Tại sao quận Hoàn Kiếm thuộc diện phải sáp nhập?

Vừa qua, tại hội nghị toàn quốc về sắp xếp đơn vị hành chính, ông Trần Sỹ Thanh - Chủ tịch UBND TP.Hà Nội cho biết, sau khi qua rà soát và đối chiếu với các tiêu chí theo Nghị quyết 35 của Quốc hội, quận Hoàn Kiếm và 176 xã, phường sẽ thuộc diện phải sáp nhập trong giai đoạn 2023-2025.

Trong giai đoạn 2023 – 2025, Hà Nội sẽ tiến hành rà soát và đối chiếu với các tiêu chí theo quy định, có 1 đơn vị hành chính cấp huyện (Q.Hoàn Kiếm) và 176 đơn vị hành chính cấp xã thuộc diện phải sắp xếp, sát nhập.

Thành phố sẽ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương rà soát, xây dựng phương án tổng thể và đề án sắp xếp đáng ứng yêu cầu phù hợp đối với điều kiện thực tế tại địa phương, gồm các yếu tố truyền thống, văn hóa…

Lý giải về thông tin trên, ông Nguyễn Hữu Thành – Phó Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương (Bộ Nội vụ) cho biết, các tiêu chí để sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện và xã đã được nêu rõ trong Nghị quyết 1211 và Nghị quyết số 35 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Theo quy định về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính, Q.Hoàn Kiếm tại Hà Nội đạt đủ tiêu chuẩn về dân số, nhưng không đạt tiêu chuẩn về diện tích. Bởi diện tích của Q.Hoàn Kiếm chỉ đạt 15% tiêu chuẩn (35km2), nên theo quy định, quận này thuộc diện phải sáp nhập hoặc tái cấu trúc.

Hiện tại, quyết định cuối cùng về việc sáp nhập các đơn vị hành chính vẫn đang trong quá trình xem xét và chưa được công bố chính thức.

Ông Thành cho rằng, khi xét đến tiêu chí sắp xếp các đơn vị hành chính, ngoài quy mô dân số và diện tích tự nhiên, còn có yếu tố đặc thù khác cần được xem xét. Những đơn vị hành chính ổn định từ năm 1945, có liên quan đến văn hóa, lịch sử truyền thống, dân tộc sẽ được nghiên cứu và xem xét kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định về sáp nhập hay tái cấu trúc.

Điều này giúp đảm bảo các yếu tố truyền thống, văn hóa và lịch sử của đơn vị được bảo tồn và phát triển, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc phục vụ cộng đồng tốt hơn.

Liên quan đến vấn đề này, PGS.TS Trần Thị Diệu Oanh - giảng viên Học viện Hành chính quốc gia Việt Nam cho biết, đối với TP. Hà Nội, việc áp dụng tiêu chí theo Nghị quyết 35 của Quốc hội thì các quận nội đô rất khó đảm bảo tiêu chí diện tích tự nhiên.

Bà Oanh nhấn mạnh việc xét đến các yếu tố đặc thù của Thủ đô như chính quyền đô thị và đặc thù trong Luật Thủ đô. Ngoài ra, cần phải xem xét việc quy hoạch của phố cổ đã tồn tại từ rất lâu để đảm bảo tính đặc thù và bảo tồn những giá trị văn hóa lịch sử của khu vực này.

Mặt khác, KTS Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Việt Nam không ủng hộ việc sáp nhập đơn vị hành chính này. Theo ông Nghiêm, Q.Hoàn Kiếm từ năm 1954 đã ổn định và mang tính lịch sử và văn hóa do vậy không nên sáp nhập quận mà giữ nguyên như hiện tại.

Ông Nghiêm cho biết, Hà Nội là Thủ đô của cả nước và Q.Hoàn Kiếm mang đậm dấu ấn Thăng Long – Hà Nội, do đó không thể phá đi dấu ấn đó bằng quyết định sáp nhập. Đồng thời, theo quy định trong Nghị quyết của Quốc hội, việc sáp nhập các đơn vị hành chính phải tính tới các yếu tố văn hóa, lịch sử, yếu tố đặc thù.