TỔNG THUẬT: Thường trực Chính phủ gặp mặt đầu xuân các doanh nghiệp nhà nước tiêu biểu trên toàn quốc

Cuộc gặp mặt hôm nay là dịp để lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ngành lắng nghe tiếng nói doanh nghiệp, đặt mình vào vị trí doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, với tinh thần mỗi ngành, mỗi cấp, mỗi người chung tay, góp sức, nỗ lực trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao để góp gió thành bão, vượt qua khó khăn.

Thời gian qua, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước được Đảng, Nhà nước ta rất quan tâm và được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các cấp, các ngành trong thực hiện phát triển kinh tế, xã hội. Với 676 doanh nghiệp, nắm giữ số tài sản trị giá hơn 3,8 triệu tỷ đồng (tính đến đầu năm 2023), doanh nghiệp nhà nước được xác định có vị trí then chốt và là một lực lượng vật chất quan trọng của kinh tế Nhà nước, góp phần quan trọng ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.

Thủ tướng từng khẳng định, Đảng, Nhà nước và nhân dân luôn là điểm tựa, luôn tin tưởng vào doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam sẽ phát triển cùng đất nước, chung tay hoàn thành nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Với mục tiêu đưa doanh nghiệp nhà nước thực sự trở thành "lực lượng vật chất quan trọng của kinh tế nhà nước" dẫn dắt các thành phần kinh tế khác, sự kiện hôm nay cũng là dịp để tập trung đánh giá tình hình, những thành tựu, đóng góp của doanh nghiệp nhà nước, làm rõ những tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc, từ đó đưa ra các định hướng, giải pháp đổi mới, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực tại các doanh nghiệp nhà nước.

Để doanh nghiệp nhà nước đi đầu, dẵn dắt…

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết hội nghị nhằm bàn các công việc liên quan tới hoạt động của danh nghiệp nhà nước trong thực hiện nhiệm vụ được giao, góp phần cùng cả nước thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ, mục tiêu năm 2024 và các mục tiêu, nhiệm vụ theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Chúng ta chỉ còn 2 năm để thực hiện các mục tiêu của cả nhiệm kỳ này và trong năm 2024 là năm tăng tốc phát triển, chủ đề điều hành được Chính phủ xác định là "Kỷ cương trách nhiệm; chủ động kịp thời; tăng tốc sáng tạo; hiệu quả bền vững".

Theo Thủ tướng, năm 2023 là năm khó khăn chung của thế giới, trong đó có Việt Nam và của các doanh nghiệp nói chung, các doanh nghiệp nhà nước nói riêng do hậu quả COVID-19 kéo dài, các cuộc xung đột, cạnh tranh chiến lược gay gắt, chính sách tiền tệ nhiều nước thay đổi, lạm phát tăng cao, cầu giảm, chuỗi cung ứng đứt gãy… Mặt khác, Việt Nam là nước đang phát triển, xuất phát điểm thấp, nền kinh tế đang trong quá trình chuyển đổi, quy mô còn khiêm tốn, khả năng chống chịu, sức cạnh tranh còn hạn chế nhưng độ mở cao, một tác động nhỏ bên ngoài cũng có thể ảnh hưởng lớn tới bên trong.

Trong bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng, thường xuyên, trực tiếp là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự nỗ lực, tham gia của người dân và doanh nghiệp, sự hỗ trợ, hợp tác của bạn bè quốc tế, chúng ta đạt được những kết quả khá toàn diện trên các lĩnh vực.

Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn được bảo đảm. Nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài trong vòng kiểm soát. Quy mô nền kinh tế tăng lên khoảng 430 tỷ USD, GDP bình quân đầu người khoảng 4.300 USD. Quốc phòng, an ninh được giữ vững. Uy tín quốc tế của đất nước được nâng lên.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương và cảm ơn sự nỗ lực, những kết quả đạt được của các doanh nghiệp nhà nước, đóng góp vào thành tựu, kết quả chung của đất nước. Các doanh nghiệp nhà nước thời gian qua đã phát huy vai trò trong khó khăn, thách thức, trưởng thành hơn, có nhiều kinh nghiệm hơn; bảo toàn, sử dụng hiệu quả nguồn vốn; bảo đảm đời sống người lao động và tham gia bảo đảm an sinh xã hội…

Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động của các doanh nghiệp nhà nước vẫn còn những khó khăn, tồn tại, hạn chế. Thủ tướng cho biết cuộc gặp của Thường trực Chính phủ với các doanh nghiệp nhà nước nhằm vừa tri ân, cảm ơn, vừa chia sẻ khó khăn, vượt qua thách thức, tháo gỡ vướng mắc, phát huy tinh thần trách nhiệm cao hơn nữa của các doanh nghiệp nhà nước.

Khai thác hiệu quả hơn nữa tài sản, nguồn vốn rất lớn đang có tại các doanh nghiệp nhà nước

Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung đánh giá tình hình liên quan phát triển doanh nghiệp nhà nước, những thuận lợi và khó khăn hiện nay; phát huy vai trò của doanh nghiệp nhà nước góp phần để kinh tế nhà nước đóng vai trò chủ đạo; các giải pháp để khai thác hiệu quả hơn nữa tài sản, nguồn vốn rất lớn đang có tại các doanh nghiệp nhà nước, đặc biệt là giải pháp đầu tư; làm mới các động lực tăng trưởng cũ (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng) để doanh nghiệp nhà nước đi đầu, dẵn dắt, định hướng, tạo động lực, truyền cảm hứng cho cộng đồng doanh nghiệp nói chung và thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới (chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức) để phát huy tối đa khả năng của các doanh nghiệp nhà nước; đóng góp thực hiện 3 đột phá chiến lược (thể chế, hạ tầng, nhân lực); tái cấu trúc các doanh nghiệp nhà nước về 3 nội dung lớn (về quản trị, con người, bộ máy; về sử dụng nguồn vốn; về chuỗi cung ứng, các nguyên liệu đầu vào); cạnh tranh lành mạnh, thúc đẩy nhau phát triển chứ không triệt tiêu lẫn nhau; làm tốt hơn nữa việc tham gia làm tốt công tác an sinh xã hội (như phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi toàn quốc sắp tới); đẩy mạnh hợp tác quốc tế, kết nối với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài…

Phân tích thêm về nội dung tái cấu trúc các doanh nghiệp nhà nước, Thủ tướng lấy ví dụ về việc tích cực trao đổi với các đối tác liên quan của Nhật Bản và Kuwait để đi đến thống nhất các nội dung tái cấu trúc dự án nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn đầu tư hơn 9 tỷ USD nhưng đến nay vẫn lỗ lũy kế lớn.

Thủ tướng phát biểu: Đảng, Nhà nước, Nhân dân tin tưởng các đồng chí để giao nguồn vốn, tài sản rất lớn thì phải làm thế nào để không phụ lòng tin đó. Những gì đã làm tốt thì làm tốt hơn nữa, những gì chưa được thì khắc phục, vượt qua khó khăn, thách thức, phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, phát triển doanh nghiệp nhà nước với động lực mới, khí thế mới, cùng tiến bộ với cả nước, đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững trong bối cảnh khó khăn.

Bộ trưởng Bộ KHĐT Nguyễn Chí Dũng: Năm 2023 vừa qua, tình hình thế giới, trong nước tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường, khó khăn hơn so với dự báo, tạo sức ép, tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) của nước ta. Trong bối cảnh đó, việc Thường trực Chính phủ tổ chức buổi gặp mặt với các doanh nghiệp nhà nước tiêu biểu trên toàn quốc nhân ngày đầu xuân mang ý nghĩa quan trọng, đặc biệt tại thời điểm chúng ta đang nỗ lực huy động tối đa, tập trung mọi nguồn lực nhằm quyết tâm thực hiện thắng lợi Kế hoạch phát triển KTXH năm 2024 và Kế hoạch 5 năm 2021-2025.

Tổng doanh thu khoảng 1,65 triệu tỷ đồng

Sau đây tôi xin được báo cáo tóm tắt tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước năm 2023 và đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp nhằm phát huy tối đa vai trò của các doanh nghiệp trong phát triển KTXH đất nước năm 2024.

Năm 2023, mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức, với sự vào cuộc, nỗ lực, quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, nước ta đã đạt được những kết quả quan trọng, trở thành điểm sáng của kinh tế toàn cầu. Trong thành công chung đó có sự đóng góp tích cực, quan trọng của cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt các doanh nghiệp nhà nước.

Tổng doanh thu ước thực hiện năm 2023 của doanh nghiệp nhà nước khoảng 1,65 triệu tỷ đồng, vượt 4% kế hoạch năm 2023; trong đó doanh thu của riêng 19 Tập đoàn, Tổng công ty và Tập đoàn Viettel đạt hơn 1,3 triệu tỷ đồng, chiếm gần 80% tổng doanh thu của toàn bộ doanh nghiệp nhà nước.

Lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp nhà nước khoảng 125,8 nghìn tỷ đồng, vượt 8% kế hoạch năm; đóng góp ngân sách nhà nước ước thực hiện khoảng 166 nghìn tỷ đồng, vượt 8% kế hoạch năm.

Năm 2023, các doanh nghiệp nhà nước đã tập trung thực hiện các dự án đầu tư đảm bảo tiến độ, hiệu quả, tiết kiệm theo kế hoạch được duyệt. Riêng 19 Tập đoàn, Tổng công ty có tổng vốn đầu tư giải ngân ước đạt 161 nghìn tỷ đồng so với 208,328 nghìn tỷ đồng được giao, đạt gần 80% kế hoạch năm. Nhiều dự án trọng điểm được đẩy nhanh tiến độ triển khai: Dự án Nhà máy Điện Nhơn Trạch 3,4; Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, nhà ga T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất; Dự án mở rộng đường cao tốc thành phố Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây…

Doanh nghiệp nhà nước ngày càng thể hiện rõ vai trò dẫn dắt, chi phối, chủ đạo trong những ngành, lĩnh vực quan trọng, thiết yếu của nền kinh tế; góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, đóng góp thiết thực vào xây dựng, phát triển KTXH và bảo vệ Tổ quốc.

Bên cạnh những kết quả đạt được nêu trên, hoạt động của khu vực doanh nghiệp nhà nước còn bộc lộ một số hạn chế như: Một số doanh nghiệp nhà nước chưa phát huy hết hiệu quả nguồn lực, vốn, tài sản Nhà nước giao, giải ngân vốn đầu tư cả năm 2023 chưa đạt kế hoạch đề ra, một số doanh nghiệp nhà nước hoạt động còn thua lỗ; năng lực cạnh tranh, ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số còn hạn chế; công tác đổi mới quản trị doanh nghiệp còn chậm, chưa tiệm cận với các nguyên tắc và thông lệ quốc tế tốt; tỷ trọng nguồn vốn đầu tư vào các ngành, lĩnh vực quan trọng, thiết yếu chưa đạt yêu cầu...; chưa có các dự án đầu tư phát triển quy mô đủ lớn để tạo động lực bứt phá, sức lan tỏa, tạo ra động lực mới cho tăng trưởng, nhất là trong các lĩnh vực mới như: sản xuất năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, công nghệ cao (sản xuất chip bán dẫn, hydrogen...).

Những tồn tại, hạn chế nêu trên xuất phát từ cả nguyên nhân khách quan, chủ quan; một số vướng mắc về cơ chế chính sách chưa được kịp thời tháo gỡ; các quy định pháp luật liên quan về quản trị doanh nghiệp, quản lý vốn và tài sản, đất đai, đấu giá, đấu thầu… chưa đồng bộ, chưa phù hợp với đầu tư kinh doanh và quản trị điều hành doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế thị trường. Pháp luật hiện hành về doanh nghiệp nhà nước nói chung chưa thật sự phân cấp, chưa trao quyền tự chủ cho doanh nghiệp chủ động quyết định hoạt động đầu tư, kinh doanh.

Cần có chế độ tiền lương và lợi ích tương xứng

Trên cơ sở những nội dung trên, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm.

Thứ nhất, vai trò, vị trí và sứ mệnh của doanh nghiệp nhà nước được xác định là hết sức lớn và đầy thách thức, nhưng quyền hạn, trách nhiệm, nghĩa vụ và quyền lợi của doanh nghiệp nhà nước nói chung và người lao động trong doanh nghiệp nhà nước nói riêng chưa tương xứng; doanh nghiệp nhà nước không được tự chủ thực hiện vai trò, sứ mệnh của mình; người lao động, nhất là lao động quản lý không được khuyến khích đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, nỗ lực phát huy tối đa năng lực của mình cho sự phát triển chung của doanh nghiệp.

Thứ hai, để phát triển đất nước nhanh và bền vững, cần phải phát huy tối đa và tập trung mọi nguồn lực doanh nghiệp nhà nước đang nắm giữ cho đầu tư phát triển, nhất các công trình hạ tầng quan trọng quốc gia, đầu tư nắm bắt các công nghệ cốt lõi, phát triển các ngành, nghề và sản phẩm mới phù hợp với xu thế phát triển của thời đại.

Thứ ba, phải lựa chọn, bổ nhiệm đội ngũ quản lý doanh nghiệp nhà nước có trình độ, kinh nghiệm quản lý giỏi; đồng thời, có chế độ tiền lương và lợi ích tương xứng với năng lực và kết quả quản trị, điều hành hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Sau khi phân tích những tồn tại và hạn chế, chúng tôi đề xuất một số định hướng, giải pháp phát huy vai trò của doanh nghiệp nhà nước trong phát triển kinh tế xã hội năm 2024.

