Ông Hoàng Nam Tiến: Trừ khi ‘ngậm thìa vàng’, sinh ra từ vạch đích, không thì phải kiếm một nghề nuôi sống được bản thân mình
Trong một tọa đàm chia sẻ với các bạn sinh viên, ông Tiến đã chỉ ra điều cần ưu tiên khi lựa chọn nghề nghiệp để thành công.
Trong khuôn khổ tọa đàm “2K6 chọn ngành, chọn trường thế nào để có việc làm?”, do báo Dân trí phối hợp cùng Trường Cao đẳng FPT Polytechnic tổ chức, ông Hoàng Nam Tiến - Phó Chủ tịch Hội đồng trường Đại học FPT, đã có những chia sẻ đầy cảm hứng và thực tế dành cho các bạn học sinh, đặc biệt là thế hệ sinh năm 2006. Những lời khuyên của ông không chỉ là định hướng nghề nghiệp mà còn là bài học sống cho tất cả những ai đang tìm kiếm con đường thành công.
Mở đầu bài chia sẻ, ông Hoàng Nam Tiến nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự đánh giá bản thân. Ông khuyên rằng mỗi bạn trẻ cần xác định rõ đam mê, ước mơ và khát vọng của mình, đồng thời nhận diện chính xác năng lực cá nhân.
Ông Tiến đã minh họa cho lời khuyên này bằng một câu chuyện hài hước về chính mình: “Như cá nhân tôi, tôi rất thích hát, nhưng hễ hát là sai nhạc. Rõ ràng, giữa đam mê và năng lực ca hát của tôi là không liên quan đến nhau. Từ câu chuyện này thấy rằng, chúng ta cần lựa chọn ngành học và chọn nghề làm sao phù hợp giữa mong muốn, đam mê và năng lực”.
Tiếp tục câu chuyện, ông Tiến kể về người bạn cùng lớp thời trẻ có tài bắn chun xuất sắc nhưng không thể tìm được nghề nghiệp liên quan đến đam mê này. Tuy nhiên, một người bạn khác lại thành công vang dội nhờ chơi bi-a – một minh chứng cho việc khai thác đúng sở trường ở lĩnh vực mà xã hội công nhận và trả công.
Từ đó, ông khẳng định yếu tố quan trọng thứ ba để chọn nghề là khả năng kết nối giữa đam mê, năng lực cá nhân và nhu cầu xã hội. Điều này đảm bảo rằng lựa chọn nghề nghiệp không chỉ đáp ứng sở thích mà còn mang lại giá trị thực tiễn trong cuộc sống.
Yếu tố cuối cùng trong “4 vòng tròn thành công” mà ông Tiến đưa ra là thu nhập. Theo ông, ngành nghề mà các bạn trẻ lựa chọn cần phải được xã hội trả lương xứng đáng. Ông khẳng định: “Bốn vòng tròn về đam mê, năng lực, xã hội cần và thu nhập càng trùng nhau bao nhiêu thì càng tốt bấy nhiêu”.
Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng không có yếu tố nào trong 4 vòng tròn này quan trọng hơn yếu tố khác. Tất cả cần được cân nhắc đồng đều để mỗi người có thể lựa chọn nghề nghiệp phù hợp nhất với bản thân. “Trừ khi chúng ta “ngậm thìa vàng”, sinh ra từ vạch đích, không thì phải kiếm một nghề nghiệp nuôi sống được bản thân mình. Khi ưu tiên chuyện có nghề thì phải nhấn mạnh đến hai điều: một là tôi có năng lực làm việc đó hay không? Hai là nghề đó có được trọng dụng trong xã hội hay không?” ông nhấn mạnh.
Ông Hoàng Nam Tiến dẫn báo cáo mới nhất từ Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) năm 2024 và Tổ chức Lao động Thế giới (ILO) để dự đoán những ngành nghề sẽ phát triển mạnh trong tương lai.
Theo ông, các ngành liên quan đến công nghệ số và đổi mới sáng tạo sẽ tiếp tục dẫn đầu xu hướng, bao gồm: Digital marketing, content; Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI); Dữ liệu lớn (Big Data), IoT; Ngành chip và bán dẫn
Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của những ngành gắn liền với chăm sóc sức khỏe và nông nghiệp. Đặc biệt, lĩnh vực chăm sóc sức khỏe phòng ngừa đang trở thành xu hướng toàn cầu khi mọi người ngày càng chú trọng đến chất lượng sống.
Không chỉ riêng ông Tiến, nhiều tỷ phú và doanh nhân hàng đầu thế giới cũng có quan điểm tương đồng về việc lựa chọn nghề nghiệp. Tỷ phú Jack Ma từng nói: “Đừng chạy theo đam mê. Hãy chọn điều xã hội cần và bạn giỏi nhất.” Quan điểm này không chỉ phù hợp với tình hình lao động hiện nay mà còn giúp các bạn trẻ tránh những lựa chọn phi thực tế.
Tỷ phú Elon Musk, người sáng lập Tesla và SpaceX, cũng từng chia sẻ: “Đừng ngại mạo hiểm trong sự nghiệp, nhưng hãy chắc chắn rằng bạn đang đầu tư vào lĩnh vực mang lại giá trị cho tương lai.
Những lời chia sẻ của ông Tiến không chỉ dành riêng cho thế hệ 2K6 mà còn là bài học quý giá cho tất cả những bạn trẻ đang tìm kiếm con đường sự nghiệp phù hợp. Bằng cách nhìn nhận đúng đắn và áp dụng phương pháp này, mỗi người đều có thể định hướng tương lai của mình một cách rõ ràng và hiệu quả hơn.