Tôn tạo tổng thể di tích đoàn tàu không số huyền thoại: Tổng chi phí hơn 234 tỷ đồng, thêm hạng mục phù điêu Đại tướng Võ Nguyên Giáp
Di tích bến tàu này là nơi xuất phát của những con tàu không số, làm nhiệm vụ bí mật, chở vũ khí chi viện cho chiến trường miền Nam…
Chi 234 tỷ đồng tôn tạo Khu di tích bến K15
Theo VnExpress, UBND TP Hải Phòng đang lên kế hoạch chi hơn 234 tỷ đồng để đầu tư tôn tạo tổng thể Khu di tích bến K15, một địa điểm lịch sử gắn liền với đoàn tàu không số huyền thoại, đánh dấu những đóng góp quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Dự án sẽ được thực hiện trên diện tích 2,28ha. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông thành phố Hải Phòng sẽ là đơn vị chủ đầu tư chính, đảm nhận việc thực hiện toàn bộ các hạng mục của dự án.
Các hạng mục xây dựng bao gồm việc cải tạo và nâng cấp cổng vào khu di tích, xây dựng đài tưởng niệm, sân quảng trường, cầu tàu kết hợp với nơi thả hoa đăng, và một đền thờ để tưởng nhớ các anh hùng, liệt sỹ. Ngoài ra, dự án còn mô phỏng lại hình ảnh của những con tàu không số cùng với các chiến sĩ tham gia chiến dịch, bên cạnh đó là phù điêu Đại tướng Võ Nguyên Giáp với lực lượng Hải quân - một biểu tượng mạnh mẽ của lòng yêu nước và sự kiên cường của dân tộc Việt Nam.
Để hoàn thành toàn bộ dự án, thời gian thực hiện kéo dài đến năm 2026, với kỳ vọng không chỉ bảo tồn và phát huy giá trị của di tích lịch sử quốc gia này mà còn tạo ra một điểm đến văn hóa, lịch sử mang ý nghĩa giáo dục cao. Đây là cách để truyền tải truyền thống cách mạng, khơi gợi lòng tự hào dân tộc, và khuyến khích tinh thần yêu nước trong các thế hệ trẻ.
Trong khoảng thời gian từ ngày 7/10 đến 12/10, TP Hải Phòng đã tổ chức trưng bày mẫu phác thảo phù điêu Đại tướng Võ Nguyên Giáp, mô phỏng Tàu không số và các chiến sĩ để xin ý kiến từ người dân. Điều này cho thấy sự coi trọng ý kiến cộng đồng trong quá trình xây dựng và hoàn thiện các hạng mục công trình, đảm bảo rằng dự án sẽ không chỉ mang tính nghệ thuật mà còn phản ánh được lòng tự hào dân tộc của người dân Hải Phòng.
Hạng mục công trình tái hiện Tàu không số cùng với các chiến sĩ được thiết kế công phu, với kích thước ấn tượng 19,8m x 5,92m, tàu được làm bằng đá và trên boong tàu sẽ có vườn tượng bằng đồng mô tả lại nghi thức tiễn các chiến sĩ trước khi họ lên đường làm nhiệm vụ. Đây không chỉ là một công trình tôn vinh các anh hùng mà còn tái hiện lại khoảnh khắc lịch sử hào hùng của dân tộc.
Phù điêu Đại tướng Võ Nguyên Giáp với lực lượng Hải quân cũng là một điểm nhấn quan trọng, với kích thước dự kiến lên đến 11,71m x 6,68m, được chế tác bằng đồng và gắn vào khung thép không gỉ. Bên dưới là kết cấu bê tông chịu lực để đảm bảo độ bền và sự vững chắc của công trình qua thời gian.
Trước khi chính thức đưa ra quyết định cuối cùng, TP Hải Phòng đã tổ chức cuộc thi tuyển chọn phương án thiết kế phù điêu và tàu mô phỏng. Từ hàng loạt các tác phẩm dự thi, ban tổ chức đã chọn ra 3 tác phẩm tiêu biểu nhất để tiến vào vòng chung khảo. Các tác giả sau đó đã thực hiện những chỉnh sửa và bổ sung theo ý kiến của Hội đồng nghệ thuật và Tổ cố vấn trước khi trưng bày để xin ý kiến từ người dân.