Năm 2024, dự báo kinh tế thế giới và trong nước tiếp tục đối mặt với khó khăn, thách thức lớn hơn, nhất là đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh và cũng là năm tăng tốc, bứt phá, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện Kế hoạch phát triển KTXH 5 năm 2021-2025.

Ngay từ đầu năm Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 01/NQ-CP với 12 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trong đó một số nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng các doanh nghiệp, đặc biệt khu vực doanh nghiệp nhà nước cần triển khai thực hiện như: Đẩy mạnh xây dựng, phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng chiến lược đồng bộ, hiện đại, nhất là hệ thống đường cao tốc, cảng hàng không, bến cảng, hạ tầng đô thị, hạ tầng liên vùng, hạ tầng số, hạ tầng xã hội, y tế, giáo dục; Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện các dự án hạ tầng quy mô lớn; Triển khai kịp thời, hiệu quả Quy hoạch điện VIII; Tiếp tục chuyển dịch, phát triển và phổ cập hạ tầng viễn thông truyền thống sang hạ tầng số; phổ cập nền tảng số quốc gia; Đẩy mạnh phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, các lĩnh vực mới nổi, làm mới các động lực tăng trưởng cũ và khai thác hiệu quả các động lực tăng trưởng mới...

Có giải pháp cho doanh nghiệp nhà nước chủ động phát triển trong môi trường cạnh tranh

Để các doanh nghiệp nhà nước phát huy hết tiềm năng, nguồn lực, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ đề ra tại Nghị quyết 01/NQ-CP, các Bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp cần triển khai nhanh chóng và hiệu quả các giải pháp.

Đối với các Bộ ngành, địa phương, cần khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao tại các Nghị quyết của Chính phủ, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; đẩy nhanh tiến độ xây dựng chiến lược, quy hoạch phát triển các ngành, lĩnh vực; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cắt giảm thủ tục hành chính.

Bên cạnh đó cần hoàn thành trình Quốc hội, Chính phủ ban hành các cơ chế chính sách về đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp, thực hiện quyền đại diện chủ sở hữu nhà nước; các cơ chế, chính sách đặc thù để các doanh nghiệp nhà nước quy mô lớn thực hiện vai trò mở đường dẫn dắt trong các ngành, lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế, tháo gỡ triệt để các vướng mắc về cơ chế pháp lý đối với hoạt động sản xuất kinh doanh, đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước.

Với các Bộ: Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần khẩn trương trình Chính phủ ban hành các Nghị định hướng dẫn chi tiết Luật Đất đai bảo đảm tiến độ, chất lượng, sớm đưa Luật vào cuộc sống, khơi thông nguồn lực, phát triển KTXH và hỗ trợ phát triển sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước.

Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện việc xây dựng Luật sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp (Luật 69) theo hướng có giải pháp cho doanh nghiệp nhà nước chủ động phát triển trong môi trường cạnh tranh gắn với trách nhiệm và cơ chế kiểm tra, giám sát hiệu quả; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ sửa đổi các Nghị định hướng dẫn Luật 69/2014/QH13, trong đó, tập trung nghiên cứu tháo gỡ vướng mắc trong việc thoái vốn tại doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ là công ty đại chúng đang thua lỗ, chuyển giao dự án đầu tư, tài sản giữa các doanh nghiệp nhà nước, chuyển giao tài sản từ doanh nghiệp nhà nước về địa phương, xử lý về đất đai khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước...

Riêng với Bộ KHĐT sẽ khẩn trương triển khai các nhiệm vụ. Đó là hoàn thiện trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 10/2019/NĐ-CP nhằm đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo tính linh hoạt, chủ động trong hoạt động của các cơ quan đại diện chủ sở hữu và doanh nghiệp nhà nước; xây dựng Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát huy vai trò đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới; hoàn thiện trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 10/2019/NĐ-CP nhằm đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo tính linh hoạt, chủ động trong hoạt động của các cơ quan đại diện chủ sở hữu và doanh nghiệp nhà nước;

Bên cạnh đó, Bộ cũng phấn đấu hoàn thiện trình Chính phủ Đề án "Xây dựng cơ chế, chính sách hình thành và phát triển doanh nghiệp dân tộc nhằm phát huy vai trò tiên phong trong một số ngành, lĩnh vực mới nổi, có lợi thế cạnh tranh nhằm xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ";

Đồng thời hoàn thiện trình Chính phủ ban hành Nghị định về việc thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ hỗ trợ đầu tư từ nguồn thu thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu nhằm thu hút các nhà đầu tư chiến lược, hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước đầu tư vào một số ngành, lĩnh vực mới nổi theo hướng chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, các lĩnh vực tạo động lực mới cho tăng trưởng (Năng lượng mới, năng lượng tái tạo: điện gió ngoài khơi, hydrogen xanh, ô tô điện, chíp bán dẫn…).

Với các địa phương cần đẩy nhanh tiến độ sắp xếp lại, xử lý nhà, đất của doanh nghiệp tại địa phương theo thẩm quyền nhằm tháo gỡ điểm nghẽn, giải phóng nguồn lực cho phát triển sản xuất kinh doanh.

Đối với cơ quan đại diện chủ sở hữu, Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước cần tiếp tục chỉ đạo và thực hiện các giải pháp, định hướng quy định tại Nghị quyết số 68/NQ-CP; rà soát, quyết liệt thực hiện các dự án đầu tư lớn, trọng điểm, nhất là các dự án đầu tư mới đã có trong kế hoạch đầu tư năm 2024; tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc, chỉ đạo các doanh nghiệp thực hiện Chiến lược phát triển, kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm và hằng năm của các doanh nghiệp; phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành xử lý dứt điểm hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền kiến nghị phương án xử lý ngay các vướng mắc về pháp lý trong quá trình triển khai thực hiện.

Bảo đảm doanh nghiệp nhà nước là lực lượng tiên phong đi đầu trong trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo

Đối với các doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước, cần khẩn trương tổ chức triển khai thực hiện Đề án cơ cấu lại doanh nghiệp, Chiến lược phát triển giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045; Kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm và hàng năm đã được phê duyệt, trong đó tập trung vào các dự án đầu tư quy mô lớn, có tác động lan tỏa tới sự phát triển kinh tế xã hội, góp phần thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của ngành, địa phương. Làm tốt công tác chuẩn bị đầu tư và kịp thời giải ngân vốn đầu tư để đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư.

Các Tập đoàn, Tổng công ty, doanh nghiệp nhà nước tiếp tục phát huy vai trò mở đường, dẫn dắt của doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế, bảo đảm doanh nghiệp nhà nước là lực lượng tiên phong đi đầu trong trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phục hồi nền kinh tế; ứng dụng các công nghệ mới, sử dụng năng lượng sạch, chuyển đổi mô hình kinh doanh theo hướng xanh, tuần hoàn, bền vững, bao trùm và nhân văn theo cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP 26.

Bên cạnh đó, cũng cần nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo; đổi mới mô hình quản trị doanh nghiệp theo hướng hiện đại phù hợp với thông lệ quốc tế; sắp xếp, tinh gọn bộ máy; nâng cao khả năng cạnh tranh tại thị trường trong nước và quốc tế; tạo thế và lực cũng như cơ sở xây dựng định hướng phát triển, tầm nhìn chiến lược giai đoạn tiếp theo; và phấn đấu hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kế hoạch sản xuất kinh doanh được giao, góp phần cao nhất bảo đảm các cân đối lớn cho nền kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, tạo nguồn thu cho ngân sách nhà nước, giải quyết việc làm và bảo đảm đời sống cho người lao động, thực hiện chính sách an sinh xã hội.

Khu vực doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp nhà nước nói riêng luôn có một vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương sẽ luôn chia sẻ, đồng hành với các doanh nghiệp nhà nước trong thực hiện các nhiệm vụ mới, các việc khó. Do vậy, Bộ Kế hoạch và Đầu tư mong các doanh nghiệp nhà nước thực sự chủ động, bám sát tình hình, phấn đấu hoàn thành cao nhất nhiệm vụ, kế hoạch sản xuất, kinh doanh và đầu tư phát triển năm 2024 đã đề ra, phấn đấu vượt mức kế hoạch được giao, đảm bảo tiến độ và kế hoạch thực hiện các dự án đầu tư đã được phê duyệt.

Sẽ phủ sóng 5G trên phạm vi toàn quốc trong năm nay

Ông Tào Đức Thắng – Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel):

Chúng tôi rất vinh dự và tự hào, vừa áp lực khi điều hành doanh nghiệp nhà nước để vừa bảo đảm hiệu quả, vừa bảo đảm an sinh xã hội, hướng tới đóng góp nhiều hơn nữa cho xã hội.

Trong năm 2023, với bối cảnh như vậy mà các doanh nghiệp nhà nước, trong đó có Tập đoàn của chúng tôi đã hoàn thành nhiệm vụ, "về đích tốt, an toàn". Một trong những nguyên nhân quan trọng mà chúng tôi nhận thấy là sự điều hành sát sao, quan tâm, hỗ trợ về mặt cơ chế, chính sách của Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng và các bộ, ngành.

Các chiến lược lớn của Viettel đều đã được phê duyệt rất sớm. Chúng tôi thấy được sự quan tâm, gần gũi, đồng hành của Chính phủ.

Năm 2024, chúng tôi xác định rất nhiều thuận lợi phía trước. Cơ hội mở ra, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao. Những chuyến công tác đối ngoại của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, những đoàn đến Việt Nam của các doanh nghiệp nước ngoài lớn cho thấy nhiều cơ hội đang ở phía trước. Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội sẽ có những thách thức, do đó làm sao để bảo đảm phát triển doanh nghiệp có hiệu quả là việc mà chúng tôi đặc biệt quan tâm.

Để có tăng trưởng thì phải có đầu tư, nên trong năm 2024 chúng tôi sẽ mạnh dạn đầu tư rất nhiều trong lĩnh vực hạ tầng, như hạ tầng giao thông, hạ tầng số… Năm 2024 sẽ là năm chuyển đổi lớn khi mà tháng 9 này sẽ tắt sóng 2G, chỉ có sóng 4G và 5G. Năm nay chúng tôi sẽ triển khai 5G phủ sóng trên phạm vi toàn quốc.

Thứ nhất, Tập đoàn sẽ đầu tư gần 30.000 tỉ đồng để đẩy mạnh tần số bao gồm hệ thống kết nối đến các vùng sâu vùng xa.

Thứ hai, tăng cường hợp tác quốc tế, tập trung xây dựng các trung tâm dữ liệu lớn để các doanh nghiệp lớn như Amazon, Microsoft có thể đặt những trung tâm dữ liệu lớn.

Thứ ba, tập trung triển khai chuyển đổi số cho Chính phủ, doanh nghiệp, xã hội. Chúng tôi rất phấn khởi khi ngày hôm qua, từ phiên họp Chính phủ thường kỳ, chúng tôi được biết sẽ có một cơ chế rất quan trọng về việc mua sắm công nghệ thông tin tại bộ, ngành, tỉnh, thành phố dựa trên nguồn chi thường xuyên. Đây là thuận lợi lớn khi các doanh nghiệp số như chúng tôi tập trung cung cấp các giải pháp hiệu quả chuyển đổi số.

Thứ tư, tập trung đẩy mạnh công nghệ cao. Ngay từ những ngày cuối năm 2023, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã chỉ đạo rất sát sao, định hướng rất rõ ràng về công nghệ cao cho Tập đoàn. Ngay những tháng đầu tiên của năm 2024, Tập đoàn đã ra quân thực hiện những nhiệm vụ quan trọng mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã giao.

Tập đoàn hướng tới bảo đảm hiệu quả sử dụng những gì đã có, đồng thời tìm kiếm những cái mới để có tăng trưởng. Bên cạnh đó, tập trung giải quyết những nút thắt, tồn tại. Chúng tôi mong muốn Chính phủ tiếp tục hỗ trợ về hành lang pháp lý, chính sách, hợp tác quốc tế để Tập đoàn tiếp tục phát triển lớn mạnh, và có thêm các cơ hội hợp tác với các doanh nghiệp nước ngoài lớn trong lĩnh vực này.

Trong năm 2024, Tập đoàn phấn đấu triển khai đồng bộ hạ tầng mạng vô tuyến 4G, 5G phủ rộng vùng sâu vùng sâu. Việc này rất cần sự đồng hành của chính quyền các cấp, UBND tỉnh, huyện, xã.

Đẩy mạnh tuyên truyền đến người dân, để người dân thấu hiểu, đồng hành với chúng tôi trong việc chuyển đổi từ 2G đến 4G. Như vậy mới có thể triển khai được đồng bộ, giúp cho Việt Nam trở thành thành một quốc gia có một hạ tầng số hiện đại trong tương lai không xa.

Năm 2024, mặc dù vẫn còn đó những khó khăn thách thức, nhưng Tập đoàn Viettel sẽ luôn luôn tiên phong, lĩnh hội sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Quốc phòng để thực hiện tốt hơn nữa những nhiệm vụ được giao.

Petrovietnam đạt nhiều kỷ lục mới

Ông Lê Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam): Trong những năm qua, Tập đoàn cũng như các doanh nghiệp khác gặp nhiều khó khăn, như trong bài phát biểu của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư và của đồng chí Đức Thắng, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc của Tập đoàn Viettel.

