Chuẩn bị khởi công tuyến đường sắt 2.000km tham vọng nhất thế giới, băng qua 4 dãy núi lớn ở độ cao hơn 4.500m

Trung Quốc chuẩn bị khởi công một trong những dự án đường sắt tham vọng nhất thế giới trong năm nay, với việc thành lập công ty Nhà nước phụ trách xây dựng và vận hành tuyến đường nối Hotan (Tân Cương) với Lhasa (Tây Tạng).

Theo Shanghai Securities News, công ty Đường sắt Tân Cương – Tây Tạng đã được đăng ký thành lập hôm 8/8 với số vốn 95 tỷ NDT (13,2 tỷ USD), trực thuộc Tập đoàn Đường sắt Quốc gia Trung Quốc. Ngoài vận tải đường sắt, doanh nghiệp còn được phép hoạt động trong nhiều lĩnh vực như bất động sản, du lịch, nhà hàng, lưu trú và nhận thầu quốc tế.

Tuyến mới sẽ nối liền tuyến Lhasa – Shigatse hiện có với đoạn Hotan – Shigatse, tạo thành “huyết mạch” chiến lược dài khoảng 2.000km, liên kết Tây Bắc và Tây Nam Trung Quốc.

Đây là một trong bốn tuyến được quy hoạch để kết nối Tây Tạng với phần còn lại của cả nước, bên cạnh các tuyến tới Thanh Hải, Tứ Xuyên và Vân Nam. Hiện, tuyến Thanh Hải – Tây Tạng đã đi vào hoạt động, trong khi 2 tuyến kia vẫn đang xây dựng.

Được biết dự án này là một phần trong kế hoạch xây dựng mạng lưới đường sắt trên cao nguyên dài 5.000km, lấy Lhasa làm trung tâm và dự kiến hoàn thành vào năm 2035.

Phía công ty lưu ý vốn đăng ký của dự án là khoản đầu tư ban đầu, chưa phản ánh toàn bộ chi phí. Chẳng hạn, tuyến Tứ Xuyên – Tây Tạng dài 1.800km được ước tính cần tới 320 tỷ NDT để xây dựng.

Thách thức

Một số đoạn của tuyến Tân Cương – Tây Tạng sẽ chạy gần Đường Kiểm soát Thực tế (LAC) giữa Trung Quốc và Ấn Độ, mang ý nghĩa phòng thủ tại khu vực biên giới hạ tầng còn kém phát triển.

Tuyến có độ cao trung bình hơn 4.500m, băng qua các dãy núi Côn Luân, Karakoram, Kailash và Himalaya, đồng thời đi qua sông băng, sông đóng băng và vùng băng vĩnh cửu.

Nhiệt độ mùa đông trên cao nguyên Tây Tạng có thể xuống tới -40°C, với lượng oxy chỉ bằng 44% so với vùng nội địa. Bên cạnh thách thức kỹ thuật, dự án còn đối mặt với nguy cơ máy móc hao mòn nhanh, chi phí hậu cần tăng vọt và yêu cầu bảo vệ môi trường nghiêm ngặt.

Kế hoạch xây dựng tuyến Tân Cương – Tây Tạng đã được đưa vào bản sửa đổi “Quy hoạch mạng lưới đường sắt trung và dài hạn” từ năm 2008. Dấu mốc quan trọng gồm việc mở thầu khảo sát và thiết kế đoạn Hotan – Shigatse vào tháng 5/2022. Bộ Giao thông Trung Quốc xác nhận hồi tháng 4 rằng công trình dự kiến khởi công trong năm nay.

Theo SCMP