Tập đoàn hàng tiêu dùng top đầu thế giới cắt giảm 7.000 nhân viên, Việt Nam sẽ ảnh hưởng ra sao?
Đợt cắt giảm nhân sự hàng nghìn người lần này đánh dấu lần tái cấu trúc lớn thứ tư của P&G trong vòng 25 năm qua.
“Gã khổng lồ” hàng tiêu dùng P&G lại tinh giản biên chế: 7.000 người sắp lâm cảnh thất nghiệp
Tập đoàn Procter & Gamble (P&G) là một tập đoàn hàng tiêu dùng đa quốc gia của Mỹ nằm trong danh sách Fortune 500 do tạp chí Fortune của Mỹ bình chọn hàng năm dựa trên tổng thu nhập và mức đóng góp vào ngân sách quốc gia qua các loại thuế.
“Gã khổng lồ” này có trụ sở tại quận trung tâm Cincinnati, bang Ohio, Hoa Kỳ và chuyên sản xuất các mặt hàng tiêu dùng rất đa dạng.
Được thành lập vào năm 1837 bởi William Procter và James Gamble, công ty P&G khởi đầu với các sản phẩm xà phòng và nến, sau đó phát triển mạnh mẽ trở thành một thương hiệu toàn cầu.
Ở Việt Nam, P&G là công ty mẹ của hàng loạt thương hiệu đình đám như bỉm tã Pampers, nước xả vải Downy, bột giặt Tide, băng vệ sinh Whisper, kem và dao cạo râu Gillette, dầu gội đầu Head & Shoulders, Pantene, Rejoice, sáp thơm phòng Ambi Pur, kem đánh răng Oral-B và xà phòng Safeguard.
Theo hãng tin Reuters, Tập đoàn P&G đang có kế hoạch cắt giảm 7.000 việc làm trong vòng 2 năm tới, chủ yếu từ bộ phận văn phòng và hỗ trợ.
Đợt cắt giảm này chiếm khoảng 6% tổng số nhân viên của công ty và là một phần trong sáng kiến tái cấu trúc quy mô lớn nhằm ứng phó với các thách thức kinh tế.
Công ty sẽ rút khỏi một số danh mục sản phẩm và thương hiệu tại các thị trường nhất định để đối phó với các bất ổn kinh tế và địa chính trị.
Điều này có thể ảnh hưởng không nhỏ đến nhiều doanh nghiệp và người lao động thuộc Tập đoàn P&G ở Việt Nam.
Tính đến ngày 30/6/2024, P&G có khoảng 108.000 nhân viên trên toàn cầu. Trong khi đó, P&G Việt Nam có khoảng 1.000 – 5.000 nhân viên. Dữ liệu từ năm tài chính kết thúc ngày 30/6/2019 cho thấy, P&G Việt Nam đạt gần 7.000 tỷ đồng doanh thu và 169 – 214 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế.
Ban điều hành P&G dẫn chứng tình trạng bất ổn toàn cầu và sự thiếu chắc chắn ngày càng tăng của người tiêu dùng, đồng thời cho biết các mức thuế quan có thể khiến công ty Mỹ này thiệt hại 600 triệu USD trước thuế vào năm 2026.
>> Đề nghị Hoa Kỳ sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam
Kế hoạch tái cấu trúc kể trên sẽ bao gồm việc tinh giản hoạt động, thu gọn quy mô các nhóm làm việc và chấp nhận khoản chi phí lên tới 1,6 tỷ USD (gần 41.620 tỷ đồng), trong đó khoảng 1/4 là chi phí không bằng tiền mặt.
Trước đó, P&G cũng đã rút khỏi các thị trường như Argentina và Nigeria, trong khi phần lớn doanh số tại Mỹ vẫn đến từ sản xuất trong nước.
P&G hiện có mặt tại hơn 180 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có Việt Nam, Thái Lan, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Nga, Vương quốc Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Đức..., phục vụ hàng tỷ người tiêu dùng mỗi ngày. Với phương châm “Cải thiện cuộc sống người tiêu dùng theo từng ngày, từng thế hệ”, P&G luôn chú trọng vào đổi mới sản phẩm, phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội.
Tính đến nay, P&G vẫn là một trong những công ty có giá trị thương hiệu và doanh thu lớn nhất thế giới trong ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG).
P&G và mô hình tái cấu trúc theo chu kỳ kinh doanh
Đợt cắt giảm việc làm lần này đánh dấu lần tái cấu trúc lớn thứ tư của P&G trong vòng 25 năm qua, cho thấy một mô hình tuần hoàn trong cách các tập đoàn hàng tiêu dùng lớn phản ứng trước áp lực thị trường.
Năm 1999, P&G đã cắt giảm 15.000 việc làm trên toàn cầu trong khuôn khổ chương trình “Tổ chức 2005”, tương đương khoảng 13% lực lượng lao động khi đó.