Cùng với những khó khăn chung, Tập đoàn cũng gặp nhiều khó khăn đặc thù liên quan đến các hoạt động của Petrovietnam như biến động tại các trung tâm năng lượng lớn trên thế giới và diễn biến phức tạp trên Biển Đông, tốc độ dịch chuyển năng lượng biến động nhanh, biến động lớn về cung cầu và giá cả các sản phẩm năng lượng. Tuy nhiên với sự quan tâm, chỉ đạo, hỗ trợ của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành Trung ương, đặc biệt là sự chỉ đạo sát sao, thường xuyên của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cũng với sự cố gắng, nỗ lực của 60.000 người lao động dầu khí, trong những năm qua, đặc biệt là năm 2022, Petrovietnam đã vượt qua rất nhiều khó khăn, hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, đạt nhiều kỷ lục mới về doanh thu, nộp ngân sách, đóng góp vào sự phát triển của kinh tế-xã hội của đất nước.

Tập đoàn đã tập trung tháo gỡ, giải quyết nhiều việc lớn và khó trong những năm qua như các dự án đầu tư khó khăn: Nhiệt điện Thái Bình 2, chuỗi dự án khí điện Lô B-Ô Môn, từng bước tháo gỡ khó khăn của dự án liên hợp lọc dầu Nghi Sơn.

Cùng với đó, Petrovietnam cũng đẩy mạnh mở rộng quy mô, từng bước hội nhập quốc tế, tái tạo mô hình kinh doanh để thích ứng với kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế xanh, kinh tế số và dịch chuyển năng lượng.

Đặc biệt, với sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Petrovietnam đã hoàn thiện những thể chế, chính sách trong hoạt động dầu khí để phát triển ổn định.

Theo đánh giá của Tổ chức FiinRatings, Petrovietnam có ảnh hưởng mạnh mẽ đến phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, các hoạt động của Tập đoàn có ảnh hưởng trọng yếu đối với toàn bộ chuỗi giá trị năng lượng Việt Nam, là năm thứ 5 liên tiếp, Tập đoàn được đánh giá tín nhiệm độc lập BB+, là minh chứng phản ánh tình hình kinh doanh và tài chính mạnh của Tập đoàn.

Tập đoàn có 5 lĩnh vực hoạt động: Tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí, công nghiệp khí, công nghiệp điện năng lượng tái tạo, công nghiệp lọc hoá dầu và dịch vụ kỹ thuật dầu khí chất lượng cao.

Quy mô tổng tài sản của Petrovietnam đến ngày 31/12/2023 đạt 42,5 tỷ USD (998.000 tỷ đồng).

Petrovietnam chắc chắn sẽ vượt qua mọi khó khăn, thách thức trong năm 2024

Năm 2024 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện thắng lợi kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025. Ý thức được trách nhiệm, vai trò của mình ngay từ những ngày đầu, tháng đầu của năm, Petrovietnam đã khẩn trương tổ chức triển khai các nhiệm vụ trọng tâm của năm 2024 phấn đấu hoàn thành và hoàn thành vượt mức các nhiệm vụ, chỉ tiêu trong năm 2024 được Chính phủ, Ủy ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp giao, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Trong đó, Petrovietnam tập trung vào 06 nhóm nhiệm vụ trọng tâm, gồm: (1) Tổ chức thực hiện Chiến lược và triển khai đề án Tái cơ cấu đồng bộ với Tối ưu mô hình và hiện đại hóa hệ thống quản trị, hệ thống kiểm soát rủi ro của Tập đoàn với mục tiêu xây dựng và phát triển Tập đoàn Dầu khí Việt Nam thành Tập đoàn Công nghiệp- Năng lượng hàng đầu đất nước, khu vực; (2) Triển khai Chiến lược phát triển nguồn nhân lực, chú trọng quản trị tài năng gắn với Đề án tái tạo và nâng tầm văn hóa Petrovietnam; (3) Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học (nhất là nghiên cứu khoa học dài hạn); chuyển đổi số; ứng dụng công nghệ và quản trị làm mới, nâng cao hiệu quả động lực truyền thống, bổ sung các động lực mới (Năng lượng mới, Vật liệu mới, Công nghiệp năng lượng) gắn với dịch chuyển mô hình kinh doanh phù hợp với xu hướng dịch chuyển năng lượng, chuyển đổi xanh; (4) Triển khai mạnh các phương thức quản trị mới: quản trị biến động, quản trị chuỗi giá trị, quản trị hệ sinh thái trong và ngoài Tập đoàn; mở rộng hợp tác đầu tư, kinh doanh quốc tế dựa trên quan hệ thương mại và ngoại giao của đất nước; (5) Quản trị danh mục đầu tư, tài chính, tập trung triển khai các dự án lớn, xử lý triệt để các dự án, doanh nghiệp khó khăn; (6) Tiếp tục thúc đẩy việc hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách cho phát triển Tập đoàn, đặc biệt là những lĩnh vực năng lượng mới.

Về kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh 02 tháng đầu năm 2024, hầu hết các chỉ tiêu sản xuất của Petrovietnam đều hoàn thành vượt mức kế hoạch 2 tháng từ 5- 30%, nhiều chỉ tiêu tăng trưởng cao so với cùng kỳ năm 2023 như xăng dầu tăng 23,5%; sản xuất điện tăng 11%; LPG tăng 6,7%; (iv) Sản xuất đạm tăng 2,1%; (v) Polypropylen tăng 8,5%; NPK tăng 2,6 lần- góp phần ổn định thị trường và đóng góp quan trọng cho phát triển kinh tế- xã hội đất nước.

Tất cả các chỉ tiêu tài chính của Tập đoàn 02 tháng đầu năm 2024 đều hoàn thành vượt mức từ 16-26% kế hoạch, tăng trưởng cao so với cùng kỳ năm 2023 (Tổng doanh thu toàn Tập đoàn đạt 145,4 nghìn tỷ đồng, vượt 26% kế hoạch, tăng 16% so với cùng kỳ năm 2023; Nộp ngân sách toàn Tập đoàn ước đạt 20,1 nghìn tỷ đồng, vượt 16% kế hoạch, tăng 3,0% so với cùng kỳ năm 2023). Giá trị thực hiện đầu tư toàn Tập đoàn 02 tháng đạt 3,14 nghìn tỷ đồng, bằng 81% kế hoạch 02 tháng (3,86 nghìn tỷ đồng), tăng 58,6% so với cùng kỳ năm 2023 (1,98 nghìn tỷ đồng). Lợi nhuận trước thuế hợp nhất Tập đoàn ước đạt trên 7,7 nghìn tỷ đồng, vượt 48% kế hoạch.

Chúng tôi tin tưởng rằng, với truyền thống của người lao động dầu khí sẵn có và những bài học kinh nghiệm rút ra trong thời gian qua, đặc biệt là Petrovietnam luôn nhận được sự quan tâm, động viên, chỉ đạo tháo gỡ khó khăn kịp thời của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Ban, Bộ, ngành trung ương, Petrovietnam chắc chắn sẽ vượt qua mọi khó khăn, thách thức trong năm 2024 để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao.

Ông Đặng Hoàng An, Chủ tịch Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN):

Tập đoàn bày tỏ sự đồng tình cao với báo cáo Bộ KHĐT; báo cáo đã nói cả những việc làm được và chưa làm được của các tổng công ty, các doanh nghiệp nhà nước kể cả EVN.

Năm 2023 với ngành năng lượng là năm có nhiều vấn đề khó lường toàn cầu, EVN cũng không phải ngoại lệ.

Ngành điện có quy mô hệ thống điện đứng số 1 Đông Nam Á

Ngành điện Việt Nam sau 69 năm phát triển, chúng ta có một quy mô hệ thống điện đứng số 1 Đông Nam Á. Sản lượng điện của chúng ta cũng tăng nhiều năm liên tục, từ 2010 đến 2019, tốc độ tăng trưởng điện của chúng ta là 10,35%.

Riêng năm 2023 tăng 4,56%, sản lượng điện cả nước là 280,6 tỷ kWh. Khối lượng đầu tư của EVN đạt 90.997 tỷ đồng, giải ngân được 87.545 tỷ đồng, cao nhất khối các Tập đoàn, Tổng Công ty Nhà nước, khởi công 146 dự án, đóng điện hoàn thành 163 dự án cấp điện áp 110-600kV. Chỉ tiêu tổn thất điện năng, chỉ số tiếp cận điện năng, độ tin cậy cấp điện cho khách hàng nằm trong TOP 4 ASEAN.

Chuyển đổi số và tự động hóa có nhiều kết quả tích cực: 100% dịch vụ điện được cung cấp trực tuyến mức độ 4, có 96,3% khách hàng thanh toán không dùng tiền mặt, 97% (967/996) số trạm biến áp 110-220kV được tự động hóa hoàn toàn, vận hành không người trực (riêng 110kV là 100%).

EVN cấp điện cho 11/12 huyện đảo, bao gồm cả huyện đảo Trường Sa. 99,74 số hộ dân cả nước, 99,6% số hộ dân nông thôn đã được sử dụng. 94,5% số xã (7745/8197 xã) đạt tiêu chí số 4 trong Chương trình mục tiêu quốc gia nông thôn mới. Tập đoàn và các đơn vị nộp ngân sách nhà nước 21 nghìn tỷ đồng.

Mặc dù vậy, EVN thực hiện nhiệm vụ trong năm 2023 cũng có nhiều khó khăn, trong đó đã để xảy ra thiếu điện tháng 5 đầu tháng 6, dù chỉ 2-3 ngày tại miền Bắc nhưng cũng ảnh hưởng lớn đến đời sống, sản xuất, kinh doanh của người dân và doanh nghiệp. Đây là bài học sâu sắc mà EVN vẫn đang tiếp tục phân tích, mổ xẻ, có biện pháp khắc phục để thực hiện nhiệm vụ tốt hơn trong thời gian tới.

Không để thiếu điện trong mọi tình huống

Năm 2024, EVN quyết tâm bằng mọi nỗ lực, mọi giải pháp thực hiện các nhiệm vụ chính trị chủ chốt, đặc biệt là:

Đảm bảo đủ điện cho sản xuất kinh doanh và sinh hoạt của nhân dân, để đáp ứng mục tiêu tăng trưởng GDP từ 6-6.5%, không để thiếu điện trong mọi tình huống như Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo. EVN đã chuẩn bị kịch bản nhu cầu điện tăng trưởng cao (9,18% hoặc cao hơn), sản lượng điện toàn hệ thống có thể đạt 306,4 tỷ kWh (tăng 26 tỷ kWh so với năm 2023).

Đẩy nhanh, tăng tốc các công trình đầu tư xây dựng nguồn và lưới điện với khối lượng đầu tư 102 nghìn tỷ đồng (tăng 11 nghìn tỷ đồng so với năm 2023). Trong đó, tập trung cho các công trình trọng điểm như dự án thủy điện Yaly mở rộng – 360MW (vận hành tháng 6/2024), Hòa Bình MR – 480 MW (6/2025), Quảng Trạch 1 (1403 MW), chuẩn bị đầu tư dự án nhiệt điện LNG Quảng Trạch 2, khởi công dự án Trị An mở rộng và Thủy điện tích năng Bác Ái, đặc biệt là dồn sức thực hiện các dự án đường dây 500kV mạch 3 từ Quảng Trạch (Quảng Bình) đến Phố Nối (Hưng Yên) dài 519 km, tổng mức đầu tư 23 nghìn tỷ đồng để đóng điện trước 30/6/2024 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Bên cạnh đó, EVN cũng phấn đấu cân bằng tài chính; bảo đảo việc làm đời sống người lao động ; thực hiện các biện pháp quyết liệt, hiệu quả để nâng cao năng suất lao động; minh bạch hóa hoạt động, chống tham nhũng, tiêu cực, tăng trách nhiệm với cộng đồng, xã hội, phục vụ tốt hơn cho khách hàng. Tập đoàn đang tập trung sửa đổi nề nếp làm việc, sửa đổi, thay thế các quy chế, quy định quản lý nội bộ theo hướng tăng mạnh phân cấp, phân quyền, giao quyền gắn với trách nhiệm; tăng cường giáo dục tư tưởng, đạo đức cán bộ, đảng viên, người lao động; trách nhiệm nêu gương, dám chịu trách nhiệm của người đứng đầu các cấp.

Giữ vững "huyết mạch" xăng dầu

Ông Phạm Văn Thanh, Chủ tịch Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex):

Năm 2023 trong bối cảnh kinh tế thế giới diễn biến khó lường, giá dầu lên xuống với biến độ lớn, nguồn cung khan hiến, Petrolimex đã bám sát chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, kịp thời lập các kịch bản phù hợp theo diễn biến của tình hình giá xăng dầu, đảm bảo nguồn cung xăng dầu cho hệ thống phân phối, qua đó góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, hoàn thành toàn diện các kế hoạch, chỉ tiêu đã đặt ra.

Trong tháng 12/2023, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện 1437/CĐ-TTg chỉ đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Petrolimex, Bộ Công Thương, Tài chính cũng như các tỉnh, thành phố trên cả nước đảm bảo nguồn cung trong mọi tình huống, qua đó Petrolimex đã triển khai tới 63 tỉnh, thành trên phạm vi cả nước, đặc biệt trong dịp trước, trong và sau tết Nguyên đán.

