Vụ CEO công ty bảo hiểm bị bắn chết ngay giữa ban ngày: Khẩu súng ma được chế tạo bằng công nghệ in 3D hé lộ cuộc tranh cãi gay gắt về quyền sở hữu súng của dân Mỹ

Công nghệ in 3D đang tạo ra làn sóng lo ngại về an ninh xã hội tại Mỹ khi việc chế tạo súng tự do ngày càng dễ dàng. Vụ án mạng mới đây nhất nhắm vào CEO UnitedHealthcare đã phơi bày những thách thức nghiêm trọng của loại vũ khí này.

Nghi phạm Luigi Mangione bị bắt tại Altoona, Pennsylvania, với một khẩu súng 9mm được cho là có một số bộ phận được in từ công nghệ 3D. Theo Trưởng phòng Thám tử Joseph Kenny của Sở Cảnh sát New York, đây được coi là "súng ma" - loại vũ khí không thể truy xuất nguồn gốc và gây nhiều mối lo cho lực lượng chức năng.

Thống đốc bang Pennsylvania, ông Josh Shapiro đã có phát biểu mạnh mẽ tại cuộc họp báo: "Chúng tôi sẽ không khoan nhượng với bất kỳ hành vi sử dụng bất kì loại súng bất hợp pháp nào nhằm mục đích giết người".

Nghi phạm Mangione hiện đang đối mặt với năm tội danh hình sự nghiêm trọng, bao gồm giết người cấp độ hai và tàng trữ vũ khí bất hợp pháp. Luật sư của nghi phạm cho biết thân chủ sẽ không nhận tội và chưa thấy đủ bằng chứng buộc tội tại thời điểm này.

Chuyên gia Cody Wilson từ tổ chức Defense Distributed ở Texas đã phân tích chi tiết về loại súng được cảnh sát thu giữ, cho thấy những thách thức mới trong việc kiểm soát vũ khí tại Mỹ.

Theo Wilson, khung súng có thể được in hoàn toàn bằng máy in 3D trong vòng vài giờ, sử dụng các vật liệu đặc thù. Các bộ phận khác như nòng súng và cơ chế trượt có thể dễ dàng mua trực tuyến hoặc tại các triển lãm, với khả năng cao là biến thể của dòng súng Glock.

Sự phát triển của "súng ma" được thúc đẩy bởi những tiến bộ công nghệ: máy in 3D, các thiết kế trực tuyến, video hướng dẫn và diễn đàn chuyên sâu. Đặc điểm đáng lo ngại là những vũ khí này hoàn toàn không có số sê-ri, miễn kiểm tra lý lịch và không yêu cầu nhà bán lưu giữ hồ sơ, khiến việc truy xuất nguồn gốc gần như bất khả thi.

Chính phủ của Tổng thống Biden đang tăng cường nỗ lực quản lý bằng quy định mới, yêu cầu các nhà sản xuất bộ dụng cụ súng phải đóng dấu số sê-ri. Tuy nhiên, các nhà hoạt động ủng hộ quyền sở hữu súng đang khiếu kiện tại Tòa án Tối cao.

Quá trình chế tạo "súng ma" phức tạp, đòi hỏi kỹ năng kỹ thuật chuyên sâu. Tuy nhiên, các cộng đồng trực tuyến trên nền tảng X và Reddit trở thành kênh chia sẻ kỹ thuật, góp phần gia tăng nguy cơ sản xuất và sử dụng vũ khí phi pháp.

Phóng viên Wall Street Journal đã thử nghiệm để chứng minh mức độ dễ dàng trong việc sử dụng máy in 3D để chế tạo vật thể, thậm chí là các mô hình súng.

Chỉ bằng vài thao tác đơn giản, một khẩu súng đồ chơi có khả năng bắn đạn xốp đã được in hoàn chỉnh. Sự tiến bộ của công nghệ in 3D đã giúp các máy in để bàn có mức giá phải chăng có thể sản xuất vũ khí chỉ trong vài giờ.

So với các thế hệ trước, các hệ thống in 3D hiện đại đã vượt trội về khả năng vận hành. Các mô hình mới tích hợp phần mềm tinh vi và phần cứng được cải tiến, giảm thiểu yêu cầu về kỹ thuật và giảm tỷ lệ sai sót trong quá trình in ấn.

