3 tỷ USD 'bốc hơi' trong 1 tháng, nhà đầu tư nước ngoài tháo chạy: Chuyện gì đã xảy ra?

Việc Tổng thống Donald Trump leo thang thuế quan với Ấn Độ đang đặt thị trường chứng khoán nước này vào tình thế có nguy cơ tụt lại xa hơn nữa so với Trung Quốc.

Hiện tại, thị trường chứng khoán Ấn Độ đang kém thị trường nội địa Trung Quốc tới 6,3 nghìn tỷ USD, mức chênh lệch lớn nhất kể từ tháng 3. Chỉ số MSCI Ấn Độ đang thua kém chỉ số MSCI Trung Quốc 10 điểm phần trăm trong quý này và trên đà ghi nhận mức kém hiệu quả hàng năm lớn nhất kể từ năm 2017.

Ông Trump tuyên bố sẽ áp thuế 50% đối với hàng xuất khẩu của Ấn Độ sang Mỹ — một nửa trong số đó là nhằm phạt việc mua dầu từ Nga. Ông đặc biệt chỉ trích New Delhi vì nhập khẩu dầu Nga. Tuy nhiên, Trung Quốc cũng là quốc gia nhập khẩu từ Moscow với khối lượng lớn hơn nhiều. Hiện tại, Bắc Kinh đang chờ gia hạn thỏa thuận đình chiến thương mại với Mỹ.

Tháng trước, nhà đầu tư nước ngoài đã rút khoảng 3 tỷ USD khỏi cổ phiếu Ấn Độ, mức cao nhất kể từ tháng 2. Phố Wall cũng đã chú ý. Goldman Sachs Group Inc. gần đây dự báo cổ phiếu Ấn Độ sẽ tiếp tục kém hơn các thị trường mới nổi khác nên vẫn giữ khuyến nghị “nắm giữ” ở mức trung bình cho thị trường này.

Ngược lại, ngân hàng duy trì khuyến nghị “mua mạnh” với cổ phiếu Trung Quốc và còn nâng mục tiêu giá cho chỉ số MSCI China trong 12 tháng tới.

Sự thay đổi trái ngược trong "vận may" của hai nền kinh tế hàng đầu châu Á phản ánh môi trường đầu tư đầy biến động. Chỉ vài năm trước, Trung Quốc bị gắn mác “không thể đầu tư” vì siết chặt quản lý và rủi ro địa chính trị, khiến dòng vốn dịch chuyển sang Ấn Độ như một nơi an toàn hơn.

Nhưng nay, chính Ấn Độ lại gặp khó với căng thẳng thương mại gia tăng, lợi nhuận doanh nghiệp giảm tốc và định giá quá cao, buộc nhà đầu tư phải suy nghĩ lại.

“Ấn Độ vốn là đồng minh của Mỹ, nhưng việc leo thang căng thẳng thương mại và phản ứng liên quan đến dầu Nga thực sự đang đè nặng tâm lý thị trường”, Anna Wu, chiến lược gia nhận định. Bà dự đoán cổ phiếu Trung Quốc sẽ có màn thể hiện tốt hơn so với Ấn Độ trong các quý tới.

Thị trường Trung Quốc năm nay đã lấy lại đà tăng, được hỗ trợ bởi việc hạ nhiệt căng thẳng thương mại, các chính sách “chống quá tải cạnh tranh” của Chính phủ và bước đột phá trong trí tuệ nhân tạo sau thành công của DeepSeek hồi đầu năm.

Dù vậy, về lâu dài, kinh tế Ấn Độ vẫn được nhiều nhà đầu tư đánh giá cao. Morgan Stanley dự báo thị trường cổ phiếu Ấn Độ sẽ đạt mức kỷ lục mới trong những thập kỷ tới, nhờ dân số tăng nhanh và cơ sở hạ tầng ngày càng hoàn thiện, giúp nước này chiếm tỷ trọng lớn hơn trong nền kinh tế toàn cầu.

“Nếu thị trường Ấn Độ giảm, đó sẽ là cơ hội tốt để mua vào. Tranh chấp thuế quan với Mỹ chắc chắn ảnh hưởng đến tâm lý, nhưng tác động này sẽ chỉ kéo dài trong ngắn hạn”, nhà đầu tư kỳ cựu Mark Mobius của Mobius Investments nói.

Được biết, các tổ chức trong nước đã rót khoảng 50 tỷ USD vào cổ phiếu Ấn Độ. Cùng với nhà đầu tư cá nhân, họ nắm giữ tỷ trọng lớn hơn so với quỹ ngoại trong thị trường trị giá 5,2 nghìn tỷ USD, theo Sở Giao dịch Chứng khoán Quốc gia Ấn Độ. Lực đỡ nội địa này được kỳ vọng sẽ giúp thị trường tránh những cú sụt giảm quá mạnh.

Trong khi đó, kinh tế Trung Quốc vẫn chưa hết khó khăn. UBS Group AG đã hoãn dự báo phục hồi của ngành bất động sản sau khi doanh số bán nhà lại giảm trong quý II. Dù tăng trưởng kinh tế vượt kỳ vọng, áp lực giảm phát và nhu cầu tiêu dùng yếu vẫn là mối lo ngại.

Tuy nhiên, sự xuống dốc nhanh chóng trong quan hệ Ấn Độ - Mỹ và các biện pháp thuế mới có thể làm suy yếu tham vọng của Ấn Độ trở thành trung tâm sản xuất thay thế cho Trung Quốc, mục tiêu then chốt của Thủ tướng Narendra Modi.

“Việc ông Trump tiếp tục gia tăng căng thẳng lần này sẽ làm trầm trọng thêm cảm giác bị áp bức ngày càng tăng trong công chúng Ấn Độ”, Andrei Stetsenko, đối tác tại công ty đầu tư Farley Capital LP ở New York, nhận định.

Hiện tại, tranh chấp thương mại chỉ càng làm gia tăng lo lắng của nhà đầu tư về định giá quá cao của thị trường Ấn Độ. Trong khi đó, Trung Quốc mang đến cơ hội tiếp cận các lĩnh vực đang bùng nổ như trí tuệ nhân tạo, năng lượng sạch và công nghệ sinh học với mức định giá hấp dẫn hơn nhiều.

Chỉ số MSCI Ấn Độ hiện giao dịch ở mức P/E dự phóng hơn 21 lần, so với 11,9 lần của chỉ số MSCI China.

“Chừng nào căng thẳng thương mại còn chưa được giải quyết, cổ phiếu Ấn Độ sẽ khó được ưu tiên trong danh mục đầu tư khu vực. Các quỹ nước ngoài vẫn có thể tiếp tục bán ra thêm”, Chetan Seth, chiến lược gia chứng khoán châu Á - Thái Bình Dương tại Nomura Holdings Inc., cho biết.