Thay mặt lãnh đạo Tập đoàn Petrolimex, tôi xin được cảm ơn Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các đồng chí Phó Thủ tướng, Bộ Công Thương, Tài chính, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cùng các Bộ, ngành có liên quan đã quan tâm, chỉ đạo sát sao, quyết liệt trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu để thị trường xăng dầu ngày càng công khai, minh bạch, quản lý nhà nước ngày càng đạt được hiệu quả cao.

Năm 2024 được dự báo tiếp tục còn nhiều khó khăn. Để thị trường xăng dầu Việt Nam tiếp tục phát triển lành mạnh, công khai, minh bạch, hiệu quả hơn nữa, dưới góc nhìn của doanh nghiệp nhà nước trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu hạ nguồn lớn nhất, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam xin có một số đề xuất, kiến nghị với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ như sau:

Một là, đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo xây dựng và ban hành mới Nghị định về kinh doanh xăng dầu thay thế Nghị định số 83, 95, 80 của Chính phủ theo hướng nâng cao chất lượng của các đầu mối kinh doanh xăng dầu, qua việc nâng điều kiện làm thương nhân phân phối về kho cảng, doanh nghiệp ngoài việc tận dụng năng lực ngoài xã hội phải có khả năng chủ động nhất định về vật chất, kỹ thuật, tài chính…

Hai là, tiếp tục nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong hoạt động kinh doanh xăng dầu, quyết liệt áp dụng hóa đơn điện tử sau từng lần bán hàng theo Nghị định 123 của Chính phủ trong hoạt động bán lẻ xăng dầu; tiếp tục đẩy mạnh chương trình chuyển đổi số trong kinh doanh xăng dầu; thực hiện kết nối trực tiếp dữ liệu từ các kho xăng dầu, cột bơm xăng dầu đến cơ quan hải quan, thuế; xác định rõ cơ quan nhà nước chịu trách nhiệm về quản lý điều hành hoạt động kinh doanh xăng dầu.

Ba là, đối với xăng dầu dự trữ quốc gia, Petrolimex tiếp tục kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan sớm điều chỉnh lại mức chi phí bảo quản hàng dự trữ quốc gia phù hợp với thực tế, vì phí dự trữ quốc gia hiện nay ban hành từ năm 2003, đến nay đã qua 21 năm mà chưa thay đổi.

Bốn là, kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ có cơ chế, chính sách khuyến khích các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu chuyển dịch năng lượng theo hướng xanh, sạch. Cụ thể, đánh giá việc triển khai Quyết định số 49/QĐ-TTg ngày 1/9/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với xe ô tô, xe mô tô 2 bánh; sớm xây dựng, ban hành cơ chế chính sách khuyến khích doanh nghiệp phát triển điện mặt trời áp mái, tự sản, tự tiêu; ban hành các quy chuẩn, quy định đồng bộ với thủ tục thẩm duyệt về phòng cháy, chữa cháy trên cả nước với dự án lắp đặt điện mặt trời áp mái trên hệ thống kho, cảng xăng dầu; có chính sách ưu tiên, khuyến khích hỗ trợ nguồn lực cho các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu; nghiên cứu triển khai các dự án chuyển dịch xanh, khí amoniac, hydroxen xanh…

Bước sang năm 2024 với tinh thần trách nhiệm và sự quyết tâm của gần 70 năm xây dựng và phát triển, Petrolimex quyết tâm phấn đấu hoàn thành suất xắc các nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, đảm bảo sản xuất, kinh doanh an toàn, giữ vai trò chủ đạo trong việc bình ổn giá xăng dầu, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Về đích sớm các dự án Tân Sơn Nhất, Long Thành

Ông Lại Xuân Thanh - Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV)

Trong năm 2023, ACV đã thực hiện thành công kế hoạch sản xuất kinh doanh, tăng trưởng đạt 15%. Đặc biệt, sản lượng hành khách quốc tế tăng trưởng đến 173%. Các chỉ tiêu doanh thu lợi nhuận của Tổng công ty đều vượt kế hoạch.

Về đầu tư xây dựng cơ bản, Tổng công ty đã thành công đưa vào khai thác vượt tiến độ các công trình trọng điểm Nhà ga T2 Phú Bài, mở rộng cải tạo nâng cấp Cảng hàng không Điện Biên. Đồng thời, với sự chỉ đạo quyết liệt, giải quyết khó khăn trực tiếp của Thủ tướng Chính phủ, các đồng chí Phó Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành liên quan, ACV đã khởi công đồng loạt các hạng mục quan trọng của 2 dự án trọng điểm quốc gia ngành giao thông là mở rộng Cảng hàng không Tân Sơn Nhất và xây dựng cảng hàng không Long Thành.

Bước vào năm 2024, dự báo vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức với thị trường hàng không, nhưng chúng tôi quyết tâm đạt được các mục tiêu đã đề ra. Chỉ trong 2 tháng đầu năm phục vụ Tết mới đây, sản lượng khách quốc tế vẫn tiếp tục tăng 44%. Như vậy, thị trường khách quốc tế đã tăng trở lại như cùng kỳ của Tết năm 2020.

Trong 2 tháng vừa qua, doanh thu, lợi nhuận cũng đều tăng và vượt kế hoạch. Các thị trường Australia, Mỹ, Bắc Á, Đông Nam Á đều có sự tăng trưởng. Đặc biệt, các cảng hàng không quốc tế có sự tăng trưởng rất lớn, ví dụ Phú Quốc tăng đến 282%, Cam Ranh 184%, Phú Bài 100%, Nội Bài, Đà Nẵng tăng từ 35-45%.

Bên cạnh đó, chất lượng dịch vụ phục vụ Tết được nâng cao, các chuyến bay đêm được tăng cường, đưa các công nghệ mới vào hệ điều hành bay tại các cảng hàng không. Đặc biệt, thực hiện nghiêm Công điện của Thủ tướng Chính phủ về thí điểm thu phí tự động không dừng, chúng tôi đã tổ chức thành công việc đấu thầu để lựa chọn đơn vị cung cấp dịch vụ.

Về đầu tư xây dựng cơ bản, chúng tôi tiếp tục bảo đảm tiến độ, chất lượng của các dự án trọng điểm. Tổng công ty đã được Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp phê duyệt 3 đề án quan trọng là chiến lược phát triển, tái cơ cấu, đầu tư xây dựng cơ bản trung hạn. Hiện nay, chúng tôi đang triển khai đồng loạt các dự án với tổng mức đầu tư là 138.000 tỉ đồng trên tổng số 165.000 tỉ đồng của cả giai đoạn 2021-2025, bảo đảm thực hiện kế hoạch trung hạn.

Ngoài các dự án trọng điểm thì có cả các dự án mà Thủ tướng Chính phủ mới chỉ đạo, và Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp đã thông qua, đưa vào kế hoạch trung hạn, ví dụ như Đồng Hới, Tuy Hòa… Như vậy, đến năm 2025, 2026, tổng công suất sẽ lên hơn 150 triệu hành khách/năm, do đó tổng tài sản của Tổng công ty cũng sẽ lên đến khoảng 115.000 tỉ đồng, so với 45.000 tỉ đồng của năm 2016 khi thực hiện cổ phần hóa.

Về các dự án, chúng tôi quyết tâm thực hiện theo đúng chỉ đạo Chính phủ, Dự án trọng điểm Tân Sơn Nhất sẽ về đích trước 2 tháng để kịp kỷ niệm nhân dịp Ngày Giải phóng miền Nam (30/4), hay Dự án Sân bay Long Thành, Tổng công ty cũng sẽ phấn đấu về đích tối thiểu trước 2 tháng.

Để sớm đạt được các mục tiêu đã đề ra, ACV kiến nghị sớm phê duyệt tăng vốn bằng nguồn lợi nhuận để lại của Tổng công ty, tiến tới tăng vốn bằng khu bay để giảm gánh nặng ngân sách nhà nước vào đầu tư nâng cấp sửa chữa các khu bay, giảm sự chủ động cho doanh nghiệp cảng trong việc đầu tư phát triển.

ACV kiến nghị thông qua cơ chế chung về giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh quy hoạch chi tiết các cảng hàng không. Đồng thời, sớm phê duyệt triển khai đề án xã hội hóa. Bộ Giao thông vận tải trình, báo cáo để huy động khối tư nhân cùng ACV trong việc đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng cảng hàng không.

Với vị trí, vai trò là doanh nghiệp chủ đạo trong đầu tư, phát triển, khai thác, quản lý hệ thống cảng hàng không, sân bay chúng tôi cam kết thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị được giao, nhằm góp phần vào sự phát triển kinh tế chung của đất nước.

Tiếp tục giảm lãi suất cho vay

Ông Phạm Đức Ấn, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank):

Là ngân hàng thương mại 100% vốn Nhà nước với sứ mệnh phục vụ tam nông, Agribank cùng với các NHTM cổ phần nhà nước như BIDV, Vietcombank, Vietinbank, luôn chủ động, tiên phong, gương mẫu, triển khai kịp thời các giải pháp hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn về vốn, phục hồi sản xuất kinh doanh theo đúng chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và NHNN.

Kết thúc năm 2023, quy mô tổng tài sản của Agribank trên 2 triệu tỷ đồng, huy động vốn đạt 1 triệu 885 ngàn tỷ đồng và dư nợ cho vay 1 triệu 550 ngàn tỷ đồng, trong đó dư nợ cho vay lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và nông dân đạt gần 65%. Agribank cũng là doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội cao, trong năm 2023 dành 500 tỷ đồng an sinh xã hội, tập trung vào xây dựng nhà cho đối tượng chính sách, hỗ trợ xây dựng trường học, đầu từ vào y tế và dịp Tến Nguyên đán Giáp Thìn, Agribank dành 100 tỷ đồng để tặng cho người nghèo đón tết.

Bước sang năm 2024, tình hình quốc tế vẫn nhiều mảng xám, diễn biến phức tạp, khó đoán định, kéo theo nhiều hệ luỵ; nhiều nền kinh tế lớn vẫn đang gặp rất nhiều khó khăn trong tăng trưởng cũng như kiểm soát lạm phát, thậm chí đang có những dấu hiệu suy thoái như Anh, Nhật Bản. Chính điều này đang tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp trong nước. Cụ thể, mặc dầu lãi suất huy động giảm nhiều nhưng tiền gửi vẫn tiếp tục vào hệ thống ngân hàng, nhu cầu sử dụng vốn sụt giảm do nhu cầu về sản xuất, tiêu thụ hàng hoá chưa được cải thiện, nên vốn đang trở nên dư thừa tại nhiều ngân hàng thương mại, tăng chi phí trả lãi của ngân hàng thương mại. Ví dụ, tại Agribank, hiện nay đang huy động 100 đồng tiền gửi thì chỉ cho vay ra được hơn 80 đồng, mặc dầu ngay từ đầu năm 2024 Agribank đã chủ động điều chỉnh giảm lãi suất cho vay, triển khai các chương trình tín dụng quy mô hơn 120.000 tỷ đồng với lãi suất cho vay thấp hơn từ 2,5-3% so với lãi suất thông thường để khuyến khích, hỗ trợ khách hàng. Thu nhập 2 tháng đầu năm 2024 của Agribank giảm gần 1.200 tỷ đồng so cùng kỳ 2023.

Trong thời gian tới, Agribank sẽ chủ động tiếp tục cân đối để phấn đấu tiếp tục giảm lãi suất cho vay, cơ cấu lại nợ hỗ trợ khách hàng, nhất là doanh nghiệp; cải tiến, đơn giản hóa thủ tục, quy trình cho vay để nâng cao khả năng tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng. Đồng thời, chủ động triển khai đồng bộ, linh hoạt nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy tăng trưởng tín dụng có hiệu quả gắn với kiểm soát, nâng cao chất lượng tín dụng, hướng dòng vốn tín dụng vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên, các doanh nghiệp phục vụ cho các động lực tăng trưởng của nền kinh tế.

Kiến nghị chuyển quản lý hành vi sang quản lý mục tiêu

Về kiến nghị, đề xuất:

Thứ nhất, các vướng mắc, bất cập về cơ chế, chính sách, những rào cản liên quan đến trách nhiệm, đạo đức công vụ cần tiếp tục được làm rõ và có giải pháp cụ thể để các doanh nghiệp tự tin, mạnh dạn bứt phá phát triển.

Thứ hai, trong điều kiện hiện nay, các chính sách tài khoá đặc biệt là đầu tư công và hỗ trợ doanh nghiệp là chìa khoá để kích thích sản xuất, tiêu dùng, qua đó nhu cầu sử dụng vốn sẽ tăng thêm, vốn của ngân hàng thương mại mới phát huy tác dụng. Chính phủ cần triển khai các giải pháp khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp chuyển đổi xanh để đáp ứng các xu hướng, tiêu chuẩn quốc tế.

Thứ ba, doanh nghiệp nhà nước dám nghĩ, dám làm thì cơ chế quản lý vốn đầu tư vào doanh nghiệp nhà nước cũng như hoạt động của doanh nghiệp cần sớm được đổi mới, trong đó tăng cường giao quyền tự chủ cho doanh nghiệp nhà nước trên tinh thần chuyển quản lý hành vi sang quản lý mục tiêu, tăng cường giám sát, phát hiện, cảnh báo và xử lý vi phạm ngay từ sớm nhằm ngăn chặn, giảm thiểu thiệt hại. Về mục tiêu giao cho doanh nghiệp nhà nước cần cụ thể hoá cho từng loại hình và từng doanh nghiệp cụ thể, nhất là khả năng làm chủ công nghệ, sản xuất các mặt hàng thay thế nhập khẩu có giá trị gia tăng cao, tránh chỉ giao chỉ tiêu tăng trưởng kinh doanh và lợi nhuận đơn thuần. Cơ chế về bổ nhiệm, miễn nhiệm cán bộ trong doanh nghiệp nhà nước cũng cần được đổi mới triệt để.