Năm 2013, công ty tiếp tục chuyển mình mạnh mẽ khi mời cựu Tổng Giám đốc điều hành (CEO) A.G. Lafley quay trở lại để giải quyết vấn đề suy giảm doanh số và thị phần trong bối cảnh thị hiếu người tiêu dùng thay đổi.
Tiếp đến là cuộc tái tổ chức năm 2018, chia công ty thành 6 đơn vị kinh doanh dựa trên nhóm sản phẩm thay vì địa lý, nhằm tăng khả năng thích ứng với thị trường.
Mỗi đợt tái cấu trúc đều gắn liền với những thách thức kinh tế cụ thể, từ tình trạng bão hòa thị trường cuối những năm 1990 đến áp lực thuế quan và chi tiêu tiêu dùng bất định hiện nay, cho thấy ngay cả những công ty dẫn đầu thị trường cũng cần liên tục tái tạo để duy trì tính cạnh tranh.
Tính lặp lại của các đợt tái cấu trúc này phản ánh những thách thức mang tính hệ thống mà ngành hàng tiêu dùng phải đối mặt, đòi hỏi sự đổi mới tổ chức định kỳ chứ không thể giải quyết bằng giải pháp một lần.
Bảo vệ sản xuất giữa lúc tinh giản bộ máy thể hiện ưu tiên chiến lược
Quyết định của P&G về việc tập trung cắt giảm nhân sự ở các vị trí phi sản xuất (khoảng 15% lực lượng lao động không trực tiếp sản xuất) trong khi vẫn duy trì năng lực sản xuất, cho thấy sự phân định chiến lược trong cách “gã khổng lồ” hàng tiêu dùng này đánh giá giá trị của các hoạt động khác nhau.
Trong 10 năm qua, công ty đã đầu tư 10 tỷ USD vào sản xuất tại Mỹ, thể hiện cam kết lâu dài với năng lực sản xuất nội địa bất chấp các đợt tái cấu trúc doanh nghiệp.
P&G hiện sản xuất khoảng 90% sản phẩm bán ra tại thị trường Mỹ ngay trong nước, nhờ đó giảm thiểu tác động từ các gián đoạn thương mại quốc tế, dù chi phí nguyên liệu và bao bì nhập khẩu vẫn tăng.
Cách tiếp cận bảo vệ sản xuất này đi ngược lại xu hướng chung trong ngành hàng tiêu dùng - nơi các công ty thường cắt giảm đồng đều ở mọi bộ phận và nhấn mạnh rằng P&G xem năng lực sản xuất là lợi thế cạnh tranh cốt lõi, trong khi nhận thấy cơ hội đơn giản hóa bộ máy bằng cách “mở rộng vai trò” và “thu nhỏ nhóm” trong các chức năng quản trị và hành chính.
Chính sách thương mại tái định hình cấu trúc doanh nghiệp vượt xa tác động chi phí đơn thuần
Việc P&G tái cấu trúc nhằm đối phó với tác động thuế quan dự kiến lên tới 600 triệu USD trong năm tài chính 2026, cho thấy chính sách thương mại không chỉ ảnh hưởng đến chiến lược giá mà còn tái cấu trúc toàn bộ doanh nghiệp.
Khác với một số đối thủ đã nhanh chóng chuyển chuỗi cung ứng ra nước ngoài, P&G chọn cách tiếp cận thận trọng hơn - “chờ đợi và quan sát” - thông qua điều chỉnh giá và cải thiện năng suất, đồng thời vẫn giữ trọng tâm sản xuất tại Mỹ.
Chiến lược thận trọng này phản ánh sự phức tạp trong việc ứng phó với các thay đổi chính sách có thể biến động, như lời Giám đốc tài chính Andre Schulten mô tả môi trường địa chính trị là “khó lường” và người tiêu dùng đang đối mặt với “nhiều bất định hơn”.
Tác động rộng hơn của chính sách thương mại vượt xa chi phí trực tiếp. Phân tích của Reuters cho thấy chiến tranh thương mại đã khiến các công ty thiệt hại ít nhất 34 tỷ USD doanh thu và chi phí tăng cao, buộc họ phải thay đổi cấu trúc ở nhiều ngành công nghiệp.
Trải nghiệm của P&G phản ánh cách mà thuế quan và căng thẳng thương mại có thể đẩy nhanh xu hướng đơn giản hóa bộ máy và tập trung vào các thương hiệu cốt lõi — thể hiện rõ qua nhận xét của ban lãnh đạo về việc thực hiện một cuộc “dọn dẹp nhà cửa vào mùa xuân” để dồn lực vào các thương hiệu đã thành danh như Tide, Pampers và Old Spice.
Theo Tech In Asia/Reuters
>> 'Ông lớn' ngành hàng tiêu dùng P&G tăng sản lượng nhà máy Việt Nam lên gần 50%
