Sau 8 năm được phê duyệt, con đường 'đắt nhất hành tinh' ở Hà Nội hiện ra sao?

Dự án Vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục dài 2.274m ở Hà Nội đã giải phóng mặt bằng được nhiều đoạn. Một số gia đình sống ở trong ngõ sẽ ra mặt đường nhưng diện tích bị thu hẹp phải cân nhắc việc ở thì chật chội, đi nơi khác lại chưa đủ điều kiện.

Dự án xây dựng đường Vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục với tổng vốn đầu tư hơn 7.200 tỷ đồng từ ngân sách thành phố. Trong đó, chi phí giải phóng mặt bằng 5.800 tỷ đồng, xây dựng đường 636 tỷ đồng. Dự án được phê duyệt từ tháng 12/2017, dự kiến hoàn thành năm 2020 nhưng bị chậm tiến độ và được lùi đến năm 2025.

Hiện dọc dự án này, đường Đê La Thành đoạn từ Hoàng Cầu đến Voi Phục nhỏ hẹp, thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông. Việc sớm giải phóng mặt bằng để hoàn thành đường Vành đai 1 rất cấp thiết.

Do đi qua khu vực trung tâm Hà Nội, mật độ dân cư đông, mức đầu tư cho đoạn đường này cao kỷ lục, phần nhiều chi trả cho giải phóng mặt bằng. Đây được mệnh danh là tuyến đường "đắt nhất hành tinh" với tổng mức đầu tư hơn 7.200 tỷ đồng bởi chỉ dài 2,2km.

Đoạn qua quận Đống Đa dài 650m với diện tích thu hồi là 48.000m2 đất, trong đó có 643 phương án bồi thường, GPMB.

Đoạn qua Ba Đình dài khoảng 1,5km với 1.334 trường hợp phải GPMB phục vụ dự án.

Một số đoạn dọc dự án đang có những tín hiệu tích cực khi đơn vị thi công đã phá dỡ một số căn nhà.

Theo kế hoạch, công tác giải phóng mặt bằng tại quận Ba Đình hoàn thành trong quý I/2025, còn quận Đống Đa trong quý II/2025. Tại nút giao Láng Hạ - Giảng Võ - La Thành và nút giao La Thành - Nguyễn Chí Thanh, mặt bằng đã cơ bản được giải tỏa.

Công tác giải phóng mặt bằng đang bước vào giai đoạn quyết liệt và có nhiều dấu hiệu khởi sắc. Để thực hiện dự án, chính quyền phải thu hồi đất của hơn 2.000 hộ dân ở quận Đống Đa và Ba Đình với chi phí lên tới gần 6.000 tỷ đồng, trong khi kinh phí phí xây dựng chỉ khoảng 627 tỷ đồng.

Trên trục đường La Thành vẫn còn nhiều hộ kinh doanh bám trụ cố gắng thanh lý hết hàng hóa. Nơi đây được biết đến là phố đồ gỗ nội thất bình dân của Hà Nội.

Tất bật dọn dẹp và thanh lý các loại hàng thờ cúng ngay trong tối sau khi nhận được thông báo từ chủ nhà, ông Phạm Văn Thao cho biết, sẽ nghỉ không còn làm nghề sau hơn 20 năm kinh doanh trên phố La Thành. "Chỉ sau vài ngày, chúng tôi đã thanh lý toàn bộ số hàng cho cửa tiệm khác. Làm ăn buôn bán ngày càng khó khăn nên gia đình tôi sẽ chuyển về quê, không buôn bán tại nội thành nữa", vợ ông Thao chia sẻ.

Trên dọc tuyến đường, hàng loạt công trình đang được tháo dỡ từ ngày đến đêm để bàn giao mặt bằng cho dự án.

Tại khu vực dốc Trại Nhãn trên đường Đê La Thành, Hà Nội nhiều hộ dân cũng đã di dời về nơi ở mới. Một số căn nhà đang được phá dỡ để nhường chỗ cho dự án. Máy xúc, máy cắt bê tông được huy động.

Là khu vực có mật độ dân cư đông đúc với phần đa phần là nhà tập thể cũ đã xuống cấp theo thời gian. Nhiều hộ dân tại đây đã sinh sống từ những năm 60-70 của thế kỷ trước. Quá trình giải phóng mặt bằng vì thế cũng gặp nhiều khó khăn, từ khâu xác minh nguồn gốc, hồ sơ pháp lý đất đai thiếu rõ ràng.

Hiện nhiều ngôi nhà nằm sâu trong ngõ nhỏ, khu đông dân cư, chồng tầng lên nhau, đang lần lượt được phá dỡ từng tầng, đảm bảo an toàn và hạn chế bụi, tiếng ồn.

Sống trong căn nhà chỉ vỏn vẹn 18m2, bà Chu Thị Hạnh cho biết, sắp tới gia đình bà sẽ được chuyển vào tái định cư ở căn hộ rộng 77m2. "Căn nhà này trước giờ vốn chỉ đủ cho 2 vợ chồng sinh hoạt. Dù nơi đây gắn liền với hai vợ chồng qua hàng chục năm sinh sống nhưng được về nhà mới rộng rãi hơn, có đủ không gian sống cùng cùng con cháu tôi càng mừng", bà Hạnh nói.

Căn nhà tại tổ 32, phường Ô Chợ Dừa của vợ chồng ông Chu Thiên Khoa thuộc diện phải di dời để nhường đất cho dự án Vành đai 1, nhưng chưa thể dọn đi vì khó khăn tài chính. "Hiện nay, tôi đang hưởng chế độ trợ cấp với mức 4,3 triệu đồng/tháng. Được đền bù 700 triệu đồng nhưng để về khu tái định cư, tôi phải nộp thêm 1,2 tỷ đồng, con số này quá lớn với một gia đình lao động bình dân. Khó khăn vậy nhưng gia đình tôi vẫn chấp nhận vì sự phát triển của thành phố", ông Khoa chia sẻ.

Như vậy, một trong những con đường tốn kém bậc nhất thế giới: Dự án đường Vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục mới đang dần được ở trạng thái giải phóng mặt bằng.

Nhiều căn nhà nằm sâu trong ngõ nhỏ nhưng sắp tới sẽ biến thành "đất vàng" khi con đường mới sẽ mở ngang qua. Ngồi thư giãn cuối ngày giữa sân nhà nằm sâu trong khu dân cư thuộc phường Ô Chợ Dừa, bà Đoàn Thị Xuân (70 tuổi) cho biết, khi đó diện tích nhà bà sẽ còn lại khoảng 40m2. "Sinh sống ở đây đã hơn 50 năm, gia đình tôi hiện có 10 người, gồm 4 thế hệ, chuyển đi cũng không nỡ mà ở lại thì lại không quen cảnh chật chội".