DNNN phải có quy mô đủ lớn

Ông Phan Đức Tú - Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV):

Để thực hiện vai trò chủ đạo, chủ lực của mình thì doanh nghiệp nhà nước phải: có quy mô đủ lớn trong ngành, lĩnh vực đó; có công nghệ hiện đại nổi trội trong ngành và có cách thức quản trị tiên tiến, công khai, minh bạch thông tin.

Hiện nay, BIDV đang đạt được 3 yêu cầu đó.

Hiện nay các ngân hàng thương mại nhà nước chiếm tỷ trọng trên 50 % nguồn vốn, đây là những ngân hàng dẫn đầu về công nghệ. Việc quản trị của các ngân hàng thương mại nhà nước cũng tương đương với các ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam.

Năm 2023 kinh tế rất khó khăn, được sự chỉ đạo của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, chúng tôi đã hoàn thành các chỉ tiêu đề ra: Tổng tài sản đạt 2,26 triệu tỷ đồng; tiếp tục giữ vững vị thế là Ngân hàng thương mại cổ phần có quy mô tổng tài sản lớn nhất tại Việt Nam; huy động vốn đạt 1,89 triệu tỷ đồng, tăng trưởng 16,5%, chúng tôi đã thực hiện tốt chính sách tiền tệ quốc gia và tham gia tích cực vào các chương trình an sinh xã hội.

Về kiến nghị, tôi xin có hai kiến nghị chính:

- Chính phủ, các bộ, ngành nhanh chóng ban hành các quy định triển khai Luật các Tổ chức tín dụng sửa đổi hiệu lực từ 1/7/2024.

- Chính phủ chỉ đao các bộ, ngành tiếp tục hoàn thiện cơ sở hạ tầng công nghệ (hoàn thiện thể chế, cơ sở hạ tầng kỹ thuật công nghệ nền tảng) tạo điều kiện cho các DNNN, trong đó có các ngân hàng thương mại triển khai phát triển các sản phẩm, dịch vụ hiện đại có hàm lượng công nghệ cao cung cấp cho thị trường và quản trị nội bộ.

Nông dân trồng lúa hoàn toàn có lãi

Bà Bùi Thị Thanh Tâm, Chủ tịch Tổng công ty Lương thực miền Bắc: Như đánh giá của Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp với Ủy ban quản lý vốn và các tập đoàn, tổng công ty vào tháng 1 vừa qua, ngành nông nghiệp tiếp tục khẳng định vai trò chủ yếu của nền kinh tế, trong đó ngành hàng lúa gạo là điểm sáng, điều này đã được lượng hóa bằng con số xuất khẩu là 8,1 triệu tấn, đạt 4,67 tỷ USD, giá bình quân đạt 575 USD/1 tấn, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia.

Tại thời điểm biến động lớn về lúa gạo tháng 8/2023, một số nước đã có chính sách cấm xuất khẩu gạo, tạo áp lực ngày càng lớn cho việc cung cấp gạo. Trong khi đó Thủ tướng Chính phủ đã kịp thời ra Chỉ thị số 24/CT-TTg ngày 5/8/2023, giao cho các Bộ, ngành và các doanh nghiệp thực hiện 3 nhiệm vụ: thứ nhất là đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, thứ 2 là tiếp tục tận dụng thời cơ giá cao để tăng sản xuất và xuất khẩu. Cuối cùng, chúng ta đã đạt được kết quả lớn nhất trong lịch sử, vừa tiêu thụ được lúa cho nông dân, đảm bảo tiêu dùng trong nước, xuất khẩu hiệu quả và thực hiện trách nhiệm quốc tế. Đồng thời với kế hoạch trước mắt, Thủ tướng Chính phủ đã mời lãnh đạo các nước nhập khẩu gạo lớn và cụ thể là mời Tổng thống Indonesia, Philippine sang thăm, qua đó, hai bên ký các thỏa thuận thương mại gạo cho 5 năm tới, đảm bảo nguồn cung cho bạn cũng là đảm bảo thị trường đầu ra cho ta về dài hạn.

Bước vào năm 2024, theo thông tin từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, sản lượng lúa dự kiến vẫn đạt 43 triệu tấn và sau khi dành cho tiêu dùng nội địa, đảm bảo an ninh lương thực thì lượng dành cho xuất khẩu mục tiêu là 7,5 – 8 triệu tấn gạo. Hiện nay là tháng 3/2024, vào chính vụ Đông Xuân, đây là vụ lớn nhất trong năm với số lượng thu hoạch khoảng 6 triệu tấn gạo, trong đó 3 triệu tấn dành cho xuất khẩu.

Vừa qua có thông tin là giá lúa giảm khoảng 30% và các doanh nghiệp, nhà nhập khẩu chậm mua để chờ giá xuống. Về vấn đề này, báo cáo với hội nghị là do giá lúa gạo trong thời gian tăng cao liên lục trong quý 3, 4/2023 sau lệnh cấm xuất khẩu của Ấn Độ thì đã giảm từ giữa tháng 1/2024, mức giảm là từ trên 9.000 đồng/kg xuống 7.300 đến 7.800/kg. Tuy giá giảm nhưng vẫn cao hơn của vụ Đông Xuân năm 2023 và đặc biệt là vẫn cao hơn giá của các vụ trước.

Báo cáo với hội nghị, phải khẳng định là giá lúa hiện nay người dân vẫn có lãi khoảng 60% theo giá thành sản xuất mà Hiệp hội tài chính đã công bố là khoảng 4.000 đồng/kg và giảm trên nền giá cao đột biến.

Báo cáo với hội nghị là năm 2023 thì giá tăng đột biến và hiện nay thì giá giảm nhưng giảm trên nền giá cao trước đó.

Trước đây, Chính phủ đã đặt mục tiêu là đảm bảo cho người dân có lãi 30%. Nhìn lại lịch sử xuất khẩu của Việt Nam, hiện nay chúng ta đã bước vào năm thứ 35 Việt Nam tham gia xuất khẩu lúa gạo thì hầu hết cứ mỗi một năm, vào vụ Đông Xuân thì các cuộc họp về lúa gạo đều trở thành đề tài nóng. Chính phủ rất quân tâm đến người nông dân. Có những thời điểm, khoảng 7-10 năm trở về trước, mỗi khi đến vụ nếu giá gạo bán dưới giá thành thì Chính phủ lại triển khai việc mua tạm trữ và cho các doanh nghiệp thu mua để kích giá lúa gạo của người nông dân lên.

Với việc làm này thì Chính phủ phải bù tiền hỗ trợ lãi suất ngân hàng và không bảo đảm tính quy luật thị trường. Tuy nhiên, đến thời gian hiện nay, không những được mùa mà chúng ta lại được giá. Đây là thành công rất lớn và đây cũng là cả một quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp và chỉ đạo sát sao của Chính phủ.

Nguyên nhân dẫn đến giá gạo giảm như vừa qua là do hiện nay thu hoạch chính vụ, tất cả các cánh đồng đều thu hoạch, và các tỉnh đều thu hoạch cùng thời điểm.

Lý do là vì năm ngoái, khi được giá thì các tỉnh đồng thời gieo hạt và nông dân rất phấn khởi, cho nên cùng triển khai. Hiện nay tất cả các vùng cùng thu hoạch một lúc thì nảy sinh sự ùn ứ từ ruộng, từ nhà máy, thậm chí từ các cảng nội địa. Hơn nữa để thu mua được lượng 6 triệu gạo, phải chuẩn bị về tín dụng ngân hàng, chuẩn bị logistics nên sẽ ùn ứ, chậm hơn.

Hơn nữa, hiện nay Thái Lan, Philippine, Indonesia cũng gặt, cũng thu hoạch vào đúng tháng 3-5. Bên cạnh đó, một số nước châu Phi, hiện nay đang tồn nhiều gạo. Philippines hiện tồn gạo với giá cao nên họ phải tiêu thụ ở trong nước trước, sau đó mới tiếp tục nhập khẩu.

Vừa qua, Tổng công ty Lương thực có chào hàng một số nhà nhập khẩu nhưng họ nói "sẽ nghiên cứu thêm và có thể trao đổi sau". Giá cả thị trường thế giới hiện nay đang có sự điều chỉnh. Chúng ta chỉ chiếm 15-18% tổng lượng xuất khẩu gạo của toàn thế giới.

Tháng 1 vừa qua Việt Nam tham gia đấu thầu ở Indonesia với số lượng rất lớn, tổng số lượng mời thầu là 500.000 tấn nhưng các nhà xuất khẩu Việt Nam đã trúng đến gần 400.000 tấn với giá cao.

Với giá như hiện nay thì báo cáo với Thủ tướng để Thủ tướng yên tâm là người nông dân hoàn toàn có lãi và rất là phấn khởi, và chắc chắn với giá này thì người nông dân vẫn tiếp tục tăng sản lượng.

Thời gian tới, Chính phủ và các bộ, ban, ngành đã dự báo là năm 2024 là năm tiếp tục có nhu cầu lớn về gạo và các nhà nhập khẩu hiện nay vẫn tiếp tục có kế hoạch để triển khai.

Liên tục mua vào lúa gạo

Còn về việc tiêu thụ, hiện nay Tổng công ty Lương thực miền Bắc và miền Nam đều thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Ủy ban quản lý vốn thì tiếp tục mua và từ tết đến nay đã mua được khoảng nửa triệu tấn gạo và mua liên tục ngày đêm và không có thời gian nghỉ, và khẳng định trong thời gian tới vẫn tiếp tục mua.

Cũng thông tin thêm là hiện nay các kho của các công ty tư nhân cũng đang triển khai mua lúa gạo.

Sáng hôm nay Tổng công ty đã nhận được Chỉ thị mới của Thủ tướng Chính phủ ban hành hôm qua (2/3). Trong chỉ thị này, Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ban, ngành, Hiệp hội lương thực Việt Nam, các tỉnh và đặc biệt là 2 tổng công ty lương thực nhà nước, trong tình hình mới phải triển khai việc tăng cường sản xuất, để đảm bảo an ninh lương thực trong nước và đồng thời đảm bảo xuất khẩu. Nếu thực hiện được chỉ thị này, chúng ta không chỉ lo bước ngắn hạn mà chúng ta cũng đảm bảo được mục tiêu dài hạn.

Tổng công ty xin có một số đề xuất như sau:

Thứ nhất, với Tổng cục Dự trữ Nhà nước, thông thường cứ vào tháng 3 thì Tổng cục sẽ tổ chức mở thầu với số lượng khoảng độ 200-250 nghìn tấn gạo. Số lượng này cũng đủ để đóng góp vào việc kích cầu. Nếu điều kiện cho phép, đề nghị Tổng cục Dự trữ Nhà nước, Bộ Tài chính cho tiến hành sớm chương trình thu mua dự trữ vì các doanh nghiệp cần có hợp đồng để triển khai và đặc biệt là bảo đảm chất lượng trong kho.

Thứ 2, Ngân hàng Nhà nước và hệ thống ngân hàng thương mại đều quan tâm đến các doanh nghiệp xuất khẩu gạo, doanh nghiệp chế biến. Năm nay, tình hình có nhiều khó khăn nên đề nghị các ngân hàng tiếp tục quan tâm, giảm lãi suất, đồng thời nới lỏng các điều kiện cho vay.

Cuối cùng, đối với đề án phát triển bền vững 1 triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao, đây là đề án có ý nghĩa rất lớn đối với trong và ngoài nước, đề nghị Chính phủ giao các bộ, ngành và các tỉnh triển khai đề án, có tổng kết chương trình cánh đồng mẫu lớn trước đây. Khi tổ chức hội nghị, đề nghị các bộ, ngành mời cộng đồng doanh nghiệp tham gia.

Sự khích lệ tinh thần lớn…

Ông Quảng Văn Viết Cương, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Becamex Bình Dương:

Đến thời điểm này, Becamex là doanh nghiệp nhà nước hoạt động theo mô hình cổ phần và đã niêm yết trên sàn Giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh được gần 5 năm sau cổ phần hóa.

Becamex có một hệ sinh thái là đang ngành nghề, đa lĩnh vực. Chúng tôi cũng linh hoạt vận dụng, thích ứng trong điều kiện mới theo sự chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cùng các Bộ, ban, ngành.

Chúng tôi đang có 3 hệ sinh thái.

Thứ nhất là về phát triển khu công nghiệp. Hiện Becamex và BIDV đã hợp tác phát triển triển tại hơn 10 tỉnh thành như Nghệ An, Quảng Ngãi, Hải Dương, Bắc Ninh, Hải Phòng... tương đối thành công. Trong tháng 9 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam và Thủ tướng Chính phủ Singapore đã chứng kiến Becamex và VSIP hợp tác phát triển thêm ở một số tỉnh thành như Cần Thơ, Thái Bình, Lạng Sơn, Hà Tĩnh... và tiếp tục nghiên cứu phát triển ở một số các tỉnh thành khác theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Đây là một sự khích lệ tinh thần đối với Becamex và tỉnh Bình Dương. Chúng tôi thấy rằng, với vai trò là doanh nghiệp nhà nước, đây là trách nhiệm phát triển không chỉ riêng cho Bình Dương và các tỉnh thành, mà còn là phát triển chung cho cộng đồng.

