Chính thức từ tháng 7/2025, lao động nữ được nghỉ khám thai 10 ngày, chồng được tăng quyền lợi

Một trong những điểm đáng chú ý là thời gian nghỉ việc để đi khám thai đã được điều chỉnh. Cụ thể:

Tăng thời gian nghỉ việc khám thai

Theo Luật BHXH năm 2014, lao động nữ được nghỉ việc để đi khám thai 5 lần, mỗi lần 1 ngày; trường hợp ở xa cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường thì được nghỉ 2 ngày cho mỗi lần khám thai.

Luật BHXH (sửa đổi) năm 2024 quy định rõ là 2 ngày: "Lao động nữ mang thai được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản để đi khám thai tối đa 5 lần, mỗi lần không quá 2 ngày."

Như vậy, trong suốt thời gian thai kỳ, lao động nữ có thể được nghỉ tổng cộng lên đến 10 ngày để đi khám thai, thay vì chỉ 5 ngày như quy định trước đây.

Tăng quyền lợi nghỉ thai sản khi sảy thai

Theo Luật BHXH (sửa đổi) năm 2024, quyền lợi liên quan đến chế độ thai sản trong trường hợp sảy thai, phá thai, thai chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ và thai ngoài tử cung đã được điều chỉnh để giảm bớt điều kiện và tăng cường sự hỗ trợ cho lao động nữ. Cụ thể:

- Thay đổi về thời gian nghỉ việc: Luật BHXH năm 2014 quy định lao động nữ có thể nghỉ việc hưởng chế độ thai sản tối đa 50 ngày trong trường hợp sảy thai, phá thai, thai chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ, thai ngoài tử cung nếu thai đã đủ 25 tuần tuổi trở lên.

- Điều chỉnh trong Luật BHXH (sửa đổi) năm 2024: Luật mới giảm điều kiện để hưởng thời gian nghỉ tối đa 50 ngày xuống còn khi thai đủ 22 tuần tuổi trở lên. Điều này có nghĩa là ngay cả khi thai nhi chưa đủ 25 tuần tuổi nhưng từ 22 tuần tuổi trở lên, lao động nữ vẫn được hưởng quyền lợi nghỉ việc tối đa 50 ngày trong các trường hợp trên.

Sự điều chỉnh này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi cho lao động nữ mà còn hỗ trợ họ trong những thời điểm khó khăn, giảm bớt gánh nặng tinh thần và thể chất khi phải đối mặt với những vấn đề liên quan đến thai kỳ.

Tăng quyền lợi thai sản cho lao động nam

Luật BHXH (sửa đổi) năm 2024 đã có những điều chỉnh quan trọng để tăng quyền lợi cho lao động nam, đặc biệt là trong trường hợp vợ sinh con. Dưới đây là những điểm chính về thay đổi trong chế độ thai sản cho lao động nam theo quy định mới:

Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản: Theo Luật BHXH năm 2014, lao động nam có quyền nghỉ 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.

Luật BHXH (sửa đổi) năm 2024 mở rộng khung thời gian này thành trong vòng 60 ngày kể từ ngày vợ sinh con, cho phép lao động nam nghỉ nhiều lần, miễn là tổng thời gian nghỉ không quá thời gian quy định. Điều này tạo điều kiện linh hoạt hơn cho lao động nam để chăm sóc gia đình trong thời gian vợ mới sinh con.

Thay đổi về thời gian nghỉ khi vợ sinh đôi hoặc sinh ba trở lên:

Nếu vợ sinh đôi phải phẫu thuật, lao động nam được nghỉ 14 ngày làm việc, tương tự như quy định của Luật BHXH năm 2014.

Đối với trường hợp vợ sinh ba trở lên và phải phẫu thuật, lao động nam sẽ được nghỉ thêm 3 ngày làm việc cho mỗi con, tính từ con thứ ba trở đi. Đây là một bổ sung quan trọng nhằm hỗ trợ tốt hơn cho những gia đình có nhiều con và yêu cầu chăm sóc đặc biệt.

Những điều chỉnh này không chỉ giúp lao động nam có thêm thời gian để hỗ trợ và chăm sóc gia đình, mà còn phản ánh sự quan tâm đến việc cân bằng giữa công việc và cuộc sống gia đình trong những giai đoạn quan trọng như khi sinh con.

