Chủ tịch tập đoàn tỷ USD bị hoãn xuất cảnh vì món nợ 21 tỷ: Trung Nam khó đến đâu?
Khoảng 2 năm qua, các công ty nhóm Trung Nam nhiều lần xin gia hạn, chậm trả nợ trái phiếu liên quan các dự án năng lượng tái tạo. Lợi nhuận sụt giảm mạnh sau 1 năm trong khi nợ trái phiếu còn nhiều nghìn tỷ đồng.
Cục Hải quan tỉnh Khánh Hòa mới đây đã có thông báo gửi Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an) đề nghị tạm hoãn xuất cảnh đối với ông Nguyễn Tâm Thịnh, Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) CTCP Đầu tư xây dựng Trung Nam (Trung Nam Group) do chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.
Theo Cục Hải quan Khánh Hòa, Trung Nam có số nợ quá hạn hơn 21 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Tâm Thịnh (SN 1973) là người đại diện theo pháp luật Trung Nam Group.
Theo giới thiệu, Trung Nam Group được thành lập từ năm 2004 tập trung vào các lĩnh vực: Năng lượng, hạ tầng - xây dựng, bất động sản, công nghiệp thông tin điện tử. Đây là doanh nghiệp đi lên từ mảng xây dựng hạ tầng, sau đó đầu tư vào mảng bất động sản và thủy điện.
Gần đây, Trung Nam mở rộng sang lĩnh vực năng lượng tái tạo, với hàng loạt dự án điện mặt trời, điện gió. Một số dự án lớn như điện mặt trời Trung Nam Thuận Nam, điện gió Ea Nam, điện gió Trung Nam - Trà Vinh...
Theo trang web của Trung Nam Group, đến tháng 10/2021, Trung Nam Group đã đóng góp 1,63GW năng lượng vào lưới điện quốc gia, dẫn đầu khối doanh nghiệp tư nhân trong ngành công nghiệp này.
Mặc dù vậy, khoảng 2 năm qua, Trung Nam Group và các doanh nghiệp thành viên gặp nhiều khó khăn về thanh khoản, liên tục xin gia hạn, chậm trả nợ trái phiếu liên quan các dự án năng lượng tái tạo. Kết quả kinh doanh sa sút.
Gần đây, một đơn vị thành viên của Trung Nam Group là Công ty TNHH điện mặt trời Trung Nam Thuận Nam đã có đơn cầu cứu khẩn cấp gửi Chính phủ trước nguy cơ xảy ra sự cố và gián đoạn vận hành hệ thống truyền tải 500kV Thuận Nam. Theo đó, doanh nghiệp này chưa thể đàm phán với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) để tăng doanh thu từ nguồn phát điện, trong khi phải trả lãi ngân hàng.
Trong năm 2022, Công ty TNHH Điện mặt trời Trung Nam Thuận Nam báo lợi nhuận sau thuế giảm 80% so với năm trước đó xuống còn 81 tỷ đồng.
Hồi cuối tháng 11/2023, CTCP Đầu tư Xây dựng Trung Nam (Trung Nam Group) công bố thông tin về việc chậm thanh toán khoản lãi đến hạn gần 107 tỷ đồng cho một lô trái phiếu có tổng trị giá 2.000 tỷ đồng.
Lô trái phiếu này có kỳ hạn 3 năm, phát hành tháng 5/2021 với lãi suất cho năm đầu tiên cố định ở mức 9,5%/năm, từ năm thứ hai trở đi sẽ áp dụng lãi suất thả nổi bằng lãi suất tham chiếu cộng thêm 3,5%. Chứng khoán VNDirect (VND) là tổ chức bảo lãnh phát hành và đại diện người sở hữu của lô trái phiếu trên. Đây là một trong 3 lô trái phiếu đến hạn thanh toán trong năm 2024 của Trung Nam.
Tính tới cuối năm 2022, Trung Nam Group có vốn chủ sở hữu đạt hơn 27.900 tỷ đồng. Tổng nợ phải trả lên tới hơn 68.100 tỷ đồng (tương đương gần 2,8 tỷ USD). Tổng nợ trái phiếu khoảng 24.270 tỷ đồng.
Trước đó, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cho hay khó khăn về tài chính khiến Trung Nam không thanh toán được một số lô trái phiếu đáo hạn trong năm 2023.
Trong năm 2022, Trung Nam Group ghi nhận lợi nhuận giảm mạnh, chỉ còn 255 tỷ đồng so với mức 1.635 tỷ đồng trong năm 2021.
Các số liệu cho thấy, tình hình sức khỏe tài chính của Trung Nam Group còn nhiều khó khăn. Dòng tiền về chậm nên các khoản lãi trái phiếu tiếp tục gây sức ép lên "ông lớn" trong lĩnh vực năng lượng tái tạo.
Nhiều đơn vị thành viên khác của Trung Nam Group cũng gặp khó. CTCP Điện gió Trung Nam Đắk Lắk 1 (chủ đầu tư dự án nhà máy điện gió Ea Nam quy mô 600ha) nửa đầu năm 2023 lỗ 390 tỷ đồng, sau khi đã lỗ 858 trong năm 2022. Doanh nghiệp này cũng rơi vào tình trạng nợ chậm trả lãi trái phiếu. Điện mặt trời Trung Nam, Điện mặt trời Trung Nam Trà Vinh, Trung Nam Ninh Thuận... đều ghi nhận lợi nhuận sụt giảm so với năm liền trước.
Nhiều năm qua, CTCP Chứng khoán VNDirect cùng nhóm CTCP Tập đoàn Đầu tư I.P.A (IPA) là tổ chức thu xếp vốn chính, tư vấn phát hành cả chục nghìn tỷ đồng trái phiếu cho nhóm Trung Nam Group.
IPA cũng trực tiếp rót hàng trăm tỷ đồng vào trái phiếu Trung Nam Group.
Tập đoàn IPA do vợ chồng Chủ tịch HĐQT CTCP Chứng khoán VNDirect - bà Phạm Minh Hương thành lập. IPA là cổ đông lớn nhất của VNDirect với việc sở hữu 25,84% cổ phần.
Trong quý I/2024, IPA ghi nhận đã rót 850 tỷ vào CTCP Năng lượng tái tạo Trung Nam - một công ty thành viên của Trung Nam Group. Đây có lẽ không đơn thuần là một thương vụ đầu tư tài chính.
Trước đó, VNDirect đã nhận thế chấp một lượng lớn cổ phần của Năng lượng tái tạo Trung Nam. Cuối năm 2023, IPA không còn ghi nhận khoản đầu tư hơn 915 tỷ đồng tại 2 lô trái phiếu của Trung Nam Group.
