Rà soát, nâng cao hiệu quả quản lý Quỹ Bình ổn giá xăng dầu

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi, tình hình trích lập, hình thành, quản lý Quỹ Bình ổn giá xăng dầu đã được triển khai đầy đủ khuôn khổ pháp lý… Tuy nhiên, diễn biến của tình hình quản lý và sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu của doanh nghiệp thời gian gần đây cũng đặt ra cho cơ quan quản lý làm sao phải làm tốt hơn, quản lý chặt chẽ hơn, minh bạch hơn việc sử dụng quỹ này.

Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết thêm, Luật Giá mới ban hành vẫn có quy định liên quan đến Quỹ bình ổn giá. Trong thời gian tới, các cơ quan quản lý sẽ cùng đánh giá, đo lường hiệu quả của quá trình triển khai các giải pháp bình ổn giá bằng quỹ này.

"Hiện tại, lãnh đạo Bộ đã chỉ đạo Cục Quản lý giá phối hợp với các đơn vị liên quan để có thể rà soát, xem xét các quy định hiện hành, diễn biến trên thực tế để đề xuất cấp có thẩm quyền để bổ sung, chỉnh sửa quy định Quỹ Bình ổn giá xăng dầu cho phù hợp trên tình thần chặt chẽ, đúng mục đích và minh bạch", Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh.

Tại họp báo, ông Phạm Văn Bình, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho biết, Quỹ Bình ổn giá xăng dầu được lập tại doanh nghiệp khi được Bộ Công Thương cấp giấy xác nhận đủ điều kiện làm thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu. Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu có trách nhiệm trích lập, chi sử dụng, báo cáo, công khai về quỹ và quản lý quỹ theo quy định.

Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu có trách nhiệm lựa chọn, mở tài khoản theo dõi riêng về Quỹ Bình ổn giá xăng dầu tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài hoạt động hợp pháp tại Việt Nam; có trách nhiệm thông báo bằng văn bản tên, địa chỉ, thông tin liên lạc của ngân hàng nơi thương nhân đầu mối mở tài khoản quỹ đến Bộ Tài chính (Cục Quản lý giá), Bộ Công Thương (Vụ Thị trường trong nước) và công bố thông tin theo quy định.

Ông Phạm Văn Bình cũng chia sẻ thông tin liên quan đến việc vừa qua có một ngân hàng đã tự động cấn trừ 270 tỷ đồng từ tài khoản Quỹ Bình ổn giá xăng dầu của Công ty TNHH Vận tải thủy bộ Hải Hà.

Theo thông tin Công ty TNHH vận tải thủy bộ Hải Hà đưa ra, công ty đã có công văn về việc ngân hàng đã trích thu nợ tự động gần 270 tỷ đồng từ tài khoản Quỹ Bình ổn giá xăng dầu mà không được sự đồng ý của công ty. Công ty Hải Hà khẳng định, việc làm này là không đúng quy định tại Nghị định 95 về kinh doanh xăng dầu (sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 83).

Ông Phạm Văn Bình cho biết, Công ty Hải Hà đã thực hiện việc báo cáo số tài khoản về Bộ Công Thương. Hàng tháng có báo cáo về trích chi số dư Quỹ Bình ổn giá xăng dầu cho cơ quan điều hành.

Về việc ngân hàng đã tự động cấn trừ 270 tỷ đồng từ tài khoản Quỹ Bình ổn giá xăng dầu của Công ty Hải Hà, Bộ Tài chính đã có văn bản gửi Ngân hàng Nhà nước phối hợp chỉ đạo và giải quyết vấn đề này.

Nhiều quan điểm chuyên gia cũng khẳng định, Quỹ Bình ổn xăng dầu là loại quỹ được Luật Giá cho phép thành lập trên cơ sở trích từ giá mua xăng dầu của tổ chức, cá nhân sử dụng xăng dầu phục vụ cho mục tiêu bình ổn giá.

Quỹ Bình ổn giá không nằm trong cân đối ngân sách Nhà nước, nhưng nó là một loại quỹ tài chính quốc gia do Nhà nước quản lý, điều hành đặt tại doanh nghiệp kinh doanh, giao cho doanh nghiệp mở tài khoản tại ngân hàng thương mại. Việc sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu chỉ thực hiện chỉ khi có chỉ đạo của Bộ Công thương, Bộ Tài chính.

Tại cuộc họp báo, Bộ Tài chính cũng thông tin về thị trường trái phiếu.

Dữ liệu Bộ Tài chính cho thấy, hiện nay thị trường có 455 mã trái phiếu (cả trái phiếu doanh nghiệp và trái phiếu Chính phủ) niêm yết. Quy mô giao dịch bình quân tháng 9 đạt 6.400n tỷ đồng/phiên, tăng 10% so với tháng trước; bình quân 9 tháng đạt 5.800 tỷ đồng/phiên, giảm 24,1% so với bình quân năm 2022.

Tính đến ngày 15/9/2023, có 51 doanh nghiệp đã phát hành với khối lượng 123.000 tỷ đồng (giảm 60,4% so với cùng kỳ năm 2022), trong đó, doanh nghiệp bất động sản chiếm 46% (56.000 tỷ đồng); 53,7% khối lượng trái phiếu phát hành có tài sản đảm bảo; khối lượng mua lại trái phiếu trước hạn là 168.900 tỷ đồng (gấp 1,39 lần so với cùng kỳ năm 2022). Cơ cấu nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp chủ yếu là tổ chức trong nước (92%), nhà đầu tư cá nhân chiếm tỷ trọng thấp (5,18%).

Kể từ khi Nghị định số 08/2023/NĐ-CP ngày 5/3/2023 về việc sửa đổi, bổ sung và ngưng hiệu lực thi hành một số điều tại các Nghị định quy định về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán trái phiếu doanh nghiệp ra thị trường quốc tế có hiệu lực thi hành (từ ngày 5/3/2023), khối lượng phát hành là 122.100 tỷ đồng.