ xấu của hệ thống ngân hàng được nhận định sẽ tăng lên trong thời gian tới, khi hết thời hạn giữ nguyên nhóm nợ đối với các khoản nợ của khách hàng bị tác động bởi dịch bệnh.

Ngân hàng Nhà nước dự báo, tỷ lệ nợ xấu nội bảng và nợ xấu tiềm ẩn cuối năm 2021 có khả năng tăng lên 7,1 - 7,7% khi cuối năm 2020 con số này chỉ là 3,81%.

Cũng nhìn lại diễn biến nhóm cổ phiếu ngân hàng trong năm 2021, ông Nguyễn Anh Đức, Giám đốc Khối Phát triển Khách hàng tổ chức, Công ty cổ phần Chứng khoán SSI cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2021, dòng tiền rất tích cực đối với nhóm cổ phiếu ngân hàng, đẩy thị giá cổ phiếu ngân hàng lên rất cao, mang lại lợi nhuận không nhỏ cho nhiều nhà đầu tư.

Tuy nhiên, sau một thời gian dài tăng giá, định giá cổ phiếu ngân hàng không còn rẻ. Bên cạnh đó, trong năm 2021, có rất nhiều ngân hàng trả cổ tức bằng cổ phiếu, hay trả cổ phiếu thưởng… đã tạo nên áp lực về số lượng cổ phiếu ngân hàng lưu hành trên thị trường, qua đó ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.

Theo ông Đức, trong thời gian tới, cổ phiếu ngân hàng có thể sẽ tích lũy một thời gian nữa để những yếu tố trên qua đi và những câu chuyện mới xảy ra như tăng trưởng lợi nhuận tốt hơn, kinh doanh phục hồi, rủi ro nợ xấu thấp đi... Qua đó, định giá của cổ phiếu ngân hàng có thể trở nên hợp lý hơn, kéo theo dòng tiền quay trở lại nhóm ngành này.