Cần sớm ban hành chế tài quản lý và xử lý nghiêm KOL sai phạm

Ngày 18/8, tại Hà Nội, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia phối hợp với Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) tổ chức hội nghị “KOL với kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.

Phát biểu tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Thanh Huyền, Phó Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), nhấn mạnh hiện chưa có khung quản lý cụ thể đối với KOL. Trong khi đó, nhiều cá nhân nổi tiếng đã vướng vi phạm pháp luật, ứng xử lệch chuẩn, đi ngược thuần phong mỹ tục.

Theo bà Huyền, KOL là những người có sức lan tỏa, được công chúng tin yêu, vì vậy phải đặt trách nhiệm xã hội lên hàng đầu. Bà cho rằng cần sớm ban hành chế tài quản lý và xử lý nghiêm sai phạm, thậm chí áp dụng biện pháp hạn chế biểu diễn hoặc xuất hiện trên truyền thông đối với trường hợp gây tác động xấu.

Bà Nguyễn Thị Thanh Huyền, Phó Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử tại hội nghị sáng nay. Ảnh minh họa

Từ kinh nghiệm quốc tế, bà Huyền dẫn chứng Trung Quốc xem KOL là biểu tượng văn hóa và coi việc quản lý họ là trọng tâm trong chiến lược tư tưởng. Người vi phạm có thể bị phạt hành chính, truy cứu hình sự hoặc “phong sát” hoàn toàn. Hàn Quốc cũng đặt yêu cầu cao, khi công chúng sẵn sàng quay lưng với nghệ sĩ hay KOL có hành vi trái chuẩn mực.

Ở góc nhìn doanh nghiệp, ông Đỗ Quang Vinh, Phó Chủ tịch HĐQT kiêm Phó Tổng giám đốc SHB ví niềm tin như “hệ miễn dịch” của xã hội. Khi niềm tin vững chắc, thông tin sai lệch khó có cơ hội lan truyền. Ông cho rằng trách nhiệm của KOL không chỉ là kể chuyện thật, mà còn góp phần định hình chuẩn mực ứng xử văn minh, biết bất đồng trong tôn trọng.

Ông Đỗ Quang Vinh, Phó Chủ tịch HĐQT kiêm Phó Tổng giám đốc SHB ví niềm tin như “hệ miễn dịch” của xã hội. Ảnh minh họa

Ông Vinh nhấn mạnh: “Thông điệp chỉ bền khi đi cùng với hành động”. Việc hợp tác giữa KOL và doanh nghiệp cần vượt lên trên quảng bá sản phẩm đơn thuần, hướng tới lan tỏa trách nhiệm xã hội, thúc đẩy phát triển bền vững, xanh hóa và số hóa.

Ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), cảnh báo một thực trạng đáng lo ngại: nhiều KOL lợi dụng uy tín cá nhân để kinh doanh hàng giả, hàng nhái, sản phẩm kém chất lượng, hoặc cung cấp thông tin thiếu minh bạch, làm tổn hại niềm tin của người tiêu dùng.

Hội nghị đã ra mắt Liên minh “Niềm tin số” và khởi động chương trình "Tín nhiệm Người ảnh hưởng". Ảnh minh họa

Để khắc phục, hội nghị đã ra mắt Liên minh “Niềm tin số”, tập hợp các KOL, cơ quan quản lý, doanh nghiệp và báo chí nhằm chung tay chống lại tin giả, quảng cáo sai lệch, đồng thời lan tỏa những giá trị tích cực.

Một điểm nhấn tại hội nghị là việc khởi động chương trình “Tín nhiệm Người ảnh hưởng”. Đây được xem là bước tiến quan trọng để xây dựng hệ thống đánh giá uy tín và trách nhiệm xã hội của KOL/KOC.

Theo đó, các cá nhân sẽ được đánh giá dựa trên năm trụ cột: minh bạch nội dung quảng cáo, chuẩn mực đạo đức và lịch sử hành vi, mức độ tương tác thực, sự phù hợp với giá trị xã hội – thương hiệu và tuân thủ pháp luật. Quy trình chứng nhận trải qua bảy bước, kết hợp thẩm định chuyên gia, công nghệ phân tích dữ liệu, đồng thời ứng dụng blockchain để bảo đảm minh bạch.

Cần phải có biện pháp quản lý chặt chẽ và chế tài xử lý KOL vi phạm. Ảnh minh họa

Chứng chỉ chỉ có hiệu lực 12 tháng, kèm theo cơ chế hậu kiểm, tái xác minh và tiếp nhận khiếu nại từ cộng đồng. Qua đó, công chúng và doanh nghiệp có cơ sở lựa chọn hợp tác với những cá nhân thật sự đáng tin cậy, góp phần kiến tạo môi trường truyền thông số minh bạch, an toàn và bền vững.

Các diễn giả tại hội nghị đều thống nhất rằng, bên cạnh những biện pháp quản lý chặt chẽ, cần khuyến khích KOL phát huy ảnh hưởng tích cực. Họ không chỉ là người truyền cảm hứng, mà còn có thể trở thành “đại sứ văn hóa”, quảng bá bản sắc Việt Nam ra thế giới.

Trong kỷ nguyên số, khi niềm tin của công chúng ngày càng mong manh trước cơn bão tin giả, vai trò và trách nhiệm xã hội của KOL trở thành yếu tố then chốt để định hình một không gian mạng an toàn, văn minh.