Sự phát triển này đặt ra những thách thức mới cho các cơ quan quản lý và thực thi pháp luật trong việc kiểm soát việc sản xuất và lưu hành vũ khí.

Theo số liệu của Bộ Tư pháp Hoa Kỳ, giai đoạn từ 2016-2020 chứng kiến một diễn biến đáng báo động: hơn 23.000 khẩu súng không có số sê-ri đã được thu giữ tại hiện trường các vụ án.

Những vụ việc nghiêm trọng đã được ghi nhận, trong đó súng ma được sử dụng để gây án. Điển hình là vụ xả súng năm 2019 tại một trường trung học California, nơi một thanh thiếu niên 16 tuổi đã sử dụng khẩu súng lục tự chế để gây án, dẫn đến cái chết của hai học sinh và đối tượng gây án.

Năm 2017 cũng chứng kiến một vụ án khác tại Bắc California, khi một đối tượng bị cấm sở hữu súng đã sát hại năm người bằng một khẩu súng trường bán tự động do chính mình chế tạo.

Các quan chức thực thi pháp luật bày tỏ lo ngại về sự gia tăng nhanh chóng của loại vũ khí này. Trung sĩ Jake Comber tại đơn vị thực thi pháp luật đặc biệt của cảnh sát Tracy, California, nhấn mạnh: "Khả năng có được súng ma hiện nay rất đáng lo ngại. Chúng tôi thu giữ các loại súng ma, súng tự chế gần như hàng tuần".

Tuy nhiên, những mối lo ngại có thúc đẩy thay đổi trong hệ thống pháp luật Liên bang và tiểu bang hay không còn là một vấn đề phức tạp. Sự kiện ám sát CEO Brian Thompson lại làm dấy lên cuộc tranh luận gay gắt hàng thập kỷ của người Mỹ về quyền sở hữu và an ninh trật tự xã hội.

Từ năm 2016, hơn một chục tiểu bang, trong đó có California và New York, đã triển khai các biện pháp hạn chế súng tự chế. Mỗi tiểu bang áp dụng các quy định khác nhau: một số cho phép sản xuất vũ khí nếu được đánh số sê-ri, những nơi khác hoàn toàn cấm in súng 3D.

Tại New York, sở hữu các bộ phận súng không thể truy xuất nguồn gốc được coi là hành vi phạm tội, đồng thời việc sở hữu bộ giảm thanh cũng bị cấm.

Các nhóm ủng hộ quyền sở hữu súng đã khởi kiện tại tòa liên bang, thách thức luật súng ma với lý do vi hiến. Các vụ kiện hiện đang chờ xử lý tại các tiểu bang Oregon, Colorado, Nevada và Delaware.

Vấn đề pháp lý then chốt đang được đặt ra: Liệu người Mỹ có quyền theo Tu chính án thứ hai để chế tạo vũ khí không số sê-ri cho mục đích cá nhân hay không? Các tòa án đã có những phán quyết khác nhau, làm dấy lên tranh cãi về tính hợp hiến.

Một cuộc chiến pháp lý khác diễn ra quanh việc truy cập các bản thiết kế vũ khí trực tuyến. Tổ chức Defense Distributed đã tranh luận với Tổng Chưởng lý New Jersey về quyền phát hành các tệp thiết kế, với lý do được bảo vệ bởi Tu chính án thứ nhất.

Đối với vụ án mới đây ở Manhattan, ông Archie cho rằng trọng tâm nên là hành vi giết người, người sở hữu súng dùng với mục đích gì, chứ không phải loại vũ khí sử dụng. "Anh ta dùng súng để giết người, đó mới là vấn đề", ông nhấn mạnh.

Quan điểm này cho thấy còn một phần đông người dân Mỹ tin rằng quyền sở hữu súng là chính đáng với lý do tự vệ, bảo đảm an toàn cho bản thân và gia đình.

Tuy nhiên, quan điểm truyền thống về quyền sở hữu súng cần được điều chỉnh để phù hợp với thực tế công nghệ mới, khi việc tự chế vũ khí trở nên dễ dàng và xã hội Mỹ ngày nhiều sự chia rẽ.

Theo WSJ

>> Vụ CEO công ty bảo hiểm bị bắn chết ngay giữa ban ngày: Dòng chữ khắc trên viên đạn tiết lộ cuộc chiến của dân Mỹ với hệ thống bảo hiểm y tế