TS. Đậu Anh Tuấn: Kinh tế Việt Nam đang phát triển nhanh nhưng trụ cột chống đỡ dồn quá nhiều vào NHTM
TS. Đậu Anh Tuấn cho rằng vốn tín dụng đóng vai trò rất quan trọng đối với doanh nghiệp, tuy nhiên, trụ cột chống đỡ hiện nay đang bị dồn quá nhiều vào NHTM.
Sáng nay 27/6, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ đã tổ chức tọa đàm "Phát huy vai trò của các ngân hàng thương mại trong thực hiện Nghị quyết 68".
Vốn tín dụng là "mạch máu" đối với nền kinh tế nói chung và doanh nghiệp nói riêng
Luận bàn về nhóm giải pháp liên quan đến tiếp cận vốn, tín dụng trong Nghị quyết 68, TS. Đậu Anh Tuấn, Ủy viên Ban Thường trực, Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương Mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Trưởng ban Pháp chế, cho biết Nghị quyết 68 có nhóm giải pháp được các doanh nghiệp trông chờ và đánh giá cao liên quan đến tiếp cận tín dụng, vốn. Bởi vì đây là một trong những khó khăn hàng đầu của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam.
“Tôi nhớ VCCI trong vòng 20 năm qua khi tiến hành các khảo sát, có hỏi doanh nghiệp rằng điều gì là khó khăn nhất, thì việc khó tiếp cận vốn luôn là khó khăn hàng đầu cùng với những vấn đề về thủ tục hành chính, về đất đai. Điều này thể hiện tầm quan trọng của những chính sách về tín dụng, vốn đối với doanh nghiệp”, ông Tuấn chia sẻ.
Đánh giá về vai trò của tín dụng đối với doanh nghiệp, TS. Đậu Anh Tuấn cho rằng đối với doanh nghiệp, vai trò của tín dụng giống như xăng đối với xe chạy xăng. Nếu không có xăng thì xe không chạy được.
“Nhiều người ví vốn giống như mạch máu kinh tế nhưng tôi thì cho rằng vốn giống như xăng đối với xe chạy xăng vì liên quan đến giá. Nếu giá xăng quá cao thì rõ ràng vận hành về xe sẽ không kinh tế, không khả thi. Một xe chạy xăng không đổ đầy bình xăng, điều đó có nghĩa rằng là anh không đủ vốn thì anh không thể đi được xa. Vì vậy các chính sách cung ứng vốn cho nền kinh tế rất quan trọng, đặc biệt đối với các doanh nghiệp tư nhân”, ông nhấn mạnh.
Dẫn chứng thêm về lĩnh vực phát triển công nghiệp hỗ trợ, TS. Đậu Anh Tuấn thẳng thắn chỉ ra không phải doanh nghiệp Việt Nam không đủ khả năng, không đủ trình độ công nghệ để phát triển công nghiệp hỗ trợ, mà bởi vì điểm bất lợi của các doanh nghiệp này là vốn.
Trong khi các doanh nghiệp Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc)... có thể tiếp cận được với những nguồn vốn chi phí thấp, rẻ, dài hạn, lãi suất chỉ 2-3%/năm, doanh nghiệp Việt Nam lại phải vay vốn ngân hàng với lãi suất cao và đầu tư dài hạn. Như vậy, về mặt bài toán kinh tế thì không khả thi, không hiệu quả vì chi phí vốn quyết định chi phí kinh doanh, hiệu quả đầu tư rất lớn.
“Với tầm quan trọng như thế, chúng tôi đánh giá rất cao nỗ lực của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) trong thời gian vừa qua. Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn nhưng một trong những ưu tiên hàng đầu chúng ta cố gắng bình ổn lãi suất. Trong năm 2024, 2025 Chính phủ và NHNN đã tìm nhiều giải pháp để bình ổn, giảm lãi suất. Đây là một thành công lớn”, ông chia sẻ.
Bên cạnh đó, ông cũng đánh giá rất cao việc Chính phủ tiếp tục tháo gỡ những khó khăn về quy định pháp luật, điển hình như sửa đổi Luật Tổ chức tín dụng trong kỳ họp này.
“Chúng tôi đánh giá với Nghị quyết 68, với những nỗ lực gần đây của Chính phủ, NHNN, phải nói rằng Chính phủ và NHNN đã nắm được vấn đề, tập trung vào các điểm quan trọng của nền kinh tế, từ đó chúng ta cố gắng duy trì, cung cấp tín dụng cho nền kinh tế trong nỗ lực tốt nhất”, TS. Đậu Anh Tuấn nhìn nhận.
Vốn cho phát triển kinh tế phụ thuộc nhiều vào NHTM
Tuy vậy, ông cũng thẳng thắn chỉ ra điểm bất cập: Những nỗ lực này ở Việt Nam rất khó khăn bởi vì hiện nay vốn cho phát triển kinh tế, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân, đang phụ thuộc rất nhiều vào ngân hàng.
Để đầu tư dài hạn, các quốc gia không dựa vào hệ thống ngân hàng, mà họ huy động vốn từ trái phiếu, thị trường chứng khoán. Nhưng những thị trường này Việt Nam chưa phát triển đúng với kỳ vọng và nhu cầu của nền kinh tế. Chính vì thế hiện nay trụ cột từ vốn tín dụng từ ngân hàng thương mại (NHTM) quá lớn. Một nền kinh tế đang phát triển nhanh nhưng trụ cột chống đỡ hiện nay đang bị dồn quá nhiều vào NHTM.
Chính vì vậy, ngoài sự phát triển về hệ thống tiền tệ, NHTM phải đáp ứng nhiều yêu cầu khác. Chẳng hạn như ổn định kinh tế vĩ mô, đây là một mục tiêu rất quan trọng.
Ông thẳng thắn chỉ ra đây là bài toán khó và đầy thách thức đối với các NHTM và Chính phủ: “Thời gian tới để vừa phát triển, vừa phát triển kinh tế vĩ mô thì có lẽ là yêu cầu rất cao và quan trọng của NHTM và của Chính phủ”.
