Cuộc chiến giá bóp nghẹt các công ty AI Trung Quốc
18 tháng kể từ khi OpenAI ra mắt ChatGPT, các hãng công nghệ lớn nhỏ Trung Quốc có một mục tiêu chung: đánh bại startup Mỹ bằng chatbot tiếng Trung của riêng mình.
Đây hoàn toàn không phải điều dễ thực hiện. Một số “ông lớn” công nghệ Trung Quốc tuyên bố đạt kết quả tốt hơn GPT-4 – mô hình tiên tiến nhất của OpenAI – với các truy vấn tiếng Trung. Với hơn 200 mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), các công ty AI của Trung Quốc ít nhất có một lợi thế so với OpenAI, đó là giá cả.
Trong những tuần gần đây, ByteDance, Baidu, Alibaba và Tencent đều đã giảm giá mạnh các dịch vụ LLM của họ. Dịch vụ Doubao Pro của ByteDance có giá thấp 0,0008 NDT (2,81 đồng) cho mỗi 1.000 lời nhắc (prompt), thấp hơn 99,8% so với phí truy cập GPT-4 của OpenAI.
Theo You Yang, Giáo sư khoa học máy tính tại Đại học Quốc gia Singapore (NUS), cuộc chiến giá cả cho thấy các mô hình thiếu khả năng cạnh tranh dựa trên giá trị nên không thu hút được khách hàng ở mức giá trước giảm. Trong khi đó, Xu Li – nhà sáng lập kiêm CEO công ty AI SenseTime – cho rằng việc giảm giá chủ yếu nhằm thu hút nhiều khách hàng hơn và xây dựng thương hiệu.
ByteDance đã “khai màn” cuộc chiến vào giữa tháng 5 khi công bố giá của các dịch vụ AI Doubao cho doanh nghiệp thấp hơn các đối thủ nội địa. Theo đó, 1 NDT (3.500 đồng) mua được 1,25 triệu mã thông báo (token) đầu vào. Để so sánh, sẽ tốn khoảng 37,5 USD (952 nghìn đồng) để mua 1,25 triệu token GPT-4.
Trong AI, token là một đơn vị dữ liệu cơ bản được xử lý bởi các thuật toán. Đối với LLM Trung Quốc, nó thường tương đương với từ 1 đến 1,8 ký tự Trung Quốc.
Các đối thủ nặng ký khác của ByteDance đã nhanh chóng đáp trả. Alibaba là người đầu tiên phản ứng khi giảm giá dịch vụ Tongyi Qianwen (Qwen) tới 97%, từ 0,02 NDT/1.000 token xuống còn 0,0005 NDT, còn rẻ hơn cả ByteDance.
Một số công ty bao gồm Baidu, Tencent và iFlytek theo sau và còn mạnh tay hơn, thậm chí một số còn cung cấp quyền truy cập miễn phí vào các LLM của mình.
Wang Sheng, một nhà đầu tư của Quỹ InnoAngel có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết loại cạnh tranh bằng giá "xấu xa" này đang làm tổn thương các startup AI địa phương. Theo Wang, việc các hãng lớn dùng tiền để giành lấy thị phần lớn hơn gây bất lợi cho doanh nghiệp khởi nghiệp.
LLM tiêu hao năng lượng nên để vận hành rất tốn kém, vì vậy, chi phí biên của việc bổ sung người dùng mới có thể cao hơn so với các dịch vụ trực tuyến khác. Điều này khiến việc mở rộng quy mô chớp nhoáng trở nên phức tạp hơn đối với các dịch vụ AI. Tuy nhiên, cuộc đua làm cho LLM hiệu quả hơn cuối cùng có thể thay đổi phép toán này.
Chia sẻ với SCMP, Bill MacCartney, Giám đốc công nghệ công ty đầu tư mạo hiểm SignalFire và là Giáo sư khoa học máy tính tại Đại học Stanford, chỉ ra các nguồn lực đang đổ vào cải tiến hiệu quả trên nhiều cấp độ: silicon, kiến trúc mô hình, loại phần mềm xếp lớp trên các mô hình.
Một số công ty cho biết hiệu quả được cải thiện trong đào tạo và vận hành mô hình là lý do chính cho việc giảm giá. Chẳng hạn, mức giá GPT-4o của OpenAI thấp hơn nhiều mô hình trước đó nhờ hiệu quả.
Hồi tháng 4, Robin Li Yanhong, nhà sáng lập kiêm CEO của Baidu, nói hiệu quả đào tạo Ernie LLM đã cải thiện 5,1 lần trong vòng một năm. Hiệu suất suy luận của mô hình tăng 105 lần, giảm 99% chi phí suy luận. ByteDance cũng xác nhận giảm giá vì tự tin có thể giảm chi phí thông qua các cải tiến kỹ thuật.
Người dùng được hưởng lợi nhiều nhất từ cuộc chiến giảm giá LLM. Zhao Chong, CEO dịch vụ thiết kế đồ họa iSheji bày tỏ lạc quan về LLM giá rẻ hơn trong tương lai. Chi phí LLM từng chiếm 5-10% tổng chi phí của họ nhưng giờ chỉ có thể chỉ còn 1%, giúp tăng tỷ suất lợi nhuận.
Trong khi đó, các công ty khởi nghiệp đang ở vị trí để làm như vậy cố gắng ngồi ngoài cuộc chiến giá cả. Baichuan and 01.AI có trụ sở tại Bắc Kinh - một công ty được thành lập bởi Lee Kai-fu, một nhà khoa học máy tính Đài Loan (Trung Quốc) trước đây đứng đầu Google Trung Quốc - đã bác bỏ ý tưởng giảm giá.
Theo nhà phân tích Ivan Lam của hãng nghiên cứu Counterpoint, cạnh tranh bằng giá là không thể tránh khỏi đối với các công ty muốn duy trì sự thống trị trong các dịch vụ AI khi thị trường ngày càng trở nên đông đúc.
Tuy nhiên, theo Le Couedic - chuyên gia cấp cao của hãng đầu tư Artificial Intelligence Quartermaster, còn quá sớm để dự đoán người chiến thắng tiềm năng vì ngành công nghiệp vẫn chưa trưởng thành. Các mô hình kinh doanh và lợi thế kỹ thuật sẽ là những yếu tố chính trong việc xác định những người chơi thống trị.
"Cuối cùng, các công ty có dịch vụ tốt nhất và công nghệ tốt nhất sẽ giành chiến thắng", Le Couedic nói.
