Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải bị bắt: Xuyên Việt Oil dùng 'chiêu' gì để qua cửa cấp phép?

Nhiều năm phụ trách lĩnh vực xăng dầu

Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an vừa thi hành quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam và lệnh khám xét đối với ông Đỗ Thắng Hải (60 tuổi), Thứ trưởng Bộ Công Thương về tội Nhận hối lộ.

Ông Đỗ Thắng Hải được bổ nhiệm làm Thứ trưởng Bộ Công Thương từ tháng 1/2014. Trước đó ông Đỗ Thắng Hải từng giữ các chức vụ: Giám đốc Trung tâm giao dịch quốc tế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI); Trưởng phòng hợp tác quốc tế, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Thương mại cũ); Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại rồi Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương).

>> Bắt tạm giam Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải

Theo chức năng nhiệm vụ được phân công, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải được giao làm người phát ngôn của Bộ Công Thương. Ngoài ra, ông Hải được giao chỉ đạo công tác trong lĩnh vực phát triển thị trường trong nước, xúc tiến thương mại, công nghiệp cơ khí, công nghiệp chế tạo, công nghiệp hỗ trợ, luyện kim và khoáng sản (trừ lĩnh vực dầu khí và than).

Ông Đỗ Thắng Hải trực tiếp chỉ đạo các đơn vị: Vụ Thị trường trong nước, Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (đối với công tác liên quan đến thị trường châu Mỹ), Cục Công nghiệp (đối với công tác liên quan đến công nghiệp cơ khí, công nghiệp chế tạo, công nghiệp hỗ trợ; luyện kim và khoáng sản), Cục Xúc tiến thương mại, Cục Công tác phía Nam, Trung tâm Y tế - Môi trường lao động công thương...

Ông Hải cũng thay mặt Bộ, chỉ đạo thực hiện quản lý nhà nước đối với lĩnh vực Thép, Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam, Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp - CTCP (VEAM), Tổng công ty Máy và Thiết bị công nghiệp - CTCP (MIE), Tổng công ty CP Xây dựng công nghiệp Việt Nam (VINAINCON).

>> Profile Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải vừa bị khởi tố, bắt tạm giam

Việc cấp phép cho các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu như Công ty TNHH Vận tải và Thương mại Xuyên Việt Oil đều được Vụ Thị trường trong nước kiểm tra, thẩm định các điều kiện, rồi trình lãnh đạo Bộ cấp phép. Cả nước có khoảng gần 40 doanh nghiệp đầu mối được cấp phép.

Vụ thị trường trong nước mà ông Đỗ Thắng Hải phụ trách có nhiệm vụ thẩm tra, thẩm định và trình Lãnh đạo Bộ chấp thuận, cấp, cấp lại, sửa đổi, bổ sung, gia hạn, tước quyền sử dụng, thu hồi các loại giấy phép, giấy chứng nhận, giấy xác nhận kinh doanh thương mại theo quy định của pháp luật. Trong đó có giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận, giấy xác nhận đủ điều kiện kinh doanh đối với các mặt hàng xăng dầu, khí.

Xuyên Việt Oil được cấp phép như thế nào?

Công ty Xuyên Việt Oil được cấp giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu lần đầu vào ngày 22/8/2016. Công ty này được cấp lại Giấy phép kinh doanh xuất khẩu nhập khẩu xăng dầu vào ngày 19/11/2021.

Khi được Bộ Công Thương cấp phép, công ty có đầy đủ các điều kiện theo quy định tại Điều 7 Nghị định số 83/2014/ND-CP. Theo đó, về đại lý xăng dầu (theo quy định, doanh nghiệp cần có 40 đại lý), Công ty Xuyên Việt Oil có 49 đại lý bao gồm 17 đại lý do Công ty mẹ Xuyên Việt Oil trực tiếp ký hợp đồng đại lý và 32 đại lý thuộc Công ty con của Công ty Xuyên Việt Oil (là Công ty Đại Đồng Xuân).

Tuy nhiên, kết luận thanh tra của Bộ Công Thương chỉ ra rằng: Để đủ điều kiện về hệ thống phân phối, có 37 đại lý bán lẻ của Công ty CP Đại Đồng Xuân được Công ty Xuyên Việt Oil kê khai thuộc hệ thống của mình thông qua cơ chế công ty mẹ - con. Cụ thể là Xuyên Việt Oil có góp vốn trên 50% vào Công ty Đại Đồng Xuân.

>> Bộ Công Thương lý giải việc rút xăng dầu Xuyên Việt Oil khỏi danh sách thanh tra

Thế nhưng, điều đáng nói là, cũng chính trong ngày Bộ Công Thương cấp giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu, Công ty Xuyên Việt Oil và Công ty CP Đại Đồng Xuân đã ký kết văn bản huỷ bỏ hợp đồng chuyển nhượng cổ phần và tại thời điểm huỷ bỏ, “hai bên chưa thực hiện bất cứ quyền và nghĩa vụ nào của hợp đồng đã ký kết”.

Kết luận với Xuyên Việt Oil, đoàn thanh tra của Bộ Công Thương kiến nghị giao Vụ Thị trường trong nước chấn chỉnh kịp thời những sai sót trong công tác thẩm định, cấp giấy phép kinh doanh xăng dầu và kiểm tra, giám sát việc duy trì điều kiện kinh doanh xăng dầu.

Kết thúc quá trình thanh tra, Bộ Công Thương ghi nhận tại thời điểm kiểm tra Công ty Xuyên Việt Oil có 10 cửa hàng bán lẻ xăng dầu trực thuộc và 18 đại lý bán lẻ xăng dầu. Công ty Xuyên Việt Oil đã bị xử lý vi phạm hành chính và bị tước Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu với thời gian 1,5 tháng đối với hành vi vi phạm quy định về không duy trì, đáp ứng đủ số lượng đại lý bán lẻ xăng dầu theo quy định nêu trên.

>> Thu hồi giấy phép làm đầu mối xăng dầu của 'ông lớn' Xuyên Việt Oil

Năm 2023, Bộ Công Thương thực hiện việc kiểm tra chấp hành các quy định của pháp luật trong kinh doanh xăng dầu đối với Công ty Xuyên Việt Oil, tại thời điểm kiểm tra, Bộ Công Thương ghi nhận Công ty Xuyên Việt Oil có 10 cửa hàng bán lẻ xăng dầu. Tuy nhiên, có 3 cửa hàng tại thời điểm kiểm tra có Giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu đã hết hiệu lực và có 20 hợp đồng đại lý bán lẻ xăng dầu ký kết với các đại lý bán lẻ xăng dầu đang còn hiệu lực.

Trên cơ sở Công ty Xuyên Việt Oil tiếp tục không duy trì, đáp ứng điều kiện đối với thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu, ngày 11/8/2023, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 2081/QĐ-BCT thu hồi Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu của Công ty Xuyên Việt Oil.

>> Vụ Xuyên Việt Oil: Tài sản thế chấp tại ngân hàng thấp hơn rất nhiều so với giá trị khoản vay nghìn tỷ