Thanh long tiêu thụ phi lợi nhuận

Thanh long loại 1 giá chỉ từ 7.000 - 8.000 đồng/kg

Chia sẻ tại Diễn đàn "Kết nối sản xuất, chế biến và thúc đẩy thị trường nội địa", diễn ra ngày 31/12, bà Đinh Thị Phương Khanh - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Long An - cho biết: người dân trồng thanh long tại Long An rất trông mong vào thời điểm này bởi trái vụ quả thanh long có giá cao nhất. Trước khi có thông tin Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu thanh long, hầu hết các thương lái cam kết mua thanh long của người dân với giá 22.000/kg, đủ để người dân thu về lợi nhuận cho chi phí sản xuất cả năm.

Từ khi Trung Quốc tạm dừng nhập khẩu thanh long, đồng loạt các kho thanh long trên địa bàn tỉnh Long An đã tạm dừng thu nhận hàng. Do đó, ngày 27 - 28/12 vừa qua, các thương lái đã biểu tình, yêu cầu các kho phải bồi thường cho lượng thanh long đã được thu mua từ phía người dân.

Bà Khanh cho hay, hiện nay địa phương có khoảng 10.000 ha diện tích trồng thanh long với sản lượng khoảng 20.000 tấn. Đó là áp lực rất lớn đối với tỉnh. Qua rà soát, Long An hiện có 117 kho thanh long trên địa bàn tỉnh, trong đó có 100 kho đông lạnh với tổng công suất khoảng 5.400 tấn. Tuy nhiên lượng tồn hiện nay đã gần 3.000 tấn, chỉ còn sức chứa 2.400 tấn. 

Tương tự, tại Bình Thuận, ông Phan Văn Tuấn - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT cho biết, sau khi rà soát, sản lượng thanh long của tỉnh đến tháng 2/2022 là 120.000 tấn, tương đương 30% diện tích hiện có của tỉnh, tức 10.000 ha. Dự kiến thanh long sẽ cho thu hoạch vào 3 đợt trong tháng 1 năm tới, bắt đầu từ ngày 5/1. Hiện tỉnh Bình Thuận có 111 cơ sở thu mua, trữ lượng tổng kho lạnh là 16.000 tấn. Trong đó có 13 cơ sở chế biến, quy mô nhỏ và vừa, còn đơn giản. Con số này so với tổng sản lượng của tỉnh là “không đáng bao nhiêu”.

Nếu đưa thanh long vào chế biến thì các doanh nghiệp “không làm được”, trong khi trữ lượng kho lạnh “chưa bằng số lẻ” của sản lượng. Giá hiện tại chỉ 7.000 - 8.000 đồng/kg với thanh long loại 1. Hàng loại 2, loại 3 không có ai mua. Tỉnh còn tồn 400 - 500 xe thanh long, cả tháng nay. Sở NN&PTNT đang khuyến khích tiêu thụ nội địa, rà soát kho lạnh. Tình hình là khá cấp bách bởi nông dân cần tiền sắm Tết.

Ông Tuấn kêu gọi doanh nghiệp trong nước hỗ trợ tỉnh này và các tỉnh bạn, các cơ quan liên quan của tỉnh sẽ hỗ trợ doanh nghiệp về cung cấp thông tin, tạo điều kiện hạ tầng...

Bà Đinh thị Phương Khanh đề nghị Chính phủ và các bộ, ban, gành trung ương tiếp tục đàm phán với bên Trung Quốc để nối lại giao thương, thông quan để đỡ khó cho Long An. Bà đề xuất, hiện nay còn tồn khoảng 200 xe thanh long của Long An trên cửa khẩu phía Bắc. Đề nghị các địa phương tạo điều kiện để các xe quay đầu có thể bán xả hàng giảm lỗ xuống mức thấp nhất.

Bên cạnh đó, bà Khanh cũng đề xuất Chính phủ có gói hỗ trợ cho doanh nghiệp bảo quản lạnh và hỗ trợ cho người dân. Đồng thời, cần có sự kết nối với những tỉnh để hỗ trợ tiêu thụ thanh long tại thị trường nội địa. Về giải pháp lâu dài vẫn là phải có đầy đủ thông tin cụ thể, kịp thời bên Trung Quốc yêu cầu, phương thức chống dịch của nước bạn ra làm sao, yêu cầu hàng hóa phải đáp ứng được tiêu chí gì.

