Các trường đại học có thể bị đình chỉ tuyển sinh nếu vi phạm những điều sau

Bộ GD-ĐT vừa công bố dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 127 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục, trong đó tập trung siết chặt quản lý các cơ sở giáo dục đại học.

Theo dự thảo, các trường đại học quá thời hạn 6 tháng mà chưa thành lập hội đồng trường hoặc chưa hoàn tất quy trình bổ nhiệm hiệu trưởng sẽ bị phạt từ 40 đến 60 triệu đồng và đình chỉ tuyển sinh trong 12 tháng. Nếu vi phạm kéo dài từ 12 đến 24 tháng, thời gian đình chỉ có thể tăng lên 24 tháng. Trường hợp quá 36 tháng không khắc phục, cơ sở sẽ bị tước giấy phép hoạt động.

Với đại học tư thục hoạt động không vì lợi nhuận, nếu sau 6 tháng kể từ ngày thành lập hoặc khi hội đồng trường hết nhiệm kỳ mà chưa có hội đồng mới hoặc chưa bổ nhiệm hiệu trưởng, mức xử phạt cũng tương tự. Nếu sau thời hạn đình chỉ tuyển sinh mà vẫn không khắc phục, trường có thể bị đình chỉ hoạt động một năm, thậm chí giải thể.

Về công tác tuyển sinh, dự thảo quy định rõ, những trường công bố sai chỉ tiêu, không công bố thông tin, tuyển sinh không đúng phương thức hay không đảm bảo ngưỡng đầu vào sẽ bị xử phạt từ 20 đến 40 triệu đồng, đồng thời bị đình chỉ tuyển sinh các ngành vi phạm trong 6 đến 12 tháng. Trường hợp tuyển sai đối tượng, mức phạt từ 10 đến 30 triệu đồng nếu dưới 10 thí sinh, và từ 110 đến 150 triệu đồng nếu vi phạm từ 30 thí sinh trở lên. Ngoài tiền phạt, trường còn có thể bị đình chỉ tuyển sinh trong thời gian 12 đến 18 tháng.

Các cơ sở vi phạm phải thỏa thuận với người học để chuyển sinh viên đủ điều kiện sang ngành hoặc trường khác phù hợp. Nếu thí sinh không đồng ý, trường buộc phải hủy quyết định trúng tuyển, hoàn trả toàn bộ kinh phí đã thu và chịu trách nhiệm giải quyết hậu quả.

Một điểm mới đáng chú ý là việc xử phạt tình trạng tuyển vượt chỉ tiêu sẽ căn cứ theo số lượng thí sinh thay vì tỷ lệ phần trăm. Cụ thể, vượt 10 đến 30 thí sinh bị phạt 5 đến 10 triệu đồng, vượt 31 đến 60 thí sinh bị phạt 10 đến 30 triệu đồng, vượt 61 đến 100 thí sinh bị phạt 30 đến 50 triệu đồng, và từ 101 thí sinh trở lên bị phạt 50 đến 70 triệu đồng.

Bộ GD-ĐT cho biết việc tăng mức xử phạt nhằm tăng tính răn đe và bảo vệ quyền lợi người học. Thống kê từ năm 2022 đến tháng 8/2023 cho thấy Thanh tra Bộ đã ban hành 94 quyết định xử phạt hành chính với các trường đại học, chủ yếu liên quan đến tuyển sinh và mở ngành. Không ít trường chưa đáp ứng điều kiện tự chủ nhưng vẫn tự ý mở ngành, xác định sai chỉ tiêu và tuyển sinh khi chưa đủ điều kiện.

Ngoài chế tài xử phạt, các trường đại học không đạt chuẩn còn có thể được sáp nhập hoặc giải thể theo kế hoạch sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập do Chính phủ công bố ngày 21/9. Hiện cả nước có khoảng 250 cơ sở giáo dục đại học, trong đó khoảng 140 trường công lập (không tính khối công an, quân đội) thuộc diện sắp xếp, giảm mạnh số lượng đầu mối.

Để đạt chuẩn theo quy định, các trường cần đáp ứng 6 nhóm tiêu chí, trong đó có tỷ lệ sinh viên/giảng viên toàn thời gian phải từ 40 trở xuống; giảng viên có trình độ tiến sĩ chiếm từ 20% đến 50% trở lên; diện tích đất tối thiểu 25 m2/người học chính quy; ít nhất 70% giảng viên có chỗ làm việc riêng.

Những quy định mới này được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đại học, chấn chỉnh tình trạng tuyển sinh tràn lan và đảm bảo quyền lợi chính đáng cho sinh viên.