Cách tính trợ cấp thai sản

Trợ cấp thai sản chỉ bổ sung thêm cách tính trợ cấp thai sản đối với các trường hợp nhận con khi nhờ mang thai hộ, lao động nữ mang thai hộ và lao động nữ nhờ mang thai hộ.

Trợ cấp thai sản một tháng của người lao động bằng 100% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc của 6 tháng gần nhất trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản. Đối với người lao động đóng BHXH bắt buộc chưa đủ 6 tháng thì trợ cấp thai sản là mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc của các tháng đã đóng.

Trợ cấp thai sản một ngày đối với lao động nữ nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi khám thai, lao động nam nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi vợ sinh con được tính bằng trợ cấp thai sản một tháng chia cho 24 ngày.

Trợ cấp thai sản khi sinh con, nhận con, nhờ mang thai hộ hoặc nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi được tính theo mức trợ cấp thai sản một tháng.

Với trường hợp khi nhận các chế độ trên có ngày lẻ, hoặc trường hợp nghỉ việc hưởng chế độ thai sản khi sảy thai, phá thai, thai chết trong tử cung, thai chết trong khi chuyển dạ, thai ngoài tử cung hoặc trường hợp nghỉ việc hưởng chế độ khi thực hiện các biện pháp tránh thai thì mức trợ cấp mỗi ngày được tính bằng mức trợ cấp thai sản một tháng chia cho 30 ngày.

Trợ cấp thai sản của lao động nữ mang thai hộ, lao động nữ nhờ mang thai hộ được thực hiện theo quy định trên, được tính trên cơ sở mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.

Dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản

Theo Điều 60 của Luật BHXH (sửa đổi) năm 2024, quy định về việc dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản có một số điểm quan trọng, đặc biệt là những điều chỉnh trong quyền quyết định thời gian nghỉ dưỡng sức. Dưới đây là các điểm chính liên quan đến quy định này:

Thời gian nghỉ dưỡng sức và phục hồi sức khỏe sau thai sản vẫn giữ nguyên như quy định trong Luật BHXH năm 2014, tức là lao động nữ có thể được nghỉ dưỡng sức từ 5 đến 10 ngày, tùy thuộc vào điều kiện sức khỏe và tình hình cụ thể:

10 ngày đối với lao động nữ sinh một lần từ hai con trở lên.

7 ngày đối với lao động nữ sinh con phải phẫu thuật.

5 ngày đối với các trường hợp khác.

Quyền quyết định thời gian nghỉ dưỡng sức:

Quyết định bởi người sử dụng lao động và Ban Chấp hành công đoàn cơ sở: Theo luật mới, thời gian nghỉ dưỡng sức và phục hồi sức khỏe do người sử dụng lao động và Ban Chấp hành công đoàn cơ sở cùng quyết định. Điều này giúp đảm bảo quyền lợi của lao động nữ trong việc được nghỉ dưỡng sức đầy đủ sau thời gian thai sản.

Trường hợp có ý kiến khác nhau: Nếu có sự khác biệt về ý kiến giữa người sử dụng lao động và Ban Chấp hành công đoàn cơ sở về số ngày nghỉ dưỡng sức, thì người sử dụng lao động sẽ quyết định số ngày nghỉ trên cơ sở đề nghị của Ban Chấp hành công đoàn cơ sở.

Trường hợp không có công đoàn cơ sở: Nếu đơn vị sử dụng lao động không có công đoàn cơ sở, người sử dụng lao động sẽ quyết định số ngày nghỉ dưỡng sức và phục hồi sức khỏe dựa trên các quy định hiện hành và tình hình sức khỏe của lao động nữ.

Việc thay đổi nhằm bảo vệ quyền lợi của lao động nữ. Theo đó, quy định mới làm rõ hơn quyền quyết định và giúp bảo vệ quyền lợi của lao động nữ trong việc nghỉ dưỡng sức và phục hồi sức khỏe sau thai sản. Điều này đảm bảo rằng lao động nữ có thể được nghỉ ngơi đầy đủ và phục hồi sức khỏe trước khi trở lại làm việc.

Quy định làm rõ trách nhiệm và quyền quyết định của các bên liên quan, góp phần tăng cường sự minh bạch và công bằng trong việc thực hiện chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản.

Những điều chỉnh này phản ánh sự quan tâm đến việc hỗ trợ và bảo vệ sức khỏe của lao động nữ sau khi sinh, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc thực hiện quyền lợi của họ trong môi trường làm việc.

>>Kiến nghị tăng quyền lợi khi hưởng chế độ thai sản