Doanh nghiệp hỗ trợ tiêu thụ nông sản, bán hàng phi lợi nhuận

Trước cảnh nông sản ùn ứ, cả doanh nghiệp xuất khẩu và nông dân đều thiệt hại kinh tế lớn, các hệ thống siêu thị, nhà máy chế biến đều chung tay, hỗ trợ tiêu thụ nông sản.

Chia sẻ tại diễn đàn, ông Nguyễn Thái Dũng - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Bán lẻ BRG (BRG Retail) cho biết đơn vị sẽ bán hàng không lợi nhuận cho nông sản Việt Nam gặp khó trong xuất khẩu như trái cây, hải sản trên hệ thống siêu thị BRG Mart ở 7 tỉnh thành.

Ngoài ra, BRG Retail sẽ chuẩn bị hệ thống kho lạnh để tích trữ hải sản, trái cây và đẩy mạnh bán nông sản trên hệ thống ứng dụng mua hàng online.

Ông Dũng đánh giá thị trường nội địa đang vào giai đoạn tiêu thụ cuối năm, nhu cầu cũng tăng. Với mức giá bán phi lợi nhuận, nông sản với chất lượng, hình thức sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu sẽ người tiêu dùng nội địa đón nhận.

Ông Dũng chia sẻ, có thể do thói quen kinh doanh nên đa số nông sản phía Nam thường hướng đến xuất khẩu, chưa quan tâm đến thị trường nội địa.

Do đó, chúng ta cần có định hướng phù hợp để cân đối thị trường xuất khẩu và nội địa để tránh được rủi ro trong xuất khẩu, đảm bảo sự phát triển ổn định và bền vững.

Ở một khía cạnh khác, ông Đinh Cao Khuê - Chủ tịch HĐQT CTCP Thực phẩm Xuất khẩu Đồng Giao (Doveco) cho biết công ty đang tiêu thụ số lượng lớn sản phẩm nông sản bị ách tắc tại biên giới.

Cụ thể, mỗi ngày Doveco tiêu thụ khoảng 100 - 150 tấn sản phẩm nông sản các loại, đặc biệt là sản phẩm xoài. Đồng thời, doanh nghiệp cũng liên kết với doanh nghiệp của tỉnh Đồng Tháp, Tiền Giang để có nguồn cung phục vụ chế biến nông sản dài hạn.

Xây dựng những giải pháp "đường dài"

Xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc, đặc biệt là trái cây những tháng đầu năm 2022 sẽ tiếp tục gặp nhiều bất lợi khi Trung Quốc siết chặt kiểm soát dịch COVID-19 theo chiến lược "Zero COVID" và Lệnh 248, Lệnh 249 có hiệu lực từ ngày 1/1/2022.

Ông Lê Thanh Hòa - Phó Cục trưởng Cục Chế biến & Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) nhận định dù gặp nhiều bất lợi song Trung Quốc vẫn là một thị trường quan trọng đối với hàng rau quả của Việt Nam khi kim ngạch xuất khẩu đạt 1,7 tỷ USD, chiếm hơn 50% tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả trong 11 tháng năm 2021.

Do đó, các doanh nghiệp, hiệp hội cần nâng cao quy trình sản xuất để đảm bảo chất lượng sản phẩm, đảm bảo khả năng có thể tham gia vào các chuỗi siêu thị lớn của Trung Quốc.

Mới đây, Bộ NN&PNT có văn bản đề nghị Bộ Ngoại giao đàm phán với phía Trung Quốc thực hiện theo đúng Hiệp định thương mại biên giới giữa hai nước đã ký kết để hoạt động thương mại biên giới phát triển lành mạnh, liên tục và ổn định.

Trường hợp, khi có thay đổi về chính sách đối với hàng hóa xuất nhập khẩu cần thông báo trước ít nhất 10 ngày trước khi áp dụng để phía Việt Nam có thời gian chuẩn bị.

Ngoài ra, Bộ NN&PTNT đề nghị Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) thúc đẩy hợp tác với Tổng cục Hải quan Trung Quốc về thiết lập hạ tầng, kho bãi, kho ngoại quan hai bên để hiện đại hóa cửa khẩu, tạo thuận lợi thông quan, lưu trữ hàng hóa.