Vì sao khởi tố vụ án tại Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn?

Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước được UBND TP. HCM thành lập năm 1997, hoạt động trong lĩnh vực đầu tư xây dựng dự án, nhà ở tái định cư; nhà ở xã hội; chương trình giải tỏa kênh rạch, chung cư, nhà ở công nhân...

Ngày 10/8/2010, Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn chuyển đổi thành Công ty TNHH MTV, hoạt động theo mô hình Công ty mẹ - Công ty con theo quyết định của UBND TP. HCM. Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn hiện đang thực hiện nhiều dự án bất động sản tại TP. HCM.

Hiện tại, dấu hiệu tội phạm tại Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn chưa được cơ quan điều tra công bố song vào năm 2020, Thanh tra TP. HCM đã công bố kết luận thanh tra thời kỳ 2017, 2018 về phòng chống tham nhũng trong việc quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn.

Theo kết luận thanh tra, trong 2 năm 2017, 2018, doanh thu của TCT không đạt kế hoạch UBND TP. HCM giao.

Cụ thể: Năm 2017, doanh thu trong hoạt động kinh doanh của TCT là hơn 545 tỷ đồng, đạt 76% kế hoạch năm và chỉ đạt 23,33% so với thực hiện của năm 2016.

Tương tự, năm 2018, doanh thu hoạt động kinh doanh của TCT là hơn 555 tỷ đồng đạt 72,46% so với kế hoạch năm.

Trong khi đó, chi phí thực hiện trong 2 năm 2017, 2018 đều vượt lần lượt là 1,41,34% và 158,42% so với kế hoạch được UBND TP. HCM giao. Trong quá trình thanh tra, Thanh tra TP. HCM còn thu hồi 54,19 tỷ đồng là số tiền lợi nhuận còn lại chưa nộp ngân sách năm 2018 sau khi trích lập các quỹ theo quy định.

Về quản lý công nợ, kết luận thanh tra chỉ ra tại thời điểm thanh tra, TCT còn hơn 1.473 tỷ đồng nợ phải thu nhưng chưa thu hồi được trong đó có khoản nợ phải thu là cổ tức, lợi nhuận được chia với số tiền hơn 304 tỷ đồng, tạo điều kiện cho các đơn vị khác chiếm dụng vốn.

Ngoài ra, TCT còn sử dụng tiền từ Quỹ phúc lợi để chi…ủng hộ, tài trợ cho các đơn vị khác làm từ thiện trong năm 2017, 2018 không đúng quy định và chưa thực hiện công khai sử dụng quỹ đến toàn thể cán bộ, người lao động.

Đáng chú ý, theo kết luận thanh tra, TCT chưa nghiêm túc chấp hành các quy định về thuế và nộp ngân sách nhà nước dẫn đến bị Cục thuế TP. HCM phạt chậm nộp tiền thuế và lợi nhuận sau thuế còn lại sau khi trích lập các quỹ trong hai năm 2017, 2018 đã bị ngành thuế ban hành 6 quyết định cưỡng chế thuế nộp ngân sách nhà nước.

Trong khi kinh doanh bết bát, TCT đã sử dụng tiền (100% vốn nhà nước) để chi nộp tiền thuê đất, thuế đất của CTCP Hùng Vương trên 4,8 tỷ đồng cho CTCP Địa ốc 7 trên 469 triệu đồng và đặc biệt là chi trả các chi phí thực hiện dự án chung cư Nguyễn Kim – Khu B thay cho đối tác kinh doanh là CTCP Địa ốc Ngân Hiệp, làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của TCT.

Kết luận thanh tra cho rằng việc làm này có lợi cho đối tác, mang tính rủi ro cao, có sự tùy tiện trong việc quản lý, sử dụng vốn nhà nước và chưa phù hợp với Luật quản lý sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp, dẫn dẫn đến việc làm thất thoát, thiệt hại tài sản nhà nước.

Ngoài ra, khi Công ty Ngân Hiệp đã thực hiện góp vốn hơn 398 tỷ đồng và góp bằng tiền thu từ chia tiền bán sàn thương mại khu B chung cư Nguyễn Kim hơn 32 tỷ đồng, TCT và kiểm soát viên chưa kịp thời kiểm tra, xử lý, chưa báo cáo xin ý kiến chủ sở hữu để kịp thời chỉ đạo, xử lý… là chưa đảm bảo chặt chẽ trong công tác phòng ngừa tham nhũng trong quản lý, sử dụng vốn nhà nước.

Đối với hoạt động đầu tư, góp vốn vào các doanh nghiệp khác: năm 2017, 2018, TCT đã đầu tư tài chính tại 32 đơn vị với tổng giá trị góp vốn là 2.250,4 tỷ đồng nhưng chỉ có 18/32 đơn vị có lợi nhuận, cổ tức được chia, còn lại 14/32 doanh nghiệp không chia lợi nhuận, cổ tức được chia.

Theo Ủy ban Kiểm tra Thành ủy TP. HCM, lãnh đạo Tổng Công ty Địa ốc Sài Gòn TNHH MTV đã có những khuyết điểm, vi phạm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh; việc quản lý công nợ; việc quản lý, sử dụng Quỹ Đầu tư phát triển; chi hộ tiền trả tiền cho đối tác kinh doanh, chi hộ trả tiền thuê đất; quản lý chứng từ kế toán; hoạt động đầu tư, góp vốn; thực hiện Đề án tái cơ cấu Tổng công ty giai đoạn 2013 - 2015; thực hiện các nội dung kết luận, kiến nghị của các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; thực hiện dự án và thực hiện chức trách, nhiệm vụ kiểm tra, giám sát.

Ngoài ra, một số dự án từ khi phê duyệt dự án đến giai đoạn Thanh tra TP. HCM vào cuộc đã hơn 10 năm nhưng chưa được đưa vào khai thác sử dụng, ảnh hưởng đến nguồn vốn doanh nghiệp, gây lãng phí tài sản nhà nước, lãng phí đất đai.