Tòa nhà nơi Bác Hồ làm việc, từng xếp thứ 2 trong danh sách các Dinh nguyên thủ đẹp nhất thế giới

Phủ Chủ tịch nằm trên địa phận phường Ngọc Hà, quận Ba Đình, TP. Hà Nội, là một trong những công trình kiến trúc tiêu biểu mang đậm dấu ấn lịch sử và văn hóa của Việt Nam. Không chỉ là nơi làm việc của Chủ tịch nước, nơi đây còn là một phần quan trọng trong Quần thể Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh – nơi lưu giữ những kỷ niệm sâu sắc về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Người.

Mang phong cách kiến trúc Phục Hưng, Phủ Chủ tịch được xây dựng trong giai đoạn từ năm 1900 đến 1906, với diện tích sử dụng gần 1.300m². Tòa nhà gồm hơn 30 phòng, mỗi phòng được thiết kế theo một phong cách riêng biệt, thể hiện sự tinh tế và sang trọng của kiến trúc Pháp thời kỳ đó.

Dưới thời thực dân Pháp, công trình này từng được gọi là Phủ Toàn quyền Đông Dương. Từ khi hoàn thành cho đến khi Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, nơi đây đã có tổng cộng 29 đời Toàn quyền và Quyền Toàn quyền Đông Dương sinh sống và làm việc.

Giai đoạn 1945-1946, lần lượt phát xít Nhật và quân đội Trung Hoa Dân quốc chiếm giữ tòa nhà. Khi thực dân Pháp quay trở lại xâm lược Việt Nam lần thứ hai, nơi đây tiếp tục trở thành trụ sở của chính quyền thực dân.

Chỉ đến sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp và sự kiện Thủ đô Hà Nội được giải phóng vào tháng 10/1954, tòa nhà này mới thực sự trở về với nhân dân Việt Nam. Tại đây, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chủ trì nhiều phiên họp của Hội đồng Chính phủ, đưa ra các quyết sách quan trọng cho đất nước, tiếp đón khách quốc tế và gặp gỡ đại biểu nhân dân trong suốt 15 năm, từ năm 1954 đến 1969.

Đặc biệt, dù làm việc tại đây nhưng Bác Hồ chưa từng ở trong Phủ. Với mong muốn tạo điều kiện làm việc thuận lợi nhất cho Người trên cương vị lãnh đạo đất nước và đảm bảo nghi thức ngoại giao, Trung ương Đảng và Bộ Chính trị đã đề nghị Bác về sinh sống và làm việc tại tòa nhà này. Tuy nhiên, Bác đã từ chối.

Cuối tháng 12/1954, Bác chọn sống tại ngôi nhà nhỏ từng là nơi ở của người thợ điện phục vụ Phủ Toàn quyền (theo một số tài liệu khác, đây là nơi làm việc của bộ phận kỹ thuật điện của Phủ).

Mãi đến bốn năm sau, Bác mới chuyển sang ở trong ngôi nhà sàn bằng gỗ mới được xây dựng ngay trong khuôn viên Phủ Chủ tịch. Ngôi nhà sàn này hiện là công trình đặc biệt, mang tính biểu tượng nhất trong Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh, nơi gắn bó với Bác cho đến lúc Người qua đời vào năm 1969.

Sau khi Bác Hồ qua đời, toàn bộ khu vực này được giữ gìn, bảo tồn và trở thành Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch. Di tích bao gồm nhiều công trình có giá trị như Nhà 54 – nơi Bác sống từ năm 1954 đến 1958, Nhà sàn – nơi Bác sống và làm việc từ năm 1958 đến 1969, Nhà 67 – nơi Người trút hơi thở cuối cùng, cùng với ao cá, vườn cây và những lối đi mà Bác thường dạo bước.

Công tác bảo tồn Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh được tiến hành một cách nghiêm ngặt và khoa học. Toàn bộ hiện vật, tài liệu và cảnh quan trong khuôn viên đều được giữ nguyên trạng như khi Bác còn sống.

Hiện nay, Phủ Chủ tịch là nơi làm việc của Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước và cũng là địa điểm diễn ra các hoạt động quan trọng của Đảng và Nhà nước ta.

Phủ Chủ tịch cùng với Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tòa nhà Quốc hội và các điểm di tích xung quanh, đã trở thành một trong những điểm tham quan không thể thiếu đối với đồng bào, chiến sĩ và du khách quốc tế mỗi khi đến thăm Thủ đô.

Với kiến trúc độc đáo cùng những giá trị lịch sử, năm 2017, Phủ Chủ tịch của Việt Nam đã lọt top 13 Dinh nguyên thủ đẹp nhất thế giới do tạp chí Architectural Digest (Mỹ) bình chọn. Theo danh sách này, Phủ Chủ tịch xếp thứ hai, được giới thiệu là một tác phẩm tiêu biểu của kiến trúc sư người Pháp Charles Lichtenfelder.

Đứng đầu danh sách là Dinh Tổng thống tại thủ đô Warsaw (Ba Lan), do kiến trúc sư Chrystian Piotr Aigner thiết kế. Tiếp theo là các công trình nổi tiếng khác như Dinh Tổng thống Palácio da Alvorada (Brasilia, Brazil); Cung điện Élyseé (Paris, Pháp); Dinh Tổng thống Suriname (Paramaribo, Suriname); Belém Palace (Lisbon, Bồ Đào Nha); Điện Kremlin (Moscow, Nga); Dinh Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ (Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ); Nhà Trắng (Washington DC, Mỹ); Lâu đài Prague (Cộng hòa Séc); Dinh Bellevue (Berlin, Đức); Dinh Tổng thống Akorda (Astana, Kazakhstan); và Dinh Hofburg (Vienna, Áo).