Trung Quốc đối mặt cảnh báo an toàn từ hơn 100 lò phản ứng hạt nhân
Giới chuyên gia quân sự Trung Quốc cảnh báo về mối đe dọa an ninh từ hơn 100 lò phản ứng hạt nhân – phần lớn nằm tại các khu vực nhạy cảm – có thể trở thành mục tiêu trong các cuộc xung đột vũ trang tương lai.
Tổng hợp từ báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (South China Morning Post - SCMP), Trung Quốc đang đẩy mạnh xây dựng các nhà máy điện hạt nhân, với 10 lò phản ứng mới vừa được phê duyệt trong tháng trước, nâng tổng số lò phản ứng đang hoạt động và xây dựng lên 102 nhà máy – nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác.
Tuy nhiên, sự phát triển này làm dấy lên lo ngại trong giới quân sự Trung Quốc về nguy cơ các cơ sở hạt nhân trở thành mục tiêu tấn công trong trường hợp xảy ra xung đột vũ trang.
Theo một nghiên cứu mới của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), phần lớn các nhà máy hạt nhân đều nằm dọc theo bờ biển, trong đó một số tọa lạc tại các khu vực nhạy cảm như eo biển Đài Loan và Biển Đông. Báo cáo cảnh báo rằng các lò phản ứng này có thể bị tấn công trong thời chiến, gây hậu quả nghiêm trọng nếu không được bảo vệ hiệu quả.
Cuộc chiến Nga–Ukraine, nơi các cơ sở hạt nhân dân sự từng bị đe dọa, đã khiến giới chức quân sự Trung Quốc phải đánh giá lại mức độ rủi ro và thúc đẩy đề xuất tăng cường các biện pháp phòng thủ.
“Trung Quốc vẫn đang trong giai đoạn quan trọng của cơ hội chiến lược, nhưng các nhà máy điện hạt nhân và cơ sở hạ tầng trọng yếu khác đang đối mặt với các mối đe dọa ngày càng rõ rệt trong bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước phức tạp", nhóm nghiên cứu do Phó giáo sư Vương Phong Sơn thuộc Đại học Kỹ thuật Quân đội PLA đứng đầu, nhận định.
Báo cáo được công bố trên tạp chí Command Control and Simulation vào tháng trước nhấn mạnh rằng trong chiến tranh, xung đột vũ trang hoặc các cuộc tấn công khủng bố, các nhà máy hạt nhân có thể trở thành mục tiêu có giá trị cao, đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng và tài sản.
Phó giáo sư Vương Phong Sơn và các cộng sự dẫn trường hợp nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia tại Ukraine – cơ sở lớn nhất châu Âu – liên tục bị tấn công trong cuộc chiến Nga–Ukraine như một minh chứng điển hình cho nguy cơ hiện hữu, bất chấp luật pháp quốc tế nghiêm cấm hành vi này.
Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng mặc dù từ lâu việc tấn công cơ sở hạt nhân được xem là hành động vượt lằn ranh đỏ, thực tế chiến trường cho thấy các chuẩn mực này có thể bị phớt lờ.
Báo cáo của PLA cảnh báo các nhà máy điện hạt nhân của Trung Quốc có thể đối mặt với các kịch bản tấn công nghiêm trọng hơn dự kiến, bao gồm cả đòn tấn công bằng máy bay ném bom chiến lược hoặc tên lửa mang đầu đạn hạt nhân.
Nghiên cứu đã phân tích nhiều hình thái thiệt hại tiềm tàng như thương vong do tấn công trực tiếp hoặc rò rỉ phóng xạ, phá hủy lò phản ứng và hệ thống an toàn, cùng với các hệ quả ô nhiễm môi trường kéo dài, từ đất, nước, nông nghiệp đến hệ sinh thái biển – đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.
Nhóm chuyên gia đề xuất xây dựng khung đánh giá rủi ro toàn diện nhằm định hướng cho việc quy hoạch vị trí, thiết kế nhà máy, chiến lược phòng thủ và ứng phó khẩn cấp. Họ cũng khẳng định sẽ cập nhật khung này thường xuyên, phù hợp với sự thay đổi của bối cảnh an ninh toàn cầu.
Những lo ngại này xuất hiện đồng thời với tuyên bố chung giữa Trung Quốc và Nga hôm 9/5, trong đó hai nước bày tỏ quan ngại sâu sắc về nguy cơ leo thang hạt nhân.
“Trong bối cảnh quan hệ giữa các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân ngày càng căng thẳng và một số tình huống có dấu hiệu leo thang thành xung đột quân sự trực tiếp, các bên nhận thấy nhiều thách thức đang tích tụ trong lĩnh vực chiến lược, làm gia tăng nguy cơ xảy ra xung đột hạt nhân", tuyên bố nêu rõ.
Tham khảo South China Morning Post - SCMP
>> Hai quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân căng thẳng cực độ, nguy cơ chiến tranh toàn diện ngày càng gần
Vượt Mỹ, láng giềng Việt Nam vận hành thành công lò phản ứng hạt nhân thorium đầu tiên trên thế giới