Hiện tại, đối với phát triển khu công nghiệp mới, chúng tôi cũng đang thực hiện theo mô hình phát triển xanh, tuần hoàn.

Đối với Becamex và lãnh đạo tỉnh Bình Dương, chúng tôi chủ động trong các lĩnh vực như là chuyển đổi số.

Bên cạnh đó, Becamex luôn chủ động đề xuất với Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương về các khó khăn cần tháo gỡ. Qua các cuộc họp trực tuyến gần đây, chúng tôi thấy Thủ tướng cũng rất quan tâm, chỉ đạo tháo gỡ như các vấn đề liên quan đến điều chỉnh tỷ lệ vốn nhà nước nắm giữ.

Chúng tôi cho rằng, những vấn đề được Thủ tướng và lãnh đạo các Bộ ngành quan tâm chỉ đạo, chắc chắn sẽ được tháo gỡ.

Với mục tiêu từ nay đến năm 2025, tầm nhìn đến 2030, Becamex sẽ phấn đấu sau năm 2025 là doanh nghiệp có vốn hóa trên thị trường chứng khoán từ 5 tỷ USD trở lên. Chúng tôi cho rằng đây là mục tiêu dù có nhiều thách thức nhưng vẫn khả thi nếu như những giải pháp mà chúng tôi đưa ra, được Chính phủ và các Bộ, ngành quan tâm hỗ trợ.

Còn vấn đề phát triển khu công nghiệp, đến giờ này chúng tôi đã cơ bản nghiên cứu xong tại một số tỉnh thành như Tây Ninh..., và sắp tới sẽ báo cáo lên các bộ, ngành.

Nên đánh giá trên kết quả cuối cùng thay vì trên từng vụ việc

Ông Dương Anh Đức – Phó Chủ tịch UBND TPHCM: Đối với TPHCM, việc tạo điều kiện, hỗ trợ cho các doanh nghiệp, nhà nước phát triển là một trọng tâm trong chỉ đạo, điều hành.

Liên quan đến việc tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhà nước phát huy tiềm năng, khai thác hiệu quả tối đa các tài sản được giao, chúng tôi mong muốn Chính phủ quan tâm, điều chỉnh sớm các chính sách, quy chế. Các đánh giá nên dựa trên các kết quả cuối cùng, thay vì đánh giá trên từng vụ việc, quá trình, như vậy sẽ khiến cho các doanh nghiệp mạnh dạn hơn, năng động hơn, có thể đầu tư hiệu quả, kinh doanh tốt hơn.

Cần có quy chế rõ ràng đối với doanh nghiệp liên doanh, các dự án đầu tư nước ngoài. Vừa qua, TPHCM có gặp một số khó khăn. Ví dụ trường hợp doanh nghiệp liên doanh, sau khi hết thời hạn kinh doanh thì phải chuyển giao lại toàn bộ tài sản cho phía Việt Nam. Tuy nhiên, do vướng mắc quy chế hiện tại, nên việc bàn giao tài sản lại cho Việt Nam bị chậm. Nếu giải quyết được những vướng mắc, chúng ta có thể tiếp quản ngay, khai thác hiệu quả tối đa hoạt động và các tài sản được giao. Ví dụ như khách sạn Lộc Phúc của TPHCM là một trong những liên doanh đầu tiên của Việt Nam, hoạt động kinh doanh rất có lãi, đóng góp rất nhiều cho kinh tế thành phố, nhưng sau thời hạn kinh doanh, hơn 3 năm nay thì hiện giờ vẫn đang để trống, không tiếp tục triển khai được, gây lãng phí. Trước đây, Lộc Phúc là một trong những khách sạn luôn luôn có tỉ lệ phủ khách cao.

Hiện nay một số doanh nghiệp nhà nước tại TPHCM gặp một số khó khăn trong phát triển. Mặc dù trước đây doanh nghiệp này hoạt động rất hiệu quả.

TPHCM mong muốn, trong năm 2024 sẽ tiếp tục được Chính phủ tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để các doanh nghiệp nhà nước tại TPHCM được phát huy hiệu quả hơn nữa.

Từ trước đến nay, đối với TPHCM, việc đầu tư, phát triển doanh nghiệp luôn luôn là mối quan tâm hàng đầu. Mong muốn lớn nhất của lãnh đạo TPHCM là thành phố có được quyền chủ động để có thể chỉ đạo các doanh nghiệp nhà nước trên địa bàn thành phố, để tiếp tục đóng góp nhiều hơn nữa cho sự phát triển kinh tế.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên: Từ góc độ ngành công thương, chúng tôi xin được kiến nghị đối với các doanh nghiệp để thực hiện được các mục tiêu, nhiệm vụ mà Chính phủ đặt ra.

"1 vốn nhà 4 vốn người"

Đầu tiên, đề nghị các doanh nghiệp tập trung vào tái cấu trúc về tổ chức bộ máy nhân sự theo hướng tinh gọn như một số lãnh đạo Tập đoàn đã nêu.

Đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đầu tư thỏa đáng cho nghiên cứu và phát triển, đồng thời có chiến lược, kế hoạch huy động các nguồn lực xã hội, kể cả nguồn lực trong và ngoài nước theo công thức "1 vốn nhà 4 vốn người" để có điều kiện để phát triển.

Thứ 2 là chủ động rà soát, tháo gỡ vướng mắc, mạnh dạn đề xuất các cơ chế chính sách đủ mạnh để khai thông những điểm nghẽn như những vấn đề trong phát triển năng lượng mới, khai thác chế biến khoáng sản, sản xuất chất bán dẫn và một số nguyên liệu mới để thay thế nguyên liệu hóa thạch.

Thứ 3 là bám sát hơn quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, đặc biệt là các quy hoạch ngành quốc gia để có những đề xuất dự án đầu tư mới.

Thứ 4, tích cực huy động nguồn lực trong nước kết hợp nguồn lực từ các đối tác chiến lược, bám sát các định hướng chính sách đối ngoại của Chính phủ, thu hút nguồn lực từ các đối tác có thế mạnh lớn về vốn, công nghệ, quản trị ở tầm thế giới.

Thứ 5 là đề nghị các Tập đoàn, các doanh nghiệp nhà nước tập trung triển khai các dự án lớn trong lĩnh vực khai thác, chế biến khoáng sản, phát triển điện nền, các nguồn năng lượng mới, phát triển hệ thống lưu trữ điện, lưới điện thông minh và phát triển hydrogen, amoniac xanh.

Tạo ra những động lực, dư địa mới cho các tập đoàn, tổng công ty phát triển

Để phát huy được vai trò của các doanh nghiệp nhà nước, nhân hội nghị này, chúng tôi xin được kiến nghị với Trung ương và Chính phủ: Thứ nhất, sớm xem xét, phê duyệt quy hoạch vùng và quy hoạch các địa phương còn lại, cũng như phê duyệt kế hoạch thực hiện quy hoạch ngành quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực năng ượng và khoáng sản, cũng như các chiến lược vùng quốc gia, tạo cơ sở pháp lý để các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện, đồng thời thông qua những quy hoạch này sẽ tạo ra những động lực, những dư địa mới cho các tập đoàn, tổng công ty và các địa phương phát triển.

Thứ hai, kiến nghị Chính phủ ban hành các cơ chế chính sách phù hợp để tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, cho một số lĩnh vực như điện khí, điện gió ngoài khơi, điện mặt trời áp mái, khai thác chế biến khoáng sản, sản xuất chíp và chất bán dẫn, sản xuất, điều chế hydrogen, amoniac xanh.

Thứ 3, kiến nghị Chính phủ hoàn thiện thể chế phát triển doanh nghiệp nhà nước, cơ chế quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp nhà nước, sửa đổi Nghị định 10 (năm 2019) và các quy định về phân cấp, phân quyền, trao quyền tự chủ cho các tập đoàn, tổng công ty.

Có cơ chế đặt hàng, giao các tập đoàn, tổng công ty có năng lực, kinh nghiệm, triển khai các chương trình, dự án trọng điểm quốc gia, các dự án đầu tư vào những lĩnh vực và địa bàn nhạy cảm như khai thác dầu khí, điện gió ngoài khơi…

Tóm lại, rất cần đổi mới cơ chế quản lý doanh nghiệp nhà nước theo hệ mục tiêu thay về hệ giải pháp như hiện nay. Tăng nhiều quyền tự chủ cho doanh nghiệp, đồng thời cần có chiến lược để xây dựng, nuôi dưỡng phát triển các thương hiệu quốc gia, làm động lực và đầu kéo cho các doanh nghiệp trong nước, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển.

Thứ 4, hoàn thiện chính sách cho các doanh nghiệp trong việc hợp tác với các đối tác nước ngoài.

Cuối cùng, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương tạo điều kiện thuận lợi, bảo đảm nguồn lực, nguyên vật liệu, giải phóng mặt bằng để các doanh nghiệp nhà nước triển khai hiệu quả các dự án đầu tư.

Không thể phát triển một các ngẫu hứng hay ồ ạt điện mặt trời áp mái.

Trong phát biểu của một số Tập đoàn có đề cập đến một số nội dung liên quan đến trách nhiệm của ngành, tôi xin được trao đổi nhanh như sau:

Về Tập đoàn Xăng dầu đề nghị Chính phủ đổi mới cơ chế quản lý quỹ xăng dầu, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ đang xây dựng Nghị định mới thay thế cho Nghị định 83, 95 và mới đây nhất là Nghị định 80 về kinh doanh xăng dầu, theo hướng trao việc điều hành xăng dầu hay nói cách khác là thị trường nhiều hơn trong quá trình quản lý kinh doanh mặt hàng này, đương nhiên là có vai trò của Nhà nước thông qua duy trì quỹ bình ổn như ở trần cao chứ không như trần hiện nay.

Thứ hai là cơ chế bảo quản, dự trữ xăng dầu quốc gia, Bộ đang chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành có liên quan xây dựng lại định mức của phí bảo quản kinh doanh xăng dầu, xây dựng cơ chế để có đầu tư đối với hạ tầng dự trữ xăng dầu quốc gia.

Thứ 3 là cơ chế chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trong sản xuất kinh doanh xăng dầu, tính đến thời điểm hiện nay, Bộ đã phối hợp với Bộ TT&TT xây dựng phần mềm đang triển khai áp dụng với các đơn vị đầu mối và thương nhân phân phối. Hiện nay, trên 50% số cửa hàng bán lẻ đã áp dụng hóa đơn điện tử.

Về cơ chế phát triển điện mặt trời áp mái, tổng nguồn điện của quốc gia đến năm 2030 đã được xác định rất rõ, trong đó cơ cấu nguồn điện được phân bổ rõ. Nếu bây giờ chúng ta phát triển mạnh điện mặt trời áp mái trong khi không điều tiết được, không có được nguồn điện nền đủ bảo đảm huy động ổn định hệ thống điện, đây là một thách thức, và có thể nói là các quốc gia trên thế giới kể cả những quốc gia phát triển cũng không thể phát triển một các ngẫu hứng hay ồ ạt điện mặt trời áp mái.

Nếu điện áp mái mà không có lưới, không lệ thuộc vào hệ thống điện quốc gia, không sử dụng vào nguồn điện nguồn quốc gia thì đó là bình thường, nhưng nếu vừa sử dụng nguồn điện quốc gia, vừa khai thác, phát triển điện áp mái thì đó là một thách thức không hề nhỏ đối với an ninh năng lượng điện của mỗi quốc gia.

Tổng công ty Lương thực miền Bắc có nêu việc xuất khẩu gạo khó khăn do giá xuống, một số nước không chào gạo Việt Nam, một số thương nhân bỏ kèo khi mua hàng của bà con, đây là hiện tượng có thật, nhưng suy cho cùng vẫn là do chúng ta.

Bằng giờ này năm ngoài, chúng tôi đã cùng Bộ trưởng NNPTNT Lê Minh Hoan chủ trì Hội nghị trong miền Nam đã nói rất rõ điều này.

Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tiếp tục bàn và tham mưu Thủ tướng giải quyết vấn đề này trong tương lai gần. Nhưng điều quan trọng bây giờ là Hiệp hội Lúa gạo Việt Nam, các tổng công ty nhà nước trong lĩnh vực này phải là đầu tầu trong việc kiểm soát được giá, cũng như kiểm soát chất lượng đầu vào, có như vậy chúng ta mới có được bạn hàng, mới kinh doanh hiệu quả trong tương lai.

Về việc đề xuất cho Chính phủ mua dự trữ gạo trong thu hoạch chính vụ giúp cho nông dân có giá cao, giúp cho kinh doanh ổn định thì đây là kinh nghiệm đúng và chúng tôi xin được tiếp thu.

Tiếp tục giữ vị trí số 1 Việt Nam về thị phần khai thác cảng

Ông Nguyễn Năng Toàn, Chủ tịch Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn:

Tân Cảng Sài Gòn là doanh nghiệp quốc phòng an ninh 100% vốn Nhà nước, hiện đang kinh doanh trên 3 trụ cột kinh doanh chính, đó là: Khai thác cảng biển - Dịch vụ Logistics - Vận tải và các ngành kinh tế biến. Trong đó, khai thác cảng là ngành chủ đạo, hiện đang quản lý, khai thác hệ thống 28 cơ sở cảng biển, cảng cạn, kho, bãi trên địa bàn 17 tỉnh thành cả nước, trong đó có 3 cảng biển lớn nhất của Việt Nam (cảng Tân Cảng Cát Lái ở TPHCM và 2 cảng nước sâu lớn nhất nước tại Lạch Huyện ở Hải Phòng và tại Cái Mép ở Bà Rịa - Vũng Tàu).

Thay mặt Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn, tôi xin gửi lời cảm ơn đến Thường trực Chính phủ, Văn phòng Chính phủ đã tổ chức Hội nghị ngày hôm nay, đây là cơ hội rất quý để các doanh nghiệp nhà nước nói chung và các doanh nghiệp khai thác cảng biển, logistics như Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn có những ý kiến đề xuất, kiến nghị đến Chính phủ và các Ban, Bộ, ngành ngay từ những ngày làm việc đầu năm mới góp phần hoàn thành thắng lợi Nghị quyết 01 của Chính phủ, đồng thời có thêm tâm thế tự tin, phấn khởi, triển khai thông suốt, hiệu quả nhiệm vụ sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển của cả năm.

Năm 2023, ngành khai thác cảng biển và dịch vụ logistics của Việt Nam chịu nhiều ảnh hưởng bởi những tác động tiêu cực từ thiên tai, dịch bệnh, xung đột địa chính trị và lạm phát tăng cao trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu cả nước giảm 6% so với năm 2022, tương ứng với sự sụt giảm 2,8% đối với sản lượng container xuất nhập khẩu qua hệ thống cảng biển cả nước.

Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp kinh doanh khai thác cảng trong cả nước đã nỗ lực nâng cao năng suất xếp dỡ, hiện đại hóa các quy trình thủ tục theo hướng số hoá, thông minh, đẩy mạnh hợp tác, tạo thuận lợi tối đa cho khách hàng, hãng tàu. Nhờ vậy, uy tín, thương hiệu các cảng biển Việt Nam cũng được cải thiện, nâng tầm, năng lực cạnh tranh được nâng lên.

Riêng đối với Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn đã hoàn thành xuất sắc Kế hoạch năm 2023 với các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh đều tăng trưởng so với năm 2022, lợi nhuận tiếp tục tăng trên 2 con số (+12,5%), Tân Cảng tiếp tục giữ vị trí số 1 Việt Nam với 56,8% thị phần cả nước, xếp thứ 16 trong nhóm 20 cụm cảng container lớn nhất thế giới, đảm bảo tốt việc làm và thu nhập cho người lao động.

Năm 2023, Tổng Công ty đã tổ chức khai trương cảng cạn Tân cảng Quế Võ (Bắc Ninh) có kết nối đường sông với quy mô lớn, hiện đại nhất khu vực phía Bắc; khởi công Dự án cảng cạn Tân cảng Mộc Bài (Tây Ninh), cảng cạn đầu tiên của Tân cảng Sài Gòn gắn với cửa khẩu biên giới Campuchia. Thời gian tới, Tổng Công ty tiếp tục nghiên cứu đầu tư Dự án cảng thủy nội địa tại tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và tỉnh Bình Dương.

Đây là những minh chứng cụ thể nhất cho nỗ lực của Tân cảng Sài Gòn trong phát triển hệ thống, phát triển các cảng thủy nội địa để kết nối với các cảng trung chuyển nước sâu, giúp giảm chi phí logistics, hỗ trợ phát triển kinh tế các địa phương, và tạo tiền đề cho phát triển logistics xanh, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, bền vững, như ý kiến chỉ đạo, giao nhiệm vụ của Thủ tướng Chính Phủ tại 2 buổi phát lệnh làm hàng đầu xuân 2023, 2024 của Tân cảng Sài Gòn.

Bước sang năm 2024, mặc dù kinh tế thế giới và Việt Nam được dự báo phục hồi yếu và tiếp tục đối mặt với nhiều rủi ro thách thức lớn. Tình hình cạnh tranh khai thác cảng và dịch vụ logistics ngày càng gay gắt.

Nhưng chúng tôi cho rằng ngành cảng biển và dịch vụ logistics sẽ là một trong những ngành được hưởng lợi lớn nhất từ việc chúng ta đẩy mạnh mở cửa, hội nhập kinh tế thế giới, tích cực tham gia vào các FTA thế hệ mới.

Tân Cảng tự tin đặt các mục tiêu cao hơn, khát vọng cao hơn cho năm 2024

Để góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng GDP cả nước năm 2024 là từ 6-6,5%, với vai trò là một trong những doanh nghiệp nhà nước lớn, có vai trò dẫn dắt mở đường trong lĩnh vực khai thác cảng và dịch vụ logistics của cả nước, Tổng Công ty tự tin đặt các mục tiêu cao hơn, khát vọng cao hơn cho năm 2024, để cùng chung tay, góp sức xây dựng, phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam theo hướng hiện đại, xanh hóa, số hóa, bắt kịp xu thế thế giới, với mức tăng trưởng trên 5% cho các chỉ tiêu kinh tế cơ bản.

Tân Cảng xác định là đơn vị tiên phong đại diện cho cả nước trong triển khai số hóa cảng biển theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ GTVT và Bộ Quốc phòng, Dự án bến 7, 8 Lạch Huyện ở Hải Phòng mới được chấp thuận chủ trương đầu tư của Tổng Công ty dự kiến cũng là cảng tiên phong áp dụng công nghệ bán tự động trong khai thác và xếp dỡ...

Để thực hiện thành công Kế hoạch sản xuất kinh doanh năm 2024 và các năm tiếp theo, đồng thời thúc đẩy sản xuất kinh doanh, chúng tôi đề xuất các kiến nghị.

Một là, sớm sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp, trong đó cần cụ thể hóa các quy định về vốn Nhà nước, vốn của doanh nghiệp nhà nước, về đánh giá hiệu quả sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp và vốn của doanh nghiệp nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp khác, trên cơ sở tổng thể theo mục tiêu dài hạn của doanh nghiệp không tách riêng từng dự án, từng danh mục đầu tư... nhằm phát huy tính tự chủ, dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới sáng tạo của người quản lý doanh nghiệp nhà nước; đồng thời điều chỉnh quy định về phân phối lợi nhuận của doanh nghiệp nhà nước theo hướng cho phép một số doanh nghiệp nhà nước kinh doanh hiệu quả trong nhiều năm liền, có các dự án đầu tư phát triển lớn, hiệu quả được chủ động giữ lại phần lợi nhuận sau thuế sau khi đã trích lập các quỹ theo quy định để bổ sung vốn điều lệ phục vụ đầu tư phát triển các dự án, đảm bảo khả năng cạnh tranh và hội nhập quốc tế.

Hai là, Chính phủ tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện để Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn được tiếp nhận, đầu tư và khai thác các cảng biển nước sâu có vị trí chiến lược, trọng yếu về quốc phòng, an ninh, trọng điểm về kinh tế nhằm tiếp tục phát huy vai trò dẫn dắt mở đường của doanh nghiệp nhà nước quy mô lớn, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam, góp phần bảo đảm phát triển kinh tế gắn với quốc phòng an ninh trên các địa bàn chiến lược trọng điểm của quốc gia.

Ba là, Bộ Tài chính xem xét cấp vốn trung và dài hạn đảm bảo cho Tổng Công ty được phát triển các dự án trọng điểm vừa tạo thế cạnh tranh bền vững vừa đảm bảo thực hiện Chiến lược, kế hoạch sản xuất kinh doanh, kế hoạch đầu tư phát triển 5 năm của giai đoạn 2021 - 2025 đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, cụ thể là chấp thuận và tạo điều kiện để Tổng Công ty tăng vốn điều lệ từ 6.931 tỷ đồng lên 10.445 tỷ đồng.

Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn tin rằng, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và sự vào cuộc khẩn trương của các Ban, Bộ, ngành trung ương, các địa phương cùng với sự nỗ lực của các doanh nghiệp ngay từ những ngày đầu năm, kỳ vọng rằng năm 2024 sẽ là năm phát triển kinh tế đầy triển vọng của quốc gia, của dân tộc.

Công cụ điều tiết mặt trái của thị trường

Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc: Tôi đánh giá rất cao vai trò của DNNN vì không những đóng góp vào sự phát triển của đất nước mà các đồng chí đã giải quyết công ăn việc làm cho nhiều lao động, đóng góp rất nhiều cho ngân sách nhà nước.

Nhưng vấn đề hết sức quan trọng là khi đất nước gặp khó khăn thì chính các đồng chí là những người lính tiên phong điều tiết những bất cập, những mặt trái của thị trường.

Tôi lấy ví dụ nếu trong tiền tệ không có các NHTM nhà nước thì điều hành chính sách tiền tệ rất khó khăn; nếu không có các tập đoàn như Petrolimex thì vừa qua, ứng phó với khủng hoảng về năng lượng, xăng dầu rất vất vả … Đặc biệt, các đồng chí đã có rất nhiều đóng góp cho xã hội từ việc xây dựng cơ sở hạ tầng đến việc chăm lo đời sống cho những người dân có hoàn cảnh khó khăn.

Trong báo cáo về ngân sách tài chính 2023, chúng ta có 676 DNNN, trong đó có 19 tập đoàn và TCT. Năm 2023 các đồng chí nộp 261 ngàn tỷ đồng tiền thuế, chiếm 17% thuế nội địa.

Riêng 2 tháng đầu năm đã nộp được 36.894 tỷ đồng. Những năm qua DNNN bền vững hơn trong các lĩnh vực kinh doanh, nợ thuế cũng ít hơn, hiện nợ thuế của DNNN là 17.032 tỷ đồng, còn các DN lĩnh vực khác khoảng 150 ngàn tỷ đồng.

Chúng tôi muốn trao đổi một số nội dung:

Các đồng chí có ý kiến nhiều về Luật thay thế Luật số 69/2014/QH13 về quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp. Chúng tôi rất trăn trở và lấy ý kiến nhiều vòng nhưng có đồng chí không quan tâm đến vấn đề thể chế và việc sửa luật, sau này khi thực hiện, sẽ gặp vướng mắc. Chính vì vậy chúng tôi muốn được nghe ý kiến của các đồng chí để DNNN kinh doanh chủ động và hiệu quả.

Chúng tôi muốn nghe ý kiến các đồng chí, đặc biệt là trong vấn đề tự chủ trong sản xuất, kinh doanh, chúng ta quản lý đầu vào hay đầu ra? Chúng ta được quyền tự quyết trong vấn đề trả lương để thu hút người tài, giải quyết các vấn đề khoa học phát sinh….

Về vấn đề lợi nhuận để lại, chúng tôi cũng rất băn khoăn chuyện này. Việc tăng vốn cho DN nào, đầu tư cho DN nào là do Thủ tướng Chính phủ quyết định, chúng ta không thể tạo cơ chế để đầu tư tràn lan, không biết hiệu quả như thế nào.

Tuy nhiên cũng cần có chính sách để các đồng chí tự chủ trong trả lương, tại sao các doanh nghiệp khác trả lương cao mà doanh nghiệp mình không trả lương cao được, tại sao bên ngoài đổi mới công nghệ mà mình không đổi mới được. Mình dùng vốn ngân sách nhà nước phải trình qua cấp này cấp khác mà yêu cầu cần phải đổi mới nhanh, nên chúng tôi quan trọng hiệu quả của đồng vốn chứ không phải bó lại đầu vào.

Để DN phát triển, điều quan trọng là thị trường nhưng chúng ta phải chứng minh được chúng ta có sản phẩm tốt và có sức cạnh tranh. Như người Mỹ nói "nền kinh tế trọng cung" có nghĩa rất quan trọng đầu vào, đầu cung cấp. Người ta dùng điện sạch thì mình cũng phải dùng điện sạch, người ta dùng công nghệ mới mình phải dùng công nghệ mới và nguyên liệu tốt để tạo sản phẩm tốt, có sức cạnh tranh. Thị trường rất quan trọng vì nó đánh giá sản phẩm và đánh giá nỗ lực của ta.

Về thể chế chúng ta giao quyền tự chủ cho DN, kể cả Luật Đấu thầu vừa ban hành xong nhưng gặp vướng thì cũng sửa ngay trong Luật số 69.

Chúng ta phải bàn đến kinh tế xanh, tuần hoàn là như thế nào và kinh tế số có vai trò ra sao… Đối với từng ngành nghề, chúng ta phải bàn tính kỹ, thiếu cơ chế phải trình Chính phủ để quyết cơ chế, vượt thẩm quyền Chính phủ thì trình Quốc hội để quyết sớm thì chúng ta mới có thể phát triển hùng mạnh và bền vững. Cốt lõi của nền kinh tế là DN mà DN vừa có vai trò trụ đỡ nhưng cũng là yếu tố đột phá của nền kinh tế.

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Chính phủ luôn bên cạnh các DNNN, doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp tư nhân trong nước; nhấn mạnh quan điểm phát triển DNNN nhanh, bền vững, đúng hướng, góp phần thực hiện chủ trương kinh tế nhà nước đóng vai trò chủ đạo của nền kinh tế, trong đó DNNN đóng vai trò tiên phong, nòng cốt.

Các DNNN phải tự tin đi lên, thắng không kiêu, bại không nản

Thủ tướng nhấn mạnh chúng ta đang đi đúng hướng theo chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, với hệ thống lý luận, con đường phát triển đi lên chủ nghĩa xã hội đến nay đã cơ bản hoàn thiện, phù hợp với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, truyền thống lịch sử, văn hóa, điều kiện, hoàn cảnh đất nước và tình hình thực tiễn, yêu cầu của từng giai đoạn cách mạng.