Huyền thoại về Bến Tàu không số
Bến Tàu Không Số, hay còn gọi là Bến K15, là một di tích lịch sử quan trọng gắn liền với quá trình vận chuyển vũ khí và hàng hóa chi viện cho miền Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Tên gọi "K15" mang ý nghĩa đặc biệt, trong đó "K" là ký hiệu quân sự chỉ cảng, và "15" là số hiệu được lấy từ Nghị quyết 15 của Trung ương Đảng về phương pháp và đường lối cách mạng ở miền Nam, được thông qua tại Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 15. Đây là một dấu mốc quan trọng, định hướng cho cuộc đấu tranh vũ trang và vận chuyển chi viện từ Bắc vào Nam, giúp hiện thực hóa phương pháp đấu tranh quân sự theo tinh thần của Nghị quyết 15.
Bến K15 được lựa chọn làm điểm xuất phát của những con tàu không số vì vị trí địa lý đặc biệt. Tọa lạc tại chân đồi Nghinh Phong, thuộc phường Vạn Hương, quận Đồ Sơn, TP. Hải Phòng, nơi đây vốn là một vịnh nhỏ được bao bọc bởi ba dãy núi, tạo nên một khu vực kín đáo, ít bị gió biển ảnh hưởng. Vị trí này không chỉ thuận lợi về mặt chiến lược mà còn giúp tàu bè ra vào dễ dàng để nhận và vận chuyển vũ khí mà không lo bị phát hiện. Chính sự bí mật này đã góp phần quyết định đến thành công của nhiều chuyến hàng chi viện cho miền Nam, đóng vai trò quan trọng trong cuộc kháng chiến của dân tộc.
Ngày 11/10/1962, tại Bến K15, con tàu gỗ đầu tiên của Đoàn tàu Không Số đã thực hiện chuyến đi lịch sử. Con tàu này chở theo 30 tấn vũ khí, vượt qua sóng gió và sự giám sát gắt gao của kẻ thù, sau 5 ngày hành trình trên biển, đã cập bến căn cứ Vàm Lũng, Rạch Gốc - Cà Mau một cách an toàn. Sự kiện này có ý nghĩa quan trọng đặc biệt, bởi nó chứng minh rằng việc thiết lập một tuyến vận tải chiến lược trên biển nối liền hai miền Nam Bắc là hoàn toàn khả thi.
Từ thành công của chuyến tàu đầu tiên, Bến K15 trở thành điểm xuất phát chính cho những chuyến đi của Đoàn tàu Không Số, góp phần hình thành nên một con đường huyền thoại - "Đường Hồ Chí Minh trên biển". Cùng với đường mòn Hồ Chí Minh trên bộ, tuyến đường biển này trở thành một phần không thể thiếu trong chiến lược vận tải quân sự, giúp quân và dân miền Bắc cung cấp vũ khí, nhu yếu phẩm và nhân lực cho tiền tuyến miền Nam, thực hiện khẩu hiệu “Tất cả cho tiền tuyến”, “Tất cả cho miền Nam đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”.
Trong suốt những năm tháng kháng chiến đầy cam go, từ bến tàu K15, hàng trăm con tàu đã âm thầm vượt qua sóng gió, mang theo hơn 150.000 tấn vũ khí, trang thiết bị cùng hàng chục nghìn cán bộ, chiến sĩ tiến vào Nam. Những chuyến tàu này đã đóng góp quan trọng vào chiến thắng chung của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Ngày 18/8/2008, Bến K15 chính thức được Nhà nước công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia.
Theo VOV, bà Lưu Thị Thu Huyền, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ du lịch và Quản lý di tích quận Đồ Sơn, Thành phố Hải Phòng, cho biết: Trung bình mỗi năm, tượng đài kỷ niệm đường Hồ Chí Minh trên biển và di tích bến tàu K15 Đồ Sơn đón hàng nghìn lượt du khách đến tham quan. Nơi đây không chỉ là điểm tham quan du lịch hấp dẫn mà còn là địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống lịch sử cách mạng bổ ích cho các thế hệ trẻ hôm nay nhớ về những chiến công chói lọi của quân và dân ta trong những năm kháng chiến chống Mỹ hào hùng. Các trường học đến với K15, ngoài tham quan, học tập về lịch sử, còn tổ chức các sự kiện kết nạp Đội viên, Đoàn viên. Các em học sinh đến với K15 rất vui vẻ, phấn khởi.
*Tổng hợp