Từ năm 2025, mỗi trẻ sơ sinh ở Mỹ được cấp 1.000 USD để đầu tư chứng khoán
Sáng kiến của Tổng thống Mỹ Donald Trump đang vấp phải nhiều ý kiến trái chiều do lo ngại làm gia tăng thâm hụt ngân sách và kéo theo việc cắt giảm các chương trình phúc lợi xã hội khác.
Ngày 9/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố một chương trình liên bang mới nhằm cung cấp tài khoản đầu tư trị giá 1.000 USD cho mỗi trẻ em sinh ra tại Mỹ, với sự tài trợ từ chính phủ liên bang. Sáng kiến này nhận được sự ủng hộ từ nhiều lãnh đạo doanh nghiệp lớn, những người cam kết sẽ đóng góp thêm hàng tỷ USD để hỗ trợ chương trình nằm trong khuôn khổ Dự luật Ngân sách mới (“Dự luật lớn, đẹp” - “One big, beautiful bill”).
Phát biểu tại cuộc họp bàn tròn tổ chức tại Nhà Trắng với sự tham gia của hơn chục giám đốc điều hành từ các tập đoàn như Uber, Goldman Sachs và Dell Technologies, ông Trump trình bày chi tiết về “Tài khoản Trump” – một loại tài khoản đầu tư hoãn thuế, theo dõi hiệu suất thị trường chứng khoán, được mở cho tất cả trẻ em sinh từ năm 2025 đến 2029.
“Với mỗi công dân Mỹ sinh từ ngày 1/1/2025 đến hết ngày 31/12/2028, chính phủ liên bang sẽ đóng góp một lần 1.000 USD vào một tài khoản đầu tư hoãn thuế. Khoản tiền này sẽ được đầu tư theo hiệu suất thực tế của thị trường chứng khoán và không bị đánh thuế cho đến khi rút ra", ông Trump phát biểu.
Tài khoản sẽ do người giám hộ quản lý và cho phép cá nhân hoặc tổ chức đóng góp thêm tối đa 5.000 USD mỗi năm. Ông Trump gọi đây là “một sáng kiến thân thiện với gia đình, giúp hàng triệu người Mỹ tận dụng sức mạnh kinh tế để nâng đỡ thế hệ kế tiếp”.
Các lãnh đạo doanh nghiệp như Michael Dell, Dara Khosrowshahi (Uber), David Solomon (Goldman Sachs) và Vladimir Tenev (Robinhood) đã cam kết đầu tư hàng tỷ USD vào tài khoản dành cho con cái nhân viên. Ông Trump ca ngợi họ là “những bộ óc kinh doanh vĩ đại nhất hiện nay” và khẳng định họ “đang đóng góp hàng triệu USD cho các tài khoản Trump”.
Phản ứng trái chiều
Chương trình đã được Hạ viện thông qua như một phần của dự luật ngân sách quy mô lớn, nhưng đang vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ một bộ phận Đảng Cộng hòa tại Thượng viện, đặc biệt liên quan đến gói chính sách rộng hơn. Các tài khoản đầu tư cho trẻ sơ sinh không được tách riêng thành chương trình độc lập mà hoàn toàn phụ thuộc vào việc thông qua “Dự luật lớn, đẹp đẽ” – như cách Tổng thống Trump gọi.
Ông khẳng định dự luật này được “tài trợ đầy đủ thông qua các cải cách có mục tiêu”, bao gồm các điều chỉnh về phúc lợi xã hội và đề xuất thuế đối với kiều hối. Tuy nhiên, theo phân tích mới đây của Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), dự luật có thể khiến nợ quốc gia tăng thêm 2.400 tỷ USD trong vòng 10 năm tới, đồng thời cắt giảm mạnh các chương trình Medicaid và hỗ trợ thực phẩm. CBO ước tính nếu được ban hành, đến năm 2034 sẽ có khoảng 10,9 triệu người Mỹ mất quyền tiếp cận dịch vụ chăm sóc y tế. Dự luật này trước đó đã được Hạ viện thông qua với cách biệt chỉ một phiếu và không nhận được sự ủng hộ nào từ phía đảng Dân chủ.
Các tài khoản đầu tư – do Bộ Tài chính quản lý và trước đây được gọi là “tài khoản Maga” – được so sánh với các tài khoản tiết kiệm đại học 529 hiện hành, nhưng có mức giới hạn đóng góp thấp hơn. Một số chuyên gia tài chính cho rằng điều này khiến tài khoản Trump khó trở thành lựa chọn tối ưu về đầu tư dài hạn.
Chương trình này không phải là sáng kiến đầu tiên trên thế giới về chính sách hỗ trợ trẻ em từ chính phủ, khi nhiều quốc gia khác cũng đã triển khai những mô hình tương tự. Từ năm 2002 đến 2011, Vương quốc Anh từng triển khai Quỹ Ủy thác Trẻ em với nguồn tài trợ khởi đầu từ chính phủ, trong khi Singapore hiện đang áp dụng chương trình Tiền thưởng cho Trẻ sơ sinh, với tài khoản tiết kiệm do nhà nước tài trợ dành cho trẻ em.
Tổng thống Trump vẫn bày tỏ lạc quan, cho rằng những người hưởng lợi từ chương trình “sẽ có một khởi đầu vững chắc trong cuộc sống, đặc biệt nếu chúng ta may mắn với thị trường và nền kinh tế trong tương lai.”
Trong khi đó, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cảnh báo rằng nếu Quốc hội không thông qua dự luật, nước Mỹ có thể phải đối mặt với “đợt tăng thuế lớn nhất trong lịch sử”, đồng thời kêu gọi hành động khẩn cấp để thông qua “một đạo luật thúc đẩy tăng trưởng” mà ông cho rằng “sẽ mang lại lợi ích cho toàn thể người dân Mỹ”.
Tham khảo The Guardian, New York Times (NYT)