Thủ tướng yêu cầu các DNNN cần vận dụng sáng tạo chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Nhà nước, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm, lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc và bền bỉ vượt khó khăn thách thức. Phân tích về sứ mệnh của DNNN, Thủ tướng nêu rõ: Kinh tế nhà nước đóng vai trò chủ đạo thì sứ mệnh của DNNN là phải phát huy vai trò tiên phong, đầu tàu, gương mẫu, xứng đáng với niềm tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân, là lực lượng quan trọng, nòng cốt, vị trí then chốt, thúc đẩy, dẫn dắt phát triển kinh tế, xứng đáng với nỗ lực, hy sinh của những thế hệ đi trước, tự hào, phát huy truyền thống vẻ vang qua nhiều thế hệ, những nỗ lực, thành quả đạt được trong những năm qua.

Đánh giá cao các báo cáo, ý kiến phát biểu của các đại biểu, Thủ tướng ghi nhận sự đóng góp quan trọng, tích cực của cộng đồng doanh nghiệp nói chung và DNNN nói riêng với sự phát triển của đất nước. Nhấn mạnh những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của đất nước sau gần 40 năm đổi mới, vươn lên mạnh mẽ sau chiến tranh, bao vây, cấm vận, đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay, Thủ tướng cũng khẳng định những thành tựu, kết quả rất cơ bản của các DNNN với tinh thần bám đuổi, theo kịp, tiến cùng và vượt lên, với nhiều ví dụ cụ thể về các DNNN vươn lên trong khó khăn.

Năm 2023 có nhiều khó khăn, nhưng tổng doanh thu của các DNNN đạt khoảng 1,65 triệu tỷ đồng, vượt 4% so với kế hoạch, lợi nhuận trước thuế khoảng 125,8 nghìn tỷ đồng, vượt 8% kế hoạch năm, đóng góp ngân sách nhà nước ước khoảng 166 nghìn tỷ đồng, vượt 8% kế hoạch năm,

Các DNNN tiếp tục nắm giữ nguồn lực lớn về vốn, tài sản, công nghệ, nhân lực chất lượng cao, đóng góp đáng kể cho ngân sách nhà nước và tạo việc làm cho người lao động. Các DNNN đóng góp khoảng 28% thu ngân sách Nhà nước, thu hút khoảng 0,7 triệu lao động.

DNNN tiếp tục thực hiện tốt việc bảo toàn, phát triển vốn, tài sản, nỗ lực áp dụng công nghệ, quản trị hiện đại, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, một số doanh nghiệp lớn, tập đoàn, tổng công ty vươn lên về công nghệ mới, tiên phong trong ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Hoạt động kinh doanh của một số tập đoàn, doanh nghiệp lớn có nhiều tiến bộ. Các DNNN góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Với quan điểm luôn đặt sự vật và hiện tượng trong sự vận động và phát triển, Thủ tướng nêu rõ, hoạt động sản xuất kinh doanh của các DNNN cơ bản duy trì ổn định nhưng vẫn có một số doanh nghiệp thua lỗ, một số tập đoàn, tổng công ty chưa đạt chỉ tiêu kế hoạch sản xuất kinh doanh, một số tập đoàn, tổng công ty có lợi nhuận âm, trong đó có doanh nghiệp có quy mô lớn, vai trò quan trọng.

Các DNNN, nhất là các tập đoàn, tổng công ty mặc dù đã rất nỗ lực triển khai các dự án đầu tư mới nhưng vẫn chưa tương xứng với nguồn lực được giao nắm giữ; hiệu quả đầu tư chưa như kỳ vọng, đầu tư ra nước ngoài gặp khó khăn, một số dự án có vốn đầu tư lớn không thành công, tiềm ẩn rủi ro, một số dự án lỗ lũy kế lớn trong nhiều năm, phương thức tái cơ cấu chưa hiệu quả.

Năng lực cạnh tranh, khoa học công nghệ còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu là lực lượng nòng cốt của kinh tế nhà nước, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiêp lần thứ 4, công tác đổi mới quản trị kinh doanh còn chậm, chưa thực sự hướng các nguyên tắc, thông lệ quốc tế, chi phí sản xuất kinh doanh còn lớn, công nghệ, công cụ quản trị kinh doanh còn chậm đổi mới.

Kết quả giải ngân vốn đầu tư công có hạn chế, chưa đạt bình quân chung cả nước năm 2023. Tỷ trọng đầu tư vào những ngành, lĩnh vực có tính dẫn dắt, tạo động lực, nhất là những ngành mới như sản xuất năng lượng sạch, tái tạo, công nghệ cao, chip bán dẫn, hydrogen chưa được ưu tiên, chưa có những dự án đầu tư phát triển với quy mô lớn để tạo động lực bứt phá, có tính lan tỏa.

Một số doanh nghiệp để xảy ra sai phạm, tham nhũng, tiêu cực, phải xử lý. DNNN chưa thể hiện được vai trò dẫn dắt.

Nguyên nhân là có nơi, có lúc còn bị động, lúng túng trước những biến động lớn, phản ứng chính sách chưa kịp thời, tái cấu trúc chưa phù hợp tình hình; tinh thần đổi mới sáng tạo ở một số tập đoàn, tổng công ty còn hạn chế, còn sợ sai, sợ trách nhiệm, một số chế độ, chính sách chưa phù hợp.

Thủ tướng nhấn mạnh cần rút kinh nghiệm, chỉ ra nguyên nhân của những điểm chưa được, xử lý nghiêm những người làm sai, vi phạm nhưng không vì thế mà chùn bước; phải nhạy cảm về chính trị, nhạy bén về kinh tế, sâu sắc về khoa học công nghệ, xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái bằng tất cả tư duy, kinh nghiệm sẵn có cộng với kinh nghiệm của thế giới; phải chủ động hơn nữa đề ra những cách làm mới thì mới tăng tốc và vượt lên được.

Theo Thủ tướng, các DNNN phải tự tin đi lên, thắng không kiêu, bại không nản, tạo động lực mới, khí thế mới, thành quả mới, thắng lợi mới, quan trọng là phát hiện kịp thời các khó khăn, vướng mắc, phản ứng chính sách kịp thời, phát triển chủ yếu dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, lấy con người là trung tâm, là chủ thể, là mục tiêu, là động lực, nguồn lực phát triển.

Thủ tướng tin tưởng nhất định các DNNN sẽ làm được khi lãnh đạo các DNNN đều đã qua nhiều vị trí khác nhau, trải qua nhiều khó khăn, thách thức để trưởng thành, có đủ năng lực, trình độ để xử lý các vấn đề đột xuất, phát sinh.

"Không để doanh nghiệp đến xin, đến kêu thì mới làm"

Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục quán triệt, thực hiện tốt Chỉ thị số 07/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 22/2/2024 về đổi mới quản trị, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và thúc đẩy mạnh mẽ đầu tư phát triển của các tập đoàn, tổng công ty, DNNN và các chỉ đạo, kết luận khác có liên quan.

Nhấn mạnh thêm một số nội dung, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục phát huy vai trò mở đường, dẫn dắt của DNNN trong nền kinh tế; DNNN cần là lực lượng tiên phong, dẫn đầu trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng.

Tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động, nâng cao năng lực cạnh tranh của DNNN theo hướng nâng cao chất lượng, cụ thể là nghiên cứu, hợp tác triển khai một số dự án năng lượng, công nghệ mới theo xu hướng dịch chuyển trên thế giới, tập trung làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng), đồng thời đẩy mạnh các động lực mới về tăng trưởng liên quan chuyển đổi số, xanh, kinh tế tuần hoàn, k inh tế tri thức, kinh tế chia sẻ, ứng phó biến đổi khí hậu.

Tăng cường liên kết với các doanh nghiệp trong nước thuộc các thành phần kinh tế khác nhau, tạo các chuỗi liên kết, cung ứng trong nước, giảm lệ thuộc vào nước ngoài.

Đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng khoa học công nghệ, khuyến khích hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo tại doanh nghiệp, tạo động lực bứt phá, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và năng lực cạnh tranh; đẩy mạnh thực hiện hiệu quả các đề án cơ cấu lại, chiến lược phát triển, kế hoạch sản xuất, kinh doanh, đầu tư phát triển hàng năm, 5 năm đã được phê duyệt, rà soát, bổ sung, điều chỉnh phù hợp tình hình.

Rà soát, đánh giá thực trạng doanh nghiệp, các dự án đầu tư, tăng cường đầu tư nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo, đổi mới mô hình quản trị theo hướng hiện đại, phù hợp thông lệ quốc tế; sắp xếp tinh gọn bộ máy, tiếp tục cơ cấu lại các đơn vị thành viên, thoái vốn tại các đơn vị yếu kém, thua lỗ, không hiệu quả, duy trì nắm giữ, tăng vốn tại doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phù hợp với ngành nghề chính.

Chú trọng xây dựng thương hiệu, đánh giá đúng và phát huy tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của từng DNNN để đi vươn lên. Xử lý dứt điểm các tồn tại, các dự án yếu kém trên cơ sở xem xét lợi ích tổng thể chứ không phải lợi ích cục bộ.

Nhấn mạnh chiến lược đúng đắn sẽ giúp vượt qua thách thức, Thủ tướng nhấn mạnh cần tái cấu trúc quản trị, cụ thể là tái cấu trúc bộ máy hoạt động tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, tái cấu trúc lực lượng lao động theo hướng nâng cao chất lượng, giảm số lượng; tái cấu trúc về vốn, bảo đảm an toàn, phát triển vốn, tập trung cho đầu tư phát triển; tái cấu trúc về sản xuất, kinh doanh theo hướng bám sát thị trường, tôn trọng quy luật cung cầu, quy luật cạnh tranh; nâng cao năng lực cạnh tranh, sức chống chịu với các cú sốc kinh tế cả ở trong nước và nước ngoài; bảo đảm tăng trưởng, từ đó đóng góp cho tăng trưởng chung, ngân sách nhà nước, nâng cao đời sống của người lao động.

Làm tốt việc giải ngân vốn đầu tư công; đẩy mạnh thực hiện các dự án trọng điểm quốc gia, khơi thông nguồn lực DNNN ngang tầm chiến lược, khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, phân tán, manh mún, bảo đảm trọng tâm, trọng điểm, thu hút đầu tư xã hội, huy động nguồn lực của xã hội. Thủ tướng lấy ví dụ, việc xây dựng đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch – Phố Nối phải huy động sức mạnh của các địa phương, của các doanh nghiệp, tạo cạnh tranh, chống độc quyền trong xây dựng đường dây tải điện này.

Thủ tướng lưu ý thúc đẩy vai trò của Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC); sử dụng nguồn vốn cho đầu tư phát triển.

"Điều tôi mong muốn nhất, thông điệp tôi muốn truyền tải là DNNN phải đóng vai trò tiên phong, dẫn dắt trong đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ, các ngành mới nổi; trên cơ sở đó đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng và liên kết với các tập đoàn, tổng công ty nước nước ngoài, tập đoàn tư nhân để tạo ra chuỗi giá trị, không làm ăn riêng lẻ trong bối cảnh hội nhập hiện nay", Thủ tướng nói.

Với các bộ ngành, Thủ tướng yêu cầu trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình phải tích cực, chủ động, trách nhiệm trong giúp đỡ doanh nghiệp, tạo điều kiện, cơ hội cho doanh nghiệp phát triển, "không để doanh nghiệp đến xin, đến kêu thì mới làm", phối hợp hiệu quả với doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn, vượt qua thách thức, phát huy mặt mạnh, hạn chế điểm yếu, tiến cùng, theo kịp và vươn lên, tăng tốc phát triển.

Các bộ ngành tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 68/NQ-CP, ngày 12/5/2022 của Chính phủ về tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động và huy động nguồn lực của DNNN, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty trong phát triển kinh tế - xã hội; Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 06/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp đổi mới hoạt động của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và nâng cao hiệu quả hoạt động, phát huy nguồn lực đầu tư của 19 tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước trực thuộc.

Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, xây dựng đề án về quản lý nhà nước với DNNN, theo hướng tách bạch chức năng chủ sở hữu và chức năng quản lý nhà nước.

Các địa phương cũng phải tích cực vào cuộc, phát huy, nhân lên các mô hình tốt như Becamex Bình Dương; đóng góp vào việc xây dựng thể chế, xây dựng đội ngũ cán bộ, xây dựng cơ chế giám sát để bảo đảm hoạt động lành mạnh, hiệu quả của các DNNN.

Kế thừa tầm nhìn của Chủ tịch Hồ Chí Minh "kinh tế quốc doanh là hình thức sở hữu của toàn dân, nó lãnh đạo nền kinh tế quốc dân và Nhà nước phải đảm bảo cho nó phát triển ưu tiên", đồng thời phát triển DNNN bảo đảm cạnh tranh theo cơ chế thị trường; và với vai trò nòng cốt của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, sử dụng những nguồn lực lớn của đất nước, tạo động lực, nền tảng cho phát triển kinh tế - xã hội và là công cụ dẫn dắt, định hướng cho các thành phần kinh tế khác, Thủ tướng tin tưởng với năng lực, kinh nghiệm đã có, đường lối đúng đắn của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, các DNNN tiếp tục duy trì, thúc đẩy đà phát triển, tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, hành động quyết liệt, làm việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt điểm việc đó, vì sự hùng cường, thịnh vượng của đất nước, vì hạnh phúc, ấm no của nhân dân.

Infographics: Một số nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 của các Tập đoàn, DNNN