Tranh thủy mặc do robot vẽ gây tranh cãi, được bán với giá hơn 500 triệu đồng

Năm 2018, nhà đấu giá Christie’s lần đầu tổ chức phiên đấu giá một tác phẩm nghệ thuật do AI tạo ra, với mức giá chốt 432.500 USD.

Tuy nhiên, nghệ sĩ đa phương tiện Victor Wong không cho rằng bức tranh này mang tính cách mạng. “Tác phẩm ấy chỉ mô phỏng lại cách con người vẽ, chẳng có gì mới lạ”, ông nói.

Là người có bằng kỹ sư điện và từng làm việc trong lĩnh vực kỹ xảo điện ảnh, nghệ thuật công nghệ và điêu khắc, Wong quyết định tạo ra điều khác biệt: một robot tên AI Gemini, có khả năng sáng tác tranh phong cảnh thủy mặc – được giới thiệu là “nghệ sĩ vẽ tranh mực truyền thống bằng AI đầu tiên trên thế giới”, theo 3812 Gallery, đơn vị đại diện của ông. (AI Gemini không liên quan tới chatbot AI cùng tên của Google)

Cánh tay robot – được mua trên mạng và lập trình lại – cầm bút lông vẽ lên giấy Tuyên, loại giấy truyền thống của Trung Quốc. Một thuật toán sẽ phân tích dữ liệu do Wong lựa chọn để điều khiển cánh tay vẽ nên các dãy núi, tạo thành bố cục phong cảnh.

Trong một loạt tranh lấy cảm hứng từ việc Trung Quốc đưa tàu thăm dò lên nửa tối của mặt trăng, Wong sử dụng bản đồ 3D công khai của NASA. Ở dự án khác, ông dùng dữ liệu giá cổ phiếu – trong đó đường tăng giảm của chỉ số thị trường được diễn giải thành núi non và thung lũng.

Màu sắc được áp dụng dựa trên hệ thống học sâu đã được “đào tạo” về nghệ thuật thủy mặc, trong khi lượng nước dùng thay đổi tùy độ ẩm không khí, Wong cho biết. Mỗi bức tranh rộng và cao khoảng 1m cần 8 đến 10 tiếng để hoàn thiện.

Kể từ khi ra mắt AI Gemini, Wong đã tổ chức triển lãm tại Hồng Kông, Thượng Hải, Đài Bắc và London. Các tác phẩm của ông được bán cho nhà sưu tầm cá nhân với giá khoảng 20.000 USD (khoảng 518 triệu đồng).

Tranh phong cảnh thủy mặc có lịch sử hàng ngàn năm tại Trung Quốc. Nhưng theo Wong, việc kết hợp tư duy sáng tạo của con người với sức mạnh công nghệ có thể mở ra điều “chưa từng được nhìn thấy trước đây”.

Khi công nghệ bước vào nghệ thuật

Việc ứng dụng AI trong nghệ thuật vẫn còn gây tranh cãi. Đầu năm nay, hơn 6.500 người đã ký tên vào một bức thư ngỏ kêu gọi Christie’s hủy bỏ phiên đấu giá chuyên biệt cho các tác phẩm do AI tạo ra – sự kiện đầu tiên thuộc loại này tại một nhà đấu giá lớn. Dù vậy, phiên đấu giá vẫn diễn ra và thu về 729.000 USD.

Các nhà phê bình cho rằng nghệ thuật do AI thiếu tính độc đáo và sự sáng tạo, trong khi giới nghệ sĩ lo ngại AI đang dựa vào hình ảnh có bản quyền.

Tuy nhiên, Wong khẳng định ông không sử dụng hình ảnh tạo sẵn bằng AI. Thay vì “huấn luyện AI Gemini sao chép tác phẩm của các bậc thầy”, ông lập trình một thuật toán để mô phỏng phương pháp sáng tác của họ.

Wong cho rằng các tác phẩm ông và AI Gemini tạo ra là nguyên bản, dù không ít người vẫn thốt lên tại triển lãm: “Đây không phải là nghệ thuật!”.

Với Wong, đổi mới luôn là động lực của sáng tạo. Ông nói: “Công nghệ và nghệ thuật chưa bao giờ tách rời nhau. Các bậc thầy luôn có công thức bí mật của riêng mình và tận dụng công nghệ tiên tiến nhất ở thời đại của họ”.

Ông tin rằng việc ứng dụng AI trong nghệ thuật chỉ là bước tiếp theo trong dòng chảy sáng tạo – một xu hướng không thể đảo ngược.

“AI đã trở thành một phần của cuộc sống, nhưng nhiều người vẫn chưa thể chấp nhận điều đó – nhất là khi nói đến nghệ thuật”, Wong chia sẻ. “Nhưng bạn không thể thoát khỏi AI”.

Theo CNN