UOB: Tái thiết sau bão Yagi là cơ hội để Việt Nam đổi mới và phát triển bền vững

Tác động của bão Yagi đến kinh tế vĩ mô

Bão Yagi, một siêu bão cấp 5, đã gây thiệt hại nghiêm trọng tại Việt Nam với tổng giá trị lên đến40 nghìn tỷ đồng (tương đương 1,63 tỷ USD). Những thiệt hại này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến cơ sở hạ tầng mà còn có tác động lớn đến các chỉ số kinh tế vĩ mô.

Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, 26 tỉnh thành chịu ảnh hưởng của cơn bão này chiếm 41% GDP và 40% dân số cả nước​. Tổn thất lớn nhất nằm ở các ngành sản xuất, nông nghiệp và dịch vụ, những lĩnh vực chủ chốt trong cơ cấu kinh tế Việt Nam. Những thiệt hại nghiêm trọng này làm giảm động lực tăng trưởng của Việt Nam trong nửa cuối năm 2024, mặc dù tăng trưởng GDP trong quý II/2024 đạt mức 6,93%, tốc độ nhanh nhất trong gần hai năm​.

Theo dự báo từ Ngân hàng UOB, tác động của bão Yagi sẽ được cảm nhận rõ rệt hơn trong quý III và quý IV/2024, khi dự báo tăng trưởng kinh tế sẽ giảm xuống còn 5,7% trong quý III và 5,2% trong quý IV. Điều này kéo theo dự báo tăng trưởng cả năm 2024 sẽ giảm xuống còn 5,9% từ mức dự kiến ban đầu là 6%​.

Cơ hội tái thiết và đổi mới

Dù tác động ngắn hạn của bão Yagi là nghiêm trọng, Việt Nam vẫn có cơ hội để hướng tới các cải cách chiến lược và tái thiết. Quá trình này có thể trở thành động lực để cải thiện các tiêu chuẩn xây dựng, nâng cao khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu và phát triển hạ tầng bền vững. Các chính sách phát triển bền vững, tập trung vào xây dựng "kinh tế xanh" có thể sẽ giúp quốc gia không chỉ phục hồi mà còn thúc đẩy nền kinh tế trong dài hạn.

Ngân hàng UOB dự báo rằng, mặc dù GDP năm 2024 sẽ giảm, nhưng tăng trưởng GDP trong năm 2025 sẽ đạt mức 6,6%, phản ánh sự phục hồi mạnh mẽ và tăng cường sản xuất để bù đắp cho những thiệt hại từ bão​. Việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng, công nghệ xanh và sản xuất bền vững không chỉ giúp phục hồi sau bão mà còn tạo tiền đề cho phát triển kinh tế trong dài hạn.

Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi sau bão Yagi. Trong 8 tháng đầu năm 2024, dòng vốn FDI thực hiện đã tăng 8%, đạt 14,2 tỷ USD. Nếu xu hướng này tiếp tục, tổng vốn FDI cho cả năm có thể vượt ngưỡng 20 tỷ USD, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp FDI đạt mức cao như vậy​. Điều này phản ánh niềm tin của các nhà đầu tư quốc tế vào tiềm năng dài hạn của Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất, với gần 70% vốn FDI đổ vào ngành này.

Tuy nhiên, để tối đa hóa lợi ích từ dòng vốn FDI, Việt Nam cần tạo ra môi trường thuận lợi cho đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất lao động và chuyển đổi số. Quá trình này không chỉ giúp tái thiết sau bão mà còn đặt nền tảng cho các ngành công nghiệp tương lai.

Chính sách tiền tệ và tài khóa: Đối phó với áp lực từ thiên tai

Trong bối cảnh thiên tai, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) dự kiến sẽ duy trì lãi suất chính sách ổn định cho đến cuối năm 2024. Mặc dù Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã tăng 4% so với cùng kỳ năm trước, chỉ thấp hơn một chút so với mục tiêu 4,5% của Chính phủ, nhưng áp lực lạm phát vẫn có thể gia tăng do giá lương thực tăng​.

Về mặt tài khóa, Chính phủ có thể sẽ cần điều chỉnh các biện pháp hỗ trợ để giúp các doanh nghiệp và hộ gia đình bị ảnh hưởng bởi bão tái thiết sản xuất và phục hồi nhanh chóng. Các chính sách này có thể bao gồm việc giảm lãi suất hoặc cung cấp các khoản vay ưu đãi, đặc biệt là cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, giúp họ vượt qua khó khăn sau thiên tai.

Việc tái thiết sau bão Yagi không chỉ là một nhiệm vụ cấp bách mà còn là cơ hội để Việt Nam bứt phá, tiến tới một mô hình phát triển bền vững hơn. Bằng cách khai thác tối đa các nguồn lực và áp dụng những chiến lược kinh tế đúng đắn, đất nước hoàn toàn có thể biến khủng hoảng thành động lực phát triển, xây dựng một nền kinh tế xanh và bền vững hơn trong tương lai.

>> Fed và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam: Liệu có đang cùng